Đọc thêm: Liam Neeson – Từ phim hành động đến phim chính trường
Liam Johnson Neeson là diễn viên người Bắc Ireland, chuyển đến Mỹ tạo dựng sự nghiệp. Những năm đầu đời, ông có định hướng hoàn toàn khác, nhưng sau một lần tình cờ được giao vai trong vở kịch có sự tham gia của cô gái mà ông thích, Liam Neeson phát hiện niềm đam mê với diễn xuất và quyết định trở thành diễn viên.
Khởi đầu sự nghiệp từ năm 1978 với bộ phim Pilgrim’s Progress, đến nay ông đã có 60 năm lăn lộn trong nghề và tạo dựng được thành công không ít. Năm 1993, cuộc đời ông bước sang trang mới khi Neeson tham gia dự án Schindler’s List, chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết Schindler’s Ark của Thomas Keneally. Ông vào vai Oskar Schindler, một doanh nhân người Đức đã cứu sống cả ngàn người, phần lớn là người Do Thái gốc Ba Lan tị nạn trong thời kỳ phát xít Đức chiếm đóng, bằng cách thuê họ vào làm trong nhà máy sản xuất vũ khí của ông, tránh việc bị tàn sát do Hitler chủ trương những ai còn hữu dụng thì được phép sống, ai không có việc làm thì sẽ phải chết.
Đây là một trong những bộ phim hay nhất mọi thời đại với cốt truyện, âm nhạc và thủ pháp nghệ thuật được sử dụng đã trở thành kinh điển. Phim khai thác sự đối lập thiện ác và vấn đề đạo đức khi nhân vật Schindler từ một kẻ yêu nước cực đoan và ủng hộ chủ nghĩa phát xít, trở thành một vị cứu tinh, một anh hùng mang trọng trách cứu sống cả ngàn người.
Schindler’s List là phim để đời của đạo diễn Steven Spielberg và góp phần không nhỏ trong thành công của tác phẩm này, chắc chắn không thể thiếu sự góp mặt của Liam Neeson. Thời điểm này, thực ra có nhiều diễn viên nổi tiếng khác cũng mong muốn được góp mặt trong bộ phim, nhưng Spielberg quyết định chọn Neeson – nam diễn viên chưa được biết đến nhiều, bởi ông muốn mặt nghệ thuật của bộ phim được giữ trọn vẹn mà không bị sức hút của một diễn viên ngôi sao lấn át. Phim trở thành một trong những biểu tượng nhân đạo của nền điện ảnh Mỹ và mãi là cánh cửa mở ra thành công sau này cho Liam Neeson.
Kể từ thời điểm đó, ông đã luôn cố gắng biến hóa đa dạng vào các vai diễn và hình tượng khác nhau. Năm 1996, ông vào vai Michael Collins trong bộ phim cùng tên của đạo diễn Neil Jordan. Michael Collins là nhà yêu nước/chính trị gia người Ireland, hình tượng kiểu mẫu của đất nước này những năm đầu thế kỷ 20 khi Ireland đang trong cuộc chiến giành độc lập. Nội chiến Ireland nổ ra và ông tử trận khi đang chiến đấu. Bộ phim trở thành tác phẩm ăn khách nhất ở Ireland và thời điểm năm 2000 thì nó chỉ đứng sau Titanic mà thôi.
Mặc dù nhận được nhiều lời khen ngợi, phim cũng bị phê bình kha khá do một số chi tiết thay đổi so với lịch sử. Neeson tiếp tục giành được một đề cử Giải Quả Cầu Vàng cho Nam chính xuất sắc nhất thể loại phim chính kịch với bộ phim này.
Chán làm Michael Collins rồi thì Neeson chuyển sang làm Jean Valjean trong Les Misérables (1998), chuyển thể từ tác phẩm cùng tên của đại văn hào Victor Hugo. Phim theo chân Jean Valjean sau quãng thời gian bị kết án và phải lao động khổ sai trong 19 năm vì trộm bánh mì, đang phải chạy trốn khỏi cuộc truy đuổi của cảnh sát Javert (Geoffrey Rush).
Phim có một số thay đổi so với nguyên tác nhằm khiến nó gần gũi và dễ hiểu hơn với khán giả Mỹ. Dù vậy, nó vẫn giữ lại được những gì tinh túy nhất từ cuốn tiểu thuyết kinh điển, mang không khí lãng mạn và có hồn từ những trang sách lên màn ảnh rộng. Diễn xuất của cả Neeson và Rush đều được khán giả rất yêu thích và đánh giá cao.
“Đuổi bắt” xong, Neeson quyết định nghiên cứu hành vi tình dục của nam giới và trở thành người tiên phong trong lĩnh vực này ở bối cảnh thuộc bộ phim Kinsey. Nhân vật của Neeson tên Alfred Charles Kinsey, một nhân vật có thật trong lịch sử Mỹ và thế giới. Cuốn sách Sexual Behavior in the Human Male (Tạm dịch: Hành vi tình dục ở nam giới), xuất bản vào năm 1948 của Kinsey là cuốn đầu tiên ghi lại các nghiên cứu về khoa học hành vi tình dục ở con người.
Các khái niệm như heterosexual (dị tính) cho đến homosexual (đồng tính)… đều từ các nghiên cứu của ông mà ra. Vai diễn tiến sĩ Alfred Kinsey trở thành vai diễn khó quên nữa của Neeson. Thật khó có thể tưởng tượng ai khác có thể vào vai nhân vật này thích hợp hơn ông. Phim có một số chi tiết trong diễn biến và thoại khiến khán giả không đồng tình theo quan điểm cá nhân, như chuyện tình dục theo quan điểm của Kinsey thì không nên kèm theo cảm xúc trong đó. Nhưng bù lại, kịch bản, âm nhạc, góc quay và diễn xuất tốt đã kết hợp và tạo nên trải nghiệm tuyệt vời cho khán giả.
Sau này, ông vẫn đều đặn tham gia đóng phim và có một số dự án nổi bật như The Chronicles of Narnia 1,2 và 3 (lồng tiếng cho sư tử Aslan), Taken 1,2 và 3, Clash of the Titans, một số phần phim của Star Wars, The A-team… Điều hài hước là khi trẻ ông có khuynh hướng tham gia các phim chính kịch và nghệ thuật, nhưng càng về già, các dự án hành động của ông ngày càng nhiều, bởi thế mà cũng không ngoa khi khán giả đặt cho ông biệt danh “già gân Neeson”.
Sắp tới đây, Neeson sẽ tái xuất màn ảnh, đương nhiên là trong một dự án hành động. Ông vào vai một nhân viên bán bảo hiểm tên Michael MacCauley trong bộ phim The Commuter. Trong khi đang ở trên một chuyến tàu về nhà thì ông bỗng nhiên dính vào một âm mưu nham hiểm. Rắc rối bắt nguồn từ một hành khách bí ẩn do Vera Farmiga thủ vai, người đã kéo MacCauley dính vào một phi vụ có thể đe dọa đến tính mạng của ông cũng như toàn bộ hành khách: nếu ông có thể tìm ra một vị hành khách vốn không thuộc về chuyến tàu, ông sẽ nhận được một khoản tiền hậu hĩnh.
Đây là bộ phim thứ 4 mà Neeson hợp tác với đạo diễn Collet-Serra sau 3 dự án trước là Unknown, Non-Stop, Run All Night.
Sau bộ phim này và có thể là một phim giật gân nữa, ông sẽ thôi đi theo thể loại “hao tâm khổ tứ” vì tuổi đã cao, quay trở lại với phim chính kịch. Mặc dù các vai hành động của ông không quá đặc sắc đối với khán giả, nhưng màn ra mắt ở vị trí thứ 3 của The Commuter tại phòng vé Bắc Mỹ trong tuần qua cho thấy triển vọng của bộ phim. Khả năng cao là khán giả sẽ khó lòng nhìn thấy ông trong một vai hành động khác trong tương lai, vậy nên hãy ra rạp ngay khi còn có thể.
The Commuter dự kiến phát hành tại Việt Nam vào ngày 19.01.2018