Sinh năm 1981, lớn lên tại thủ đô Hà Nội, Lương Mạnh Hải là con út trong gia đình 2 anh em. Ba công tác trong ngành du lịch, mẹ là y tá và anh trai làm trong lĩnh vực hàng không. Bản thân anh khi tốt nghiệp trung học xong thì tiếp tục quá trình đèn sách ở Học viện Ngân hàng với chuyên ngành kế toán. Ra trường, chàng trai Hà thành bay sang Mỹ để tham gia khóa đào tạo về thời trang.
Về nước, công việc đầu tiên của anh lại là phóng viên cho hai tờ tạp chí Tiếp thị gia đình và Thế giới văn hóa. Gia đình và công việc không mấy liên quan đến diễn xuất hay phim ảnh, cho nên, thật không ngoa khi nói Lương Mạnh Hải và môn nghệ thuật thứ 7 cứ như hai đường thẳng song song. Vậy mà không hiểu cuộc sống đưa đẩy thế nào mà cho anh bước vào con đường đi diễn. Ngay cả bản thân anh cũng không ngờ được có ngày mình trở thành diễn viên thành công như bây giờ.
Đó là vào năm 2004, đạo diễn Lê Hoàng mở lời mời anh đóng một vai trong Nữ Tướng Cướp. Sẵn tính tò mò không biết làm diễn viên tròn méo thế nào, anh gật đầu đồng ý. Vai diễn nho nhỏ này đem về cho anh cát-sê đúng 2 triệu đồng. Nhiều năm sau, khi được hỏi kỷ niệm lần đầu đóng phim, anh cười cười nói năm đó bản thân thật sự đã lỗ vốn. Vì tiền cát-sê còn không đủ bù tiền may 2 bộ trang phục dùng cho phim. Nhưng chính vai diễn làm anh lỗ vốn ấy làm anh bắt đầu yêu thích nghề diễn.
Chỉ 2 năm sau đó, chàng trai Hà Nội gốc tiếp tục góp mặt vào hai dự án điện ảnh Hồn Trương Ba, Da Hàng Thịt và bộ phim truyền hình Tuyết Nhiệt Đới. So với sự xuất hiện mờ nhạt trong Hồn Trương Ba, vai nam chính với cách yêu chân thành trong Tuyết Nhiệt Đới đã đem lại cho anh sự chú ý nhất định. Tuy nhiên, nếu nói đến bước ngoặt sự nghiệp, phải đến 2008, với bộ phim Bỗng Dưng Muốn Khóc, Lương Mạnh Hải trở thành gương mặt sáng giá của nền giải trí Việt Nam.
Bỗng Dưng Muốn Khóc của đạo diễn Vũ Ngọc Đãng là bộ phim thể hiện rõ nhất khả năng diễn xuất tự nhiên của Lương Mạnh Hải. Hóa thân thành công tử ăn chơi Bảo Nam bị ba mẹ đuổi khỏi nhà để tự lập, sánh vai với một Tăng Thanh Hà dù nhỏ hơn anh 5 tuổi nhưng đã bước vào giới nghệ thuật từ năm 16, Lương Mạnh Hải không hề tỏ ra lúng túng. Ngược lại, màn tung hứng giữa anh và Hà Tăng khi ấy mang lại cho người xem không chỉ là những tiếng cười, mà còn là cảm giác tự nhiên không ẩn chứa sự diễn trong ấy.
Được hậu thuẫn bởi một kịch bản tương đối tốt, kết hợp với khả năng biểu diễn, mối tình giữa Trúc của Hà Tăng và Nam của Mạnh Hải đã trở thành một góc thanh xuân của nhiều 9x cho đến tận hôm nay.
Bỗng Dưng Muốn Khóc đưa tên tuổi Lương Mạnh Hải vào sâu trong lòng khán giả yêu thích phim Việt. Quan trọng hơn hết, bộ phim đã biến anh thành chàng thơ mà đạo diễn Vũ Ngọc Đãng đang kiếm tìm, mở ra quá trình hợp tác kéo dài 10 năm có lẻ giữa cả hai. Đây cũng là giai đoạn Lương Mạnh Hải thử sức với những kịch bản lẫn vai diễn điện ảnh mang chủ đề sâu sắc và gai góc hơn. Hot Boy Nổi Loạn (2011) là dự án đáp ứng cả hai tiêu chí trên, đồng thời được xem như bộ phim thử thách khả năng diễn xuất của anh hơn cả.
Hot Boy Nổi Loạn khắc họa những mảnh đời dưới đáy xã hội ở chốn Sài Gòn phồn hoa. Lương Mạnh Hải hóa thân thành thanh niên Lam bị cuộc đời đưa đẩy phải đi bán thân kiếm sống qua ngày. Khía cạnh khó nhất của phim là Lam rơi vào lưới tình với một chàng trai khác là Khôi. Nên phim còn mô tả những phân cảnh cả hai thể hiện tình cảm qua những cái chạm, những cái mơn trớn, những nụ hôn nồng nàn, và ánh nhìn say đắm.
Bên cạnh đó, anh còn phải thể hiện tính bất cần, dữ dằn, và nỗi đau khổ, dằn vặt của một trai đứng đường không thể bỏ nghề. Đối với một diễn viên vào thời điểm ấy chỉ mới đảm nhận những vai diễn tình cảm nhẹ nhàng như Lương Mạnh Hải, Lam là một thử thách vô cùng lớn. Nhưng anh đã vượt qua một cách xuất sắc. Đến nay, Lam vẫn là nhân vật khiến người ta nhớ đến anh nhiều nhất, sau Bảo Nam của Bỗng Dưng Muốn Khóc.
Có lẽ do không phải là một diễn viên được đào tạo bài bản, nên cách diễn của Lương Mạnh Hải chứa đựng nhiều nét tự nhiên. Anh thường dùng hành động, cử chỉ, và nhấn giọng để biểu cảm, bên cạnh gương mặt và ánh mắt.
Hot Boy Nổi Loạn kết thúc cũng là lúc Lương Mạnh Hải thể hiện sự chọn lọc kĩ càng về những dự án phim ảnh tiếp theo. Vòng Eo 56, Hot Boy Nổi Loạn 2, rồi đến Khi Con Là Nhà sau đó đều điểm thêm nhiều gam màu cho sự nghiệp của anh. Nhưng với bản tính thích khám phá của mình, có lẽ đối với anh, chỉ làm một diễn viên thôi chưa đủ.
Nhiều người khá bất ngờ khi biết Lương Mạnh Hải đá sân làm đạo diễn với bộ phim đầu tay Hoa Hậu Giang Hồ. Trên thực tế, trước đây, song song với nghiệp diễn, anh còn tham gia vào khâu sản xuất phim điện ảnh bên người bạn lâu năm Vũ Ngọc Đãng. Cả hai thậm chí còn thành lập công ty sản xuất riêng – Song Ngư Films. Trong một buổi phỏng vấn với Zing.news cách đây vài năm về bộ phim do anh làm sản xuất Con Ma Nhà Họ Vương, anh chia sẻ ý tưởng làm nhà sản xuất đã xuất hiện khi Hot Boy Nổi Loạn kết thúc, nhưng do quá bận với các dự án khác, nên phải đến 2014 anh mới có thể thực hiện các ý tưởng.
Anh từng bộc bạch trong bài phỏng vấn trên khi được hỏi về vấn đề tài chính trong phim: “Đúng là nhà sản xuất cần phải có tiền, thậm chí là rất nhiều tiền. Nhưng không có nghĩa bạn cứ bỏ ra nhiều tiền thì bạn sẽ thu về được đủ số đó hay gấp đôi, gấp ba lần. Không có một công thức nào cho sự thành công phòng vé, nhất là ở thị trường phim ảnh khó đoán và nhiều biến động về gu thưởng thức của khán giả như ở Việt Nam.Tuy nhiên tôi thấy có một yếu tố quan trọng hơn cả tiền, đó là kịch bản. Vì nhà sản xuất phải thấy câu chuyện này có đáng được kể hay không thì mới quyết định dành bao nhiêu tiền để thực hiện nó?”.
Lời nói này ít nhiều gì cũng cho thấy anh là người có cái nhìn sâu sắc về cái nghề mà mình dấn thân vào. Hơn nữa, nhiều năm cộng tác với Vũ Ngọc Đãng, vị đạo diễn được coi là chuyên gia trong lĩnh vực phim ảnh độc lập, cũng cho anh có dịp tiếp cận với quá trình làm nên một bộ phim và cách đánh giá, nhìn nhận kịch bản. Vì vậy, Hoa Hậu Giang Hồ có thể là phim đầu tay anh làm đạo diễn, viết kịch bản, và sản xuất, nhưng bản thân Lương Mạnh Hải không phải tay mơ nhắm mắt đưa chân.
Anh từng thừa nhận mình luôn sẵn sàng cho những bước ngoặt mới, nên sau sản xuất, nên không có gì ngạc nhiên nếu một lúc nào đó chiếc ghế đạo diễn quyến rũ được người luôn thích tìm tòi như Lương Mạnh Hải. Dường như, quyết định làm đạo diễn của anh vừa đột ngột, nhưng cũng vừa được tính toán kỹ lưỡng.
Bằng chứng là nhưng khâu anh chuẩn bị cho Hoa Hậu Giang Hồ khá bài bản và thận trọng, từ chọn diễn viên đến nhờ cậy sự giúp đỡ của Minh Hằng. Trải lòng về lần đầu tiên đứng ở vị trí đạo diễn, anh thừa nhận: "Khi viết kịch bản, tôi không nghĩ đến việc mất 4 tiếng đồng hồ để cho các diễn viên trang điểm, làm tóc, mặc đồ. Dù đội ngũ trang điểm của phim rất đông, nhưng tôi luôn thấy mình mất đi rất nhiều thời gian chỉ cho việc tập trung và chờ đợi mọi người làm đẹp”. Nhưng đối với anh, cảm giác ấy thật thú vị và mới mẻ. Nghệ sĩ Hồng Đào còn nhận xét rằng anh là người tỉ mỉ trong việc xem xét từng khung hình.
Lấy chủ đề những tấm thân xuân sắc mang hi vọng đổi đời với những âm mưu toan tính đằng sau đấu trường sắc đẹp, Hoa Hậu Giang Hồ theo chân hai chị em song sinh Mây và Lá (do Minh Tú thủ vai) dấn thân vào một cuộc thi hoa hậu uy tín mong thoát khỏi hoàn cảnh khốn khó. Từ đây, họ bị cuốn vào những chiêu trò giành giật vinh quang sau ánh hào quang. Liệu bộ phim này có làm nên tên tuổi cho đạo diễn Lương Mạnh Hải? Chúng ta chỉ có thể chờ đến ngày 15.11 này để có được câu trả lời.