Anh hùng chỉ tồn tại khi có phản diện và bản thân nhân vật phản diện cũng quan trọng như anh hùng vậy. Nếu không có phản diện hấp dẫn đối đầu thì trở ngại mà nhân vật chính của chúng ta phải vượt qua sẽ trở nên thật nhàm chán.
Phản diện thường là người đối đầu với các giá trị mà anh hùng đại diện. Tuy nhiên, lắm lúc phản diện còn được xây dựng kỹ càng hơn cả nhân vật chính bởi họ không chỉ cần phải “xấu xa”, mà còn cần phải xấu xa theo một cách thật thú vị bởi kiểu phản diện một chiều từ lâu đã không còn hấp dẫn khán giả. Khi phản diện trở nên hấp dẫn và thậm chí khiến người xem đồng cảm, bạn sẽ được chứng kiến một nhân vật tuyệt vời trên màn đối đầu với vật chính. Dưới đây là 10 phản diện trong phim với số phận đôi khi khiến người xem thấy cảm thông phần nào hoặc chẳng thể ghét nổi.
10. Skyfall
Các phần phim James Bond do Daniel Craig thủ vai 007 vốn không phải phần nào cũng hay: Casino Royale quá thành công, nhưng Quantum of Solace thì không thỏa mãn, còn Spectre thì quá chán so với Skyfall.
Skyfall do Sam Mendes đạo diễn và là phần phim James Bond thứ 3 có sự xuất hiện của Daniel Craig trong vai chính. Vừa thành công ở phòng vé, vừa có chất “nghệ sĩ” của một bộ phim Bond. Mendes quả thật không ngần ngại mạo hiểm và kết quả là chúng ta có một phim 007 ít sáo mòn và có nhiều sự sáng tạo hơn.
Câu chuyện của Skyfall xoay quanh hành trình “chết đi sống lại” của Bond, đồng thời cho nhân vật M của Judi Dench nhiều vai trò nổi bật hơn. Phản diện của phim là Raoul Silva muốn trả thù M, và thậm chí ngay cả khi hắn là một tên khủng bố, câu chuyện của Raoul Silva dần lật mở và chúng ta nhận ra hắn cũng chỉ là nạn nhân. Bị M và MI6 phản bội, gương mặt biến dạng của hắn vì chất cyanide mà tổ chức cung cấp là ẩn dụ cho việc đó. Nỗi ám ảnh của hắn với M có hơi ghê, nhưng cũng giúp chúng ta hiểu được rằng tâm thần hắn không được ổn định do sang chấn tâm lý.
9. Heat (1995)
Heat là một trong những tác phẩm xuất sắc của dòng phim tội phạm. Ban đầu thì Heat được nhìn nhận là bộ phim giải trí với sự góp mặt của 2 ngôi sao lớn là Al Pacino và Robert De Niro, dựa trên kinh nghiệm điều tra của một sĩ quan cảnh sát Chuck Adamson và một tên tội phạm vào năm 1960. Theo thời gian, Heat càng lúc càng được giới phê bình đánh giá cao, được đem ra phân tích, mổ xẻ dưới nhiều góc độ, cũng như trở thành niềm cảm hứng của nhiều phim khác (Christopher Nolan là fan của bộ phim này).
Phim xoay quanh cuộc đối đầu giữa một cảnh sát với một tên tội phạm. Nghe có vẻ sáo mòn, nhưng điểm hấp dẫn của phim chính ở cách xây dựng nhân vật: viên cảnh sát Vincent Hanna do Al Pacino thủ vai càng lúc càng hành động giống tội phạm, trong khi tên trộm chuyên nghiệp Neil McCauley của Robert De Niro thì uyển chuyển và điềm tĩnh.
Mặc dù Neil McCauley vốn là phản diện, là người nằm ở phía tiêu cực của cán cân công lý, nhưng lại toát ra vẻ đáng tôn trọng và đáng mến. Quan điểm đạo đức của anh ta cũng như sự thật là nhân vật này cuối cùng tìm được tình yêu của đời mình, rời bỏ cuộc sống tội phạm càng khiến khán giả cảm thông với nhân vật.
8. The Dark Knight
The Dark Knight cũng là một trong những phim nằm trong danh sách này nhưng khán giả nên xem kỹ phản diện nào trong 2 phản diện chính mới đáng là người được chúng ta chia sẻ nỗi đau: Joker hay Harvey Dent?
Câu trả lời đương nhiên là Harvey Dent/Two-Face. Anh ta là kiểu phản diện rất hấp dẫn khán giả: một anh hùng sa ngã. Ngay từ đầu phim, anh ta là người đại diện cho công bằng và sự thật của nước Mỹ.
Thế nhưng, phải đối mặt với cái chết của người yêu, đồng thời thất bại trong việc ngăn chặn Joker, anh ta bắt đầu tìm cách trả thù Batman, Gordon, cảnh sát, và bất cứ ai mà anh ta cho là nguyên nhân của việc anh ta đánh mất mọi thứ. Mặt tối của Harvey Dent đến từ sự tuyệt vọng, và đó là điều khiến người xem khó có thể ghét được.
7. The Silence of the Lambs
Cũng giống như nhiều phản diện khác trong danh sách này, The Silence of the Lambs mang đến cho chúng ta một hình mẫu quái vật vừa đáng sợ, nhưng đồng thời cũng là một người đàn ông khơi gợi được cảm giác tò mò nơi khán giả. Và người mà chúng ta đang nói đến ở đây là Hannibal Lecter chứ không phải Buffalo Bill. Lecter là người giúp đỡ Starling trong quá trình điều tra. Ông ta vốn là một nhà tâm lý học xuất sắc, nhưng đồng thời cũng là một kẻ giết người.
Vai diễn này đã đem về cho Anthony Hopkins một tượng vàng Oscar, mặc dù thời gian lên hình của nhân vật vốn không nhiều. Tuy nhiên, sức ảnh hưởng của những cảnh này quá mạnh mẽ, đã giúp Lecter trở thành một tên phản diện biểu tượng. Hopkins và nhiều diễn viên khác sau này tiếp tục đưa Lecter lên màn ảnh trong một số phim và TV series khác.
Điều khiến nhân vật này được khán giả yêu thích là do mặc dù là một kẻ ăn thịt người, hắn ta thông minh và hấp dẫn, có cách nói chuyện của một con người thú vị. Và cho dù hành động của hắn ta có là gì, hắn vẫn là người mà khán giả có thể tưởng tượng ra ngồi nói chuyện cùng mình… nhưng chắc là cách nhau bằng một tấm kính cường lực thì hay hơn.
6. Batman Returns
Trilogy The Dark Knight được xem là phần phim về Batman nổi tiếng và được nhiều người ưa thích nhất, nhưng bản phim Batman Returns của Tim Burton mới được xem là bản đậm chất cổ điển. Batman (1989) và Batman Returns (1992) có nét chấm phá độc đáo của Tim Burton, khiến nó trở nên khác biệt với các phim bom tấn ở thời điểm ấy. Do Burton chỉ đạo, khán giả được nhìn thấy một Gotham City đậm chất gothic, chủ nghĩa biểu hiện và các nhân vật kỳ dị…
Batman Returns sau vẫn đi theo hướng đó và phản diện được xem là một trong những điểm sáng của phim. Catwoman là nhân vật anti-heroine thường xuyên bị cấp trên hành hạ, bị giết để bịt đầu mối trước khi trở thành 1 trong 2 nhân vật đối đầu Người Dơi, còn Penguine thậm chí có cuộc đời còn đau khổ hơn. Với vẻ ngoài xấu xí, Penguine bị cha mẹ ruột giàu có của mình chối từ và bỏ rơi, gián tiếp đưa hắn đến con đường hầm tăm tối sau này, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Đương nhiên, hắn là một con quái vật, nhưng ngay từ đầu hắn vốn đã không được cho một sự lựa chọn nào khác, một nhân vật đậm chất Burton.
5. Psycho
Ai là phản diện của phim Psycho? Có phải là kẻ giết người ở Bates Motel? Tuy nhiên, nếu thế thì cần phải nói rõ kẻ giết người ấy là ai. Khi chúng ta gặp Norman Bates lần đầu, nhân vật này tạo ra ấn tượng là người có vẻ bẽn lẽn, tuy hay có mấy hành động hơi creepy, dù không cố ý. Nhìn chung, Bates là người đàn ông trông có vẻ vô hại. Phần giết người trong anh ta, tuy nhiên, lại là một người khác, cụ thể là mẹ anh ta.
Với tư cách là người xem, chúng ta có thể tự do nhìn nhận điểm khác biệt giữa 2 nhân vật, 2 tính cách khác nhau trong một thân thể và liệu bao nhiêu phần trăm trách nhiệm thực sự chúng ta có thể đổ lên nhân vật thật sự của Anthony Perkins. Tóm lại thì Norman Bates vẫn là một người dịu dàng mặc cho những khoảnh khắc dị thường của anh ta và dù tâm lý của anh ta cuối cùng cũng bất thường do sang chấn.
4. Black Panther
Black Panther là một trong những bộ phim được xem trọng nhất Vũ trụ Marvel. Chiến Binh Báo Đen phản ánh nhiều vấn đề xã hội, đồng thời là bộ phim siêu anh hùng đầu tiên có một số lượng lớn diễn viên người Mỹ - Phi.
Bên cạnh đó, phần phim này cũng đậm chất afro-futuristic trong bối cảnh và có phần hành động khá tốt. Phim đương nhiên có những khoảnh khắc hơi mất tập trung vào mạch truyện chính, vốn xoay quanh sự đối đầu giữa T’Challa và Killmonger.
Do Michael B. Jordan thủ vai, Killmonger muốn chứng minh kế hoạch bạo lực và không khoan nhượng của mình để đưa Wakanda ra ánh sáng. Đây là nhân vật chỉn chu và mặc cho việc là phản diện, anh ta thực ra cũng đúng ở một số quan điểm: phản đối việc Wakanda phải trốn tránh và sống biệt lập khỏi thế giới, là một trong những người xứng đáng có quyền chiến đấu để thừa hưởng ngai vàng, và khi anh ta đánh bại được T’Challa, Killmonger là vị vua chính danh của Wakanda. Sau các sự kiện này thì bất cứ việc gì anh ta làm đều là hậu quả đến từ hành động của nhiều đời trước.
3. Inglourious Basterds
Hans Landa là một trong những nhân vật hay nhất của Quentin Tarantino. Tarantino cơ bản xây dựng bộ phim này tập trung vào hắn ta, mặc dù những người hùng thật sự là Aldo Raine và “biệt đội Basterd” của anh. Bản thân vị đạo diễn cũng đã thừa nhận rằng nếu không tìm được diễn viên phù hợp cho vai diễn này, anh cũng không thực hiện bộ phim. May mắn thay, anh đã tìm được Christoph Waltz, người không chỉ thắng 1 mà 2 giải Oscar khi xuất hiện trong phim của Tarantino (phim còn lại là Django Unchained).
Landa là kẻ đạo đức giả, một tên phát xít từ trong bản chất hơn là một kẻ theo chân Hitler: hắn ta nhanh chóng phản bội lại phe mình khi nhìn thấy cơ hội kiếm lợi riêng. Hành động và phương pháp của nhân vật này rất kinh khủng, nhưng vẫn có điểm gì đó ở hắn ta khiến người xem khó có thể ghét được. Có thể là ở cách hành xử của nhân vật, văn hóa của của hắn cũng như cách hắn nói chuyện. Cảnh ăn trưa với Soshanna là cảnh mà bạn có thể nhìn rõ sự đáng sợ của Landa đến từ hành động hoặc ánh mắt có vẻ nước đôi. Nhân vật không thực sự rõ hắn nghĩ gì, liệu hắn có biết được sự thật hay không, hành động của hắn chỉ là vô tình hay có ý hù dọa thật sự.
2. M
M của Fritz Lang là bộ phim nói về phản ứng của xã hội về những con quái vật tồn tại trong đó. Có rất nhiều kiểu quái vật trên thế giới, nhưng con quái vật trong M đặc biệt kinh tởm: nhắm vào các bé gái, bắt cóc và giết chết họ.
Cả thị trấn Düsseldorf đứng lên chống lại hắn, và dần dần cũng bắt được hắn ta. Trên mặt báo, một kẻ giết người với nạn nhân chủ yếu là những đứa trẻ vốn không xứng đáng nhận được sự cảm thông. Nhưng cao trào và đỉnh điểm của bộ phim là khi Lang thú nhận tội lỗi và động cơ khiến mình thực hiện tội ác đó. Những giọng nói, ngọn lửa thiêu đốt trong thân thể, hồn ma của những bà mẹ, của những đứa trẻ liên tục đuổi theo hắn. Hắn muốn trốn chạy, nhưng chỉ có thể cảm thấy bình yên khi hắn ra tay lần nữa. Tỉnh dậy mà không nhớ chút gì về hành động của mình, cảm giác tội lỗi ngập tràn trong nhân vật của Peter Lorre. Trước mắt khán giả là một nhân vật muốn thoát khỏi lời nguyền và vật lộn với bóng tối trong mình. Diễn xuất của Peter Lorre đã khiến khán giả dâng trào cảm giác tội nghiệp cho hắn, một điều tưởng chừng như không thể khi họ biết hắn chính là thủ phạm.
1. Blade Runner
Tuyệt tác sci-fi Blade Runner của Ridley Scott đã bị nhìn nhận sai lệch khá lâu trước khi được đánh giá đúng với giá trị của nó. Ngày nay, bộ phim được xem như một tác phẩm tham vọng và cuốn hút của vị đạo diễn nổi tiếng.
Một trong những chủ đề chính của bộ phim nằm trong câu hỏi lớn xuyên suốt nội dung: điều gì tạo nên phần “người” của nhân vật? Rick Deckard - anh hùng của câu chuyện luôn đứng giữa lằn ranh của một con người và bản sao. Bản chất thật sự của nhân vật đến giờ vẫn còn để bỏ ngỏ. Phản diện đối đầu anh là Roy Batty, đứng đầu nhóm người nhân bản nổi loạn với các chức năng được nâng tầm tiên tiến.
Mặc dù đúng là tất cả những gì chúng ta nhìn thấy là nhân vật Batty chạy loanh quanh cùng với các người nhân bản khác và làm những thứ khó hiểu, nhưng ta cũng không thể nào lờ đi sự tồn tại đặc biệt của hắn ta. Cuối cùng, người xem nhận ra Roy Batty không hẳn là phản diện, mà chỉ là nạn nhân của một hệ thống đã xây dựng nên hắn nhưng đã vượt ngoài tầm kiểm soát.
Nguồn: Taste of Cinema