[REVIEW] 1917 - Hành trình vượt qua trắc trở và hiểm nguy để được đoàn tụ với gia đình

Đánh giá phim · KNTT ·

1917 là một bộ phim tuy nặng về yếu tố kĩ thuật nhưng cũng không kém tình người.

1917 là một bộ phim của Sam Mendes, người từng đoạt giải Oscar phim hay nhất với bộ phim dài đầu tay American Beauty (1999) và đạo diễn của những bộ phim như Revolutionary Road hay Skyfall. Tại lễ trao giải Oscar 2020, 1917 đã được đề cử 10 giải Oscar (bao gồm cả kịch bản gốc, đạo diễn và phim hay nhất) và ra về với 3 giải là quay phim, kỹ xảo và hòa âm xuất sắc nhất.

Nhiều người khi nhìn vào những chiến thắng này sẽ nghĩ rằng 1917 thiên về kĩ thuật nhiều hơn là nội dung, với ý tưởng thực hiện như một bộ phim được quay trong một lần duy nhất (không có cắt cảnh). Không thể phủ nhận rằng 1917 nặng về yếu tố kĩ thuật, và tuy thoạt nhìn phần nội dung không có gì phức tạp, thế nhưng chính nhờ vào phần kịch bản tinh tế kết hợp với những hình ảnh và âm thanh ấn tượng mới khiến cho 1917 trở thành một bức tranh đau buồn, cũng như một bài thơ đầy tính người về đề tài chiến tranh.

Nội dung của 1917 lấy bối cảnh vào tháng 4 năm 1917, khi cuộc chiến tranh giữa phe Đức và phe Anh - Pháp đang diễn ra. Nội dung là về hai người lính Anh Blake (Dean-Charles Chapman) và Schofield (George MacKay) buộc phải thực hiện một nhiệm vụ hiểm nguy và đầy trắc trở để đưa một bức thư và ngăn chặn một binh đoàn gồm 1600 người (bao gồm cả anh trai của Blake) trước khi họ bước vào cái bẫy chết người của phe Đức.

Đạo diễn Sam Mendes (giữa), hai diễn viên Dean-Charles Chapman (trái) và George MacKay (phải)
Đạo diễn Sam Mendes (giữa), hai diễn viên Dean-Charles Chapman (trái) và George MacKay (phải)

Ấn tượng đầu tiên mà mọi người nhớ tới khi nhắc đến 1917 chính là việc nó được thực hiện như một bộ phim one shot (quay trong một lần duy nhất). Một bộ phim đã từng thắng giải Oscar cho phim hay nhất trước đây là Birdman (2014) cũng từng tận dụng ý tưởng này và áp dụng nó vào khoảng một phần thời lượng của bộ phim, và dĩ nhiên kết quả là vô cùng ấn tượng. Đối với 1917, khi người phụ trách phần hình ảnh là nhà quay phim huyền thoại Roger Deakins (người từng thắng giải Oscar cho quay phim xuất sắc nhất với Blade Runner 2049 vào năm 2018 cũng như từng được đề cử 14 lần), thật khó để mà không phải lòng với những thước phim mà ông cùng với đạo diễn Sam Mendes đã tạo ra.

 DOP Roger Deakins (phải)
DOP Roger Deakins (phải)

Điều mà bạn sẽ cảm nhận được khi xem 1917 đó chính là những khó khăn, nỗi đau và sự sợ hãi mà những người lính trong phim phải trải qua. Phần bối cảnh của bộ phim được thiết kế chi tiết, từ những cái chiến hào cho đến những mảnh đất bị chiến tranh tàn phá, những xác chết của động vật và con người nằm rải rác trên con đường mà Blake và Schofield phải đi qua để đến được chỗ đóng quân của binh đoàn số 2 Devons. Những hình ảnh này đều được ghi lại để thể hiện sự tàn khốc của chiến tranh, cũng như tạo ra nỗi sợ hãi cho cả những nhân vật trong phim và người xem khi họ cùng bước vào hành trình thực hiện nhiệm vụ nguy hiểm này.

Phần thiết kế sản xuất ấn tượng của 1917
Phần thiết kế sản xuất ấn tượng của 1917

Xem 1917 không chỉ là cảm nhận những hình ảnh mà còn là âm thanh của bộ phim. Ngoài những âm thanh quen thuộc mà bạn luôn có thể tìm thấy trong những bộ phim lấy đề tài chiến tranh như tiếng súng đạn, tiếng cháy nổ thì hiện hữu trong 1917 còn là âm thanh của những tiếng bước chân luôn liên tục di chuyển của các nhân vật trong phim khi họ không thể ngừng lại trong khi thời gian cứ dần trôi đi.

Bên cạnh đó, phần nhạc nền do Thomas Newman đảm nhiệm (người đã được đề cử 15 giải Oscar nhưng đáng tiếc lại không thể thắng với bộ phim này) khiến trải nghiệm xem phim càng thêm ấn tượng hơn khi ông biết rõ lúc nào nên sử dụng phần nhạc để đẩy nhịp độ của bộ phim và tạo sự gây cấn, hồi hộp, lúc nào chỉ nên đơn giản hóa để người xem có thể tập trung vào những cuộc đối thoại, cũng như tạo ra những tiếng nhạc du dương vào những giây phút yên bình ngắn ngủi giữa một cuộc chiến tranh vô nghĩa vẫn đang diễn ra để người xem cùng chiêm nghiệm với các nhân vật.

Những giây phút yên bình trong phim
Những giây phút yên bình trong phim

Phần kịch bản của 1917 do Sam Mendes và Krysty Wilson-Cairns đảm nhận không phức tạp, thế nhưng sự tinh tế nằm ở việc xây dựng nhân vật chính của bộ phim đó là hạ sĩ Schofield do George MacKay thủ vai. Có những chi tiết về nhân vật này mà phần kịch bản đã tìm cách giấu đi xuyên suốt thời lượng của bộ phim, ví dụ như gia đình của anh gồm có ai, anh đã có vợ con hay chưa, trái ngược với người bạn đồng hành cùng nhiệm vụ của anh là hạ sĩ Blake, người phải thực hiện nhiệm vụ để giải cứu anh trai.

Động cơ ban đầu buộc Schofield phải tham gia vào nhiệm vụ này chỉ là do Blake đã chọn anh bởi vì Blake tưởng cả hai chỉ phải làm một công việc đơn giản như củng cố chiến tuyến hay đi lấy đồ ăn. Thế nhưng sau đó bộ phim đã tìm được một lý do chính đáng để Schofield tiếp tục nhiệm vụ, để rồi người xem được chứng kiến sự phát triển và đào sâu hơn vào con người của nhân vật này. Hành trình của nhân vật Schofield trong phim là sự thay đổi của một người với nỗi sợ về việc được về nhà để thăm gia đình nhưng sau đó phải tiếp tục rời đi bởi vì cuộc chiến tranh vẫn đang diễn ra, để rồi đến cuối phim, chỉ với một bức ảnh và dòng chữ, người xem mới nhận ra được những gánh nặng mà nhân vật này đã luôn phải mang theo trong suốt hành trình của bộ phim.

Kịch bản tinh tế trong việc xây dựng nhân vật Schofield
Kịch bản tinh tế trong việc xây dựng nhân vật Schofield

Mặc cho những ngôi sao nổi tiếng của điện ảnh Anh quốc xuất hiện trong 1917 như Colin Firth, Mark Strong, Richard Madden và Benedict Cumberbatch, ngôi sao chính của bộ phim dĩ nhiên phải là George Mackay (cũng như phần nào đó là bạn diễn của anh Dean-Charles Chapman). Những nỗi đau bên ngoài và bên trong, về thể xác và tinh thần mà nhân vật Schofield phải chịu đựng đều được Mackay nắm bắt một cách tài tình, với những khoảnh khắc ấn tượng như khi anh phải chạy vượt qua những người lính đang bắt đầu tham chiến giữa những phát đạn và bom nổ, hay như giây phút anh bật khóc sau khi phải bơi qua những cái xác của những người lính đã ngã xuống chất thành đống trên một dòng sông.

George Mackay là diễn viên nổi bật của bộ phim
George Mackay là diễn viên nổi bật của bộ phim

Trong một bộ phim chứa đựng vô số tình tiết thể hiện mặt tối của chiến tranh như 1917, những khoảnh khắc mà người viết lại nhớ đến nhất lại là những giây phút yên bình khi những người lính trong phim được nghỉ ngơi, được nghĩ về gia đình của họ. Những lời ca trong bài hát I Am a Poor Wayfaring Stranger được cất lên giữa khu rừng với hình ảnh của Schofield ngồi tựa vào một gốc cây trong khi máy quay lia đến những người lính trẻ tuổi chuẩn bị tham chiến, gợi nhắc người xem đến sự vô nghĩa của cuộc chiến tranh trong bộ phim nói riêng và những cuộc chiến ở ngoài đời nói chung.

Đạo diễn Sam Mendes muốn thực hiện 1917 để cho người xem thấy những khó khăn mà những người lính phải trải qua, như một phần tưởng nhớ đến người ông Alfred Mendes, người đã kể cho ông câu chuyện đã truyền hứng cho bộ phim. Có lẽ, động cơ thúc đẩy lớn nhất để những người lính này vượt qua những trắc trở và hiểm nguy của cuộc chiến tranh, chính là việc được trở về và đoàn tụ với gia đình của họ.

Ảnh: IMDb