(Moveek) - Chưa đến 20 trong tổng số khoảng 121 truyện ngắn và 44 tiểu thuyết đã xuất bản của nhà văn Philip K. Dick (1928-1982) được chuyển thể (phim và sân khấu) nhưng mỗi khi nhắc đến ông, người ta lại nhớ ngay đến 2 bộ phim kinh điển của thể loại khoa học viễn tưởng là Blade Runner và Minority Report.
Total Recall (2012) đánh dấu lần thứ 12 một tác phẩm của ông được chuyển thể lên màn ảnh rộng. Chúng ta hãy cùng nhìn lại 11 bộ phim trước đó lấy cảm hứng từ tác phẩm của nhà văn này.
Dựa trên: tiểu thuyết Do Androids Dream of Electric Sheep? (1968)
Doanh thu: 32 triệu USD
Điểm IMDb: 8,3
Ridley Scott và Harrison Ford trên phim trường Blade Runner. Ảnh: IMDb
Tác phẩm đầu tiên của Philip K. Dick được đưa lên màn ảnh rộng với Ridley Scott ở vị trí đạo diễn và Harrison Ford đóng chính. Vào thời điểm ra mắt bộ phim nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ cả khán giả lẫn giới phê bình vì cách thể hiện của đạo diễn quá khác biệt so với nguyên tác. Qua 30 năm với nhiều bản hiệu chỉnh khác nhau được phát hành, đánh giá của người xem cũng thay đổi khá nhiều (tùy thuộc vào phiên bản họ xem), nhưng hầu như tất cả đều xem Blade Runner như là cột mốc quan trọng của thể loại giả tưởng cũng như là phim chuyển thể hay nhất từ Philip K. Dick.
Dựa trên: truyện ngắn We Can Remember It For You Wholesale (1966)
Doanh thu: 119 triệu USD
Điểm IMDb: 7,5
Total Recall (1990). Ảnh: IMDb
Với tay nghề của đạo diễn Paul Verhoeven (Robocop), kĩ xảo khá tốt (vào thời đó), sự hóm hỉnh mang thương hiệu Arnold và đặc biệt là một câu chuyện với nhiều nút thắt khiến khán giả khi rời rạp vẫn không ngừng suy đoán về cái kết của phim, về mặt doanh thu, Total Recall chính là phim bom tấn đầu tiên của Arnold Schwarzenegger khi thu về hơn 100 triệu USD tại cả hai thị trường Mỹ lẫn nước ngoài và là phim ăn khách thứ 7 của năm 1990.
Confessions d'un Barjo (1992)
Dựa trên: tiểu thuyết Confessions of a Crap Artist (1972)
Điểm IMDb: 5,9
Doanh thu: không ghi nhận
Confessions of a Crap Artist là tác phẩm duy nhất không viết về đề tài khoa học giả tưởng trong sự nghiệp của Philip K. Dick. Tuy nhiên, đơn vị đầu tiên mua bản quyền chuyển thể tiểu thuyết của nhà văn người Mỹ này lại là một đoàn làm phim từ Pháp. Bộ phim được phát hành theo dạng video ở Mỹ nên cũng không gây được tiếng vang.
Dựa trên: truyện ngắn Second Variety (1953)
Điểm IMDb: 6,2
Doanh thu: 5,7 triệu USD
Bối cảnh phim xảy ra vào năm 2078 ở hành tinh Sirius 6B, nơi diễn ra cuộc chiến giữa hai thế lực New Economic Block và Alliance. Nam diễn viên Peter Weller của Robocop đóng chính nhưng vẫn không thể cứu vãn bộ phim khỏi thất bại tại Mỹ. Dù vậy, Screamers vẫn được an ủi bằng một số giải thưởng ở quê nhà Canada.
Dựa trên: truyện ngắn Impostor (1953)
Điểm IMDb: 6,1
Doanh thu: 8 triệu USD
Được đầu tư lớn (40 triệu USD) và một nam chính có tên tuổi (Gary Sinise) cùng kì vọng sẽ có thể mở đầu cho loạt phim tiếp theo, Impostor gây thất vọng khi không lọt vào top 10 phim ăn khách ngay tuần đầu.
Dựa trên: truyện ngắn The Minority Report (1956)
Điểm IMDb: 7,7
Doanh thu: 358 triệu USD
Steven Spielberg chỉ đạo Tom Cruise và Samantha Morton. Ảnh: IMDb
Sự kết hợp giữa một nhà văn viễn tưởng cùng một nhà làm phim bậc thầy về thể loại này đưa đến thành công về nhiều mặt cho bộ phim. Dù phải thay đổi rất nhiều yếu tố trong truyện, Minority Report vẫn giữ được tư tưởng chủ đạo của tác giả, thêm vào đó là sức sáng tạo thiên tài của Steven Spielberg. Đây cũng là lần đầu tiên Spielberg làm việc chung với Tom Cruise. Lần thứ hai ư? War of the Worlds.
Dựa trên: truyện ngắn Paycheck (1953)
Điểm IMDb: 6,1
Doanh thu: 96 triệu USD
Ai cũng nghĩ dàn diễn viên hùng hậu gồm Ben Affleck, Uma Thurman, Aaron Eckhart và Paul Giamatti sẽ mang đến một bộ phim đáng xem khi các phim trước đó của họ đều ít nhiều tạo dấu ấn. Nhưng cuối cùng doanh thu nội địa của Paycheck còn không đủ để bù đắp kinh phí. Đó là chưa kể đến đạo diễn Hồng Kông Ngô Vũ Sâm, vốn khá mát tay với Face/Off, cũng đã phải chấm dứt luôn 10 năm "chu du" ở phương trời Hollywood. Ben Affleck còn có thêm "kỉ niệm" với phim khi nhận giải Mâm Xôi Vàng nhờ diễn xuất chán ngắt của mình.
Dựa trên: tiểu thuyết A Scanner Darkly (1977)
Điểm IMDb: 7,1
Doanh thu: 7,6 triệu USD
Kĩ thuật “hoạt hình hóa” đã từng được Richard Linklater sử dụng trong Waking Life (2001). Ảnh: IMDb
Một bộ phim hay nhưng ít được khán giả chú ý của đạo diễn Richard Linklater (School of Rock, Before Sunset) với sự tham gia của Keanu Reeves, Winona Ryder, Robert Downey Jr. và Woody Harrelson. Linklater đã sử dụng kĩ thuật "hoạt hình hóa" những thước phim quay thực để thể hiện góc nhìn ảo giác và mông lung giữa thực và "phê" của người nghiện thuốc. Được đánh giá là trung thành với nguyên tác, nhưng có lẽ chính yếu tố này lại khiến khán giả bình thường khó cảm nhận được bộ phim.
Dựa trên: truyện dài The Golden Man (1954)
Điểm IMDb: 6,1
Doanh thu: 76 triệu USD
Nicolas Cage và Julianne Moore trong Next. Ảnh: IMDb
Nicolas Cage vào vai một người có năng lực nhìn thấy trước tương lai 2 phút bị FBI truy nã để giúp họ tìm ra quả bom sắp phát nổ, còn anh thì cần tìm một cô gái có thể giúp anh có thể phát huy mạnh hơn khả năng. Ghi chú "dựa trên tác phẩm của Philip K. Dick" có thể khiến nhiều độc giả ngạc nhiên khi hầu như phim chỉ dùng tên nhân vật chính và khả năng của anh ta, các chi tiết còn lại đều bị sửa đổi toàn bộ.
Dựa trên: tiểu thuyết Radio Free Albemuth (1985)
Điểm IMDb: 6,5
Doanh thu: không ghi nhận
Dù gặp khá nhiều khó khăn trong quá trình sản xuất và phát hành, các độc giả trung thành của Philip K. Dick vẫn xem Radio Free Albemuth như một trong những bản chuyển thể được yêu thích nhất.
Dựa trên: truyện ngắn Adjustment Team (1954)
Điểm IMDb: 7,1
Doanh thu: 127,8 triệu USD
Trong phim, Matt Damon vào vai một chính trị gia trẻ đem lòng yêu một vũ công ba-lê (Emily Blunt) nhưng lại bị một tổ chức lạ mặt ngăn cản, để anh có thể đi đúng theo con đường công danh đã vạch sẵn. Đạo diễn George Nolfi đã làm tốt với phim đầu tay: The Adjustment Bureau khá khác biệt so với truyện nhưng mạch lạc và thông minh, tuy nhiên đoạn kết (phải quay lại vì sửa kịch bản) khiến nhiều khán giả hụt hẫng.