[PHÂN TÍCH] Đêm Tối Rực Rỡ - Ngôn ngữ điện ảnh bậc thầy làm nên một phim Việt xuất sắc

Đêm Tối Rực Rỡ! đang ngày càng khẳng định được sức hút của mình trên đường đua phim điện ảnh trong tháng 4 này. Không sao hạng A, không PR quá rầm rộ, vậy điều gì đã làm nên một Đêm Tối Rực Rỡ! mà theo nhiều nhà phê bình phim nhận xét là “tuyệt tác điện ảnh phim Việt năm 2022”?

(nguồn ảnh: Internet)

Đêm Tối Rực Rỡ! là câu chuyện xoay quanh một đám tang đầy tối tăm, bi thương đẫm máu và nước mắt. Cái hay của phim khởi phát từ ý tưởng chọn kịch bản đã rất mạo hiểm, táo bạo khi khai thác một đề tài mặc dù rất đời, rất “SOS” nhưng lại kén người xem vô cùng. Trong Đêm Tối Rực Rỡ!, xuyên suốt đêm trắng đầy biến động ấy, người xem đã thấy được đâu đó sự xuất hiện của thất hình đại tội nhưng những tội lỗi được khai thác rõ nét nhất trong đêm tối này. Ngoài bạo lực gia đình, có thể kể đến là tham lam, đố kỵ, kiêu ngạo, trọng nam khinh nữ…

Một đám tang được khai thác trần trụi về góc khuất của một gia đình sống cùng vấn nạn bạo hành từ đời này sang đời khác, dần trở thành nỗi ám ảnh, là căn bệnh tâm lý luôn ám ảnh trong tâm trí những thành viên trong gia đình. Một guồng quay bi kịch tiếp nối bi kịch không hồi kết, một bộ phim tâm lý chính kịch giật gân không dành cho những ai đang trong giai đoạn căng thẳng hoặc không ổn định về tâm lý. Sự chân thực của phim có thể chôn vùi tâm lý của bạn từ nơi bên bờ vực thẳm xuống tận dưới đáy đại dương.

(nguồn ảnh: Internet)

Trong Đêm Tối Rực Rỡ!, từng góc quay, cú cắt máy, chuyển cảnh đều được sắp xếp vô cùng hợp lý, logic và mang trọn vẹn ý nghĩa cho từng phân cảnh. Nhưng cú máy one shot, cú đẩy sau lưng phía nhân vật nhìn thẳng đến vị trí bàn phúng điếu làm người xem cảm thấy rợn cả sống lưng vì sự ma mị, u ám trong một bầu không khí tuy rất nhộn nhịp nhưng lại nặng nề đến thở không nổi. Những góc quay từ cận cảnh, trung cảnh đến đại cảnh đều bộc lộ được tối đa những điều mà nó cần biểu đạt. Đó là hàng loạt sự ức chế, bức bối, dằn xé đến mức làm con người ta trở nên điên loạn được bắt trọn qua từng cú zoom, cú lia máy của đạo diễn.

Nếu để ý bạn sẽ thấy, không chỉ đa dạng ở góc quay mà ngay cả khung hình phim cũng được thay đổi định dạng không ít lần. Khi thì khung hình vuông rồi chuyển dần sang hình chữ nhật, dãn dần đến khi lấp đầy cả màn hình làm người xem có cảm giác như cơn thịnh nộ của thần chết đang thực sự ập đến gia đình này, từ đó giúp người xem có thể nắm rõ được biểu cảm trên từng cơ mặt, nét diễn của nhân vật thông qua ngôn ngữ điện ảnh mà đạo diễn muốn truyền tải thay vì từ lời thoại của nhân vật. Đây là một điểm sáng trong điện ảnh mà các nhà làm phim Việt cần phải học hỏi, trau dồi và phát triển, vận dụng nó nhiều hơn trong cách quay và dựng phim.

(nguồn ảnh:Internet)

Bên cạnh nghệ thuật quay và dựng, màu phim trong Đêm Tối Rực Rỡ! cũng được khai thác đạt đến mức độ tròn vẹn nhất định, quá đỗi tinh tế, không một mảng màu dư thừa. Xuyên suốt phim, người xem không khỏi có cảm giác ngột ngạt, khó thở thậm chí là ẩm thấp, chóng mặt trong một không gian luôn bị giới hạn lại bởi góc quay, bởi cách đánh đèn phân, bố tương phản đen tối rõ bần bật. Điều này đã đặt bộ phim và các nhân vật luôn trong trạng thái u tối, nặng nề hết mức có thể. Và hầu hết trong Đêm Tối Rực Rỡ!, mỗi một màu sắc xuất hiện đều mang một vai trò kể chuyện, một ý nghĩa riêng xuyên suốt tác phẩm.

Màu đỏ đã chiếu lên mặt tất cả các thành viên trong gia đình ông Toàn. Đó là màu của sự tội lỗi, của lửa cháy từ cơn thịnh nộ mang tính hủy diệt. Ánh đèn vàng luôn bao trùm nhân vật khi họ rơi vào trạng thái sợ hãi, thụ động. Các dải xanh dương cho thấy một nét thất vọng, rời bỏ, lừa dối. Còn xanh lá xuất hiện ở những phân cảnh nỗi lo lắng lên ngôi, sự lầm than, trụy lạc dẫn đến chuỗi bi kịch không hồi kết. Những mảng màu thường được con người ta hình dung ở cõi chết chóc, âm ty như đỏ, xanh dương, màu vàng, xanh lá… làm cho không khí trở nên ma mị và quỷ dị hơn khi được đặt trong bối cảnh một đám ma. Sự sắp đặt màu sắc trong phim đã đạt đến một độ chín mùi nhất định, không còn gì phải bàn cãi cho sự tính toán quá kỹ lưỡng này.

(nguồn ảnh: Internet)

Chưa dừng lại ở đó, âm thanh trong phim cũng góp một phần to lớn trong thành công của tổng thể. Bi thương có, chết chốc có, rộn ràng pha lẫn bi thương cũng có. Ngoài ra, các thể loại từ Rap có, rock có, âm thanh nền có, kèn tây và cả kinh tụng niệm đều làm nổi bật hủ tục ma chay đặc thù của Việt Nam. Thực sự, âm thanh của phim khiến cho người xem cảm thái nổi gai ốc theo từng đợt mỗi khi nhạc phim xuất hiện. Nó vừa tròn trĩnh, vừa khớp vào mỗi phân cảnh, đẩy cảm xúc của người xem lên đến đỉnh điểm cao trào. Thoại của nhân vật có một vài chỗ có vẻ còn hơi cứng nhưng những điểm tối nhỏ ấy đã thực sự bị âm thanh tổng thể làm lu mờ. 10/10 cho cách chọn lựa, bố trí đặt để âm thanh cho từng phân cảnh trong phim.

Nhìn chung, Đêm Tối Rực Rỡ! thực sự là một trải nghiệm đáng để các bạn thử một lần. Nó không chỉ giúp chạm đến những cảm xúc đời thường nhất trong mỗi con người mà cách ngôn ngữ điện ảnh trong phim được tận dụng và khai thác tròn vẹn khiến người khen phải vỗ tay tán thưởng khi biết hết được những ngụ ý ẩn sau những gam màu, những góc máy, hình ảnh trong phim. 

Không phải đơn giản mà Đêm Tối Rực Rỡ! chiến thắng hai hạng mục quan trọng là Câu chuyện xuất sắc và Nữ diễn viên chính xuất sắc tại LHP Santa Fe 2022 - liên hoan quốc tế dành cho phim độc lập có tuổi đời hơn 13 năm tổ chức tại Mỹ. Đây một sự nỗ lực chỉn chu rất đáng được trân trọng của cả ekip phim. 9/10 là điểm mà Moveek dành tặng cho nghệ thuật kể chuyện bằng ngôn ngữ điện ảnh trong Đêm Tối Rực Rỡ!.