Khán phòng chật ních người xem mà tôi cho rằng hầu hết đến vì tò mò không biết phim này như thế nào mà đoạt giải Oscar Phim hay nhất 2016. Phim kết thúc trong sự ngỡ ngàng của không ít khán giả vì câu hỏi "Vì sao Moonlight chiến thắng giải Oscar năm nay?" vẫn chưa được trả lời thấu đáo. Cá nhân mình, tôi đồng ý với đạo diễn Bá Vũ "Trong các đề cử, phim nào chiến thắng giải Oscar năm nay cũng xứng đáng, trừ La La Land!".
Quay trở lại với Moonlight, ấn tượng lớn nhất của tôi về bộ phim này là ở câu chuyện dung dị và xúc động mà nó truyền tải. Nếu bảo tôi tóm tắt phim này, tôi chỉ cần...3 câu đơn là hết phim. Bộ phim hầu như không có cao trào, kịch tính, không có "thắt nút, mở nút". Phim chỉ tập trung vào diễn biến tâm lý của những nhân vật. Cũng chính vì vậy mà câu chuyện của Moonlight rất thật và chạm tới trái tim.
Trước khi xem phim này, truyền thông cho tôi biết đây là bộ phim về đề tài đồng tính. Tôi không chắc đó có phải là cách mà truyền thông hay dùng để "câu khách" cho bộ phim? Theo tôi, bộ phim này hoàn toàn không phải về đề tài tình yêu đồng tính. Đồng tính ở đây chỉ là một yếu tố thêm vào của bộ phim. Hơn thế, đây là bộ phim về quyền con người (human rights). Moonlight đoạt giải Oscar Best Picture, theo tôi, chính là vì thông điệp đấu tranh cho quyền con người của bộ phim, là chiều sâu làm nên tính vĩ đại của tác phẩm.
Trước hết, vì sao, với tôi, chủ đề của Moonlight không phải là đồng tính? Xem phim người ta cũng không chắc nhân vật chính, Chiron, có thực sự là gay bẩm sinh hay không. Chiron, từ nhỏ với nick name "Little", đã bị môi trường xung quanh cô lập. Chiron không có cha, mẹ thì suốt ngày nghiện ngập ma túy và đày đọa tinh thần của em. Ở trường, em luôn bị bạn bè hoặc là bắt nạn, đánh đập, hoặc là thờ ơ, xem như không có sự tồn tại của em. Từ nhỏ đến tuổi thiếu niên, người bạn duy nhất của Chiron là Kevin. Người duy nhất công nhận em, giao tiếp với em như-một-con-người là Kevin. Ở tuổi dậy thì, vì hoàn cảnh run rủi, người duy nhất "chạm" vào Chiron là Kevin. Rồi cuộc đời xô đẩy em vào tù ra tội, Chiron đã bao giờ được sống đúng nghĩa? Chiron đã bao giờ được hòa nhập và giao tiếp với xã hội một cách bình thường để biết mình thực sự là ai và mình muốn gì?
Moonlight không đơn thuần chỉ về tình yêu đồng tính, Moonlight là khúc hát buồn nhưng quyết liệt với thông điệp đấu tranh cho quyền con người, quyền được thừa nhận, hòa nhập, quyền yêu thương và được yêu thương. Moonlight cũng đề cập đến những vấn đề xã hội phổ biến mà nơi nào cũng có: tiêm chích, buôn bán ma túy, bạo lực học đường, bất công, bất bình đẳng xã hội...Tầm vóc của bộ phim chính là ở đây!
Bộ phim được chuyển thể từ một vở kịch. Tên vở kịch cũng chính là tinh thần, là cái hồn của bộ phim, là hình ảnh đầy chất thơ cuối cùng kết thúc bộ phim: "In moonlight, black boys look blue". Hình ảnh rất thơ này phải chăng cũng là một sự chơi chữ thú vị và thâm thúy? Vì "blue" trong tiếng Anh cũng có nghĩa là "buồn". Thực vậy, nỗi buồn như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt bộ phim. Không phải những cảnh đau đớn giằng xé nội tâm, từ đầu đến cuối, Moonlight chỉ là một nỗi buồn man mác nhưng day dứt, như ánh trăng xanh chiếu trên mặt biển một đêm thanh vắng...
Nguồn: Bùi Thị Minh Châu