[REVIEW] Contagion - Tình người trong thời khắc đại dịch

Contagion phản ánh chân thực phần nào đó những gì đang xảy ra trên thế giới giữa sự bùng phát của dịch virus Corona.

Giữa tâm điểm của dịch bệnh 2019-nCoV, hay còn được gọi là chủng virus Corona mới, những tín đồ điện ảnh bắt đầu chia sẻ với nhau về các bộ phim lấy đề tài thảm họa đại dịch bệnh. Bên cạnh những The Flu hay Train to Busan... cái tên Contagion đã xuất hiện nhiều hơn cả. Là một bộ phim chính kịch được ra mắt vào năm 2011, với bộ đôi đạo diễn và biên kịch là Steven Soderbergh và Scott Z. Burns, cùng sự tham gia của dàn sao như Gwyneth Paltrow, Matt Damon, Kate Winslet, Marion Cotillard, Laurence Fishburne, Bryan Cranston và Jude Law, Contagion là bộ phim khiến người xem cảm thấy làn ranh giữa những gì xảy ra trên màn ảnh và ở đời thực thật mỏng manh.

Nội dung của Contagion cơ bản giống như những bộ phim có cùng đề tài khác, khi mầm bệnh bắt nguồn từ một cá thể nào đó (trong bộ phim là từ dơi sang lợn) rồi bắt đầu lây lan từ người này sang người khác, cuối cùng dẫn đến một đại dịch trên toàn thế giới. Sự lây lan của con virus trong bộ phim cũng khá giống với virus Corona, khi chúng ta chỉ cần tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh hoặc các bề mặt mà họ đã chạm vào thì sẽ có nguy cơ bị lây nhiễm rất cao. Bộ phim bắt đầu với dòng chữ “ngày thứ hai”, khi cả thế giới mới chỉ có một người nhiễm bệnh. Thế nhưng chỉ sau một tuần, con số những người nhiễm bệnh đã tăng lên khoảng vài chục, vài trăm ngàn và cuối cùng là hàng triệu người.

Steven Soderbergh, đạo diễn của bộ ba phim phi vụ thế kỷ đó là Ocean's Eleven, Ocean’s Twelve và Ocean’s Thirteen, rõ ràng đã áp dụng phong cách làm phim đặc trưng của mình vào bộ phim này. Sử dụng kĩ thuật montage (hay một chuỗi những cảnh quay ngắn khác nhau) để đẩy nhanh nhịp độ kết hợp với phần nhạc phim dồn dập, Steven cho người xem thấy được sự lây lan nhanh chóng và khủng khiếp của dịch bệnh, cũng như sự khẩn cấp trong việc cố gắng tìm ra được nguồn bệnh và phương pháp chữa trị, phần nào đó khiến thảm họa đại dịch này có cảm giác như một phi vụ ăn cướp thế kỷ trong các bộ phim trước đó của ông.

Sự nguy cấp của dịch bệnh còn đến từ việc Steven đã đưa ra rất nhiều con số trong bộ phim. Từ số liệu dân số của từng địa điểm được cho là có người nhiễm bệnh, cho đến ước tính của các ca nhiễm, hay thậm chí là một con số rất cụ thể đến từ nhân vật của Kate Winslet khiến người xem phải cảm thấy rợn người: trung bình một người chạm lên mặt của họ từ 2 - 3 ngàn lần mỗi ngày, 3 - 5 lần mỗi phút lúc đang thức.

Những con người trong bộ phim cũng không khác mấy so với các bộ phim lấy đề tài thảm họa khác. Có người tốt, người xấu. Có người chỉ quan tâm đến sức khỏe của bản thân trong khi người khác sẵn sàng hi sinh tính mạng của họ để giúp đỡ người bệnh. Có người thì chỉ muốn nhìn thấy một thế giới hỗn độn và trục lợi từ những con người khốn khổ trong cái hệ thống đó.

Kịch bản của bộ phim cũng đánh vào nhiều chủ đề khác nhau. Sự ứng phó của con người như thế nào trước dịch bệnh, sự tác động và gây nhiễu thông tin của truyền thông… nhưng có lẽ nổi bật hơn cả là sự đối xử giữa người với người, cách mà người ta có thể nhẫn tâm lừa dối lẫn nhau, cũng như cách mà họ sẵn sàng làm những điều tốt nhất cho người mà họ yêu thương, tuy có thể người xem sẽ đặt dấu hỏi về những việc làm đó. Thế nhưng, người viết cảm thấy chủ đề trên lại không được thể hiện rõ trong bộ phim khi có quá nhiều tuyến nhân vật, trong khi thời lượng của bộ phim lại khá ngắn (chỉ hơn một tiếng rưỡi đồng hồ). Và tuy phần đầu của bộ phim đã thu hút người xem bằng việc xây dựng sự nguy cấp của dịch bệnh, người xem lại không được nhìn thấy chi tiết hậu quả mà nó gây ra, phần lớn chỉ được thể hiện qua hình ảnh của một sân vận động trong nhà được xây dựng như một bệnh viện dã chiến và một hàng dài xác người đang chuẩn bị được chôn lắp dưới lớp tuyết phủ trắng xóa.

Nổi bật nhất trong dàn diễn viên có lẽ là Kate Winslet khi nhân vật của cô tạo được nhiều cảm xúc nhất, mặc cho thời lượng xuất hiện trên phim không quá nhiều. Jude Law cũng gây ấn tượng với phong cách ung dung của một gã đểu cáng muốn trục lợi cho bản thân, còn Matt Damon thì lại không có nhiều đất điễn để cho thấy tài năng diễn xuất, mặc cho câu chuyện về nhân vật của anh đáng lẽ ra phải là tâm điểm xuyên suốt bộ phim, dẫn đến một cái kết khiến người xem cảm thấy không thỏa mãn và như đã nói, không thể hiện được rõ chủ đề mà bộ phim đang hướng đến: tình thương yêu và sự quan tâm mà con người dành cho nhau qua những hành động đơn giản nhất giữa lúc hoạn nạn khó khăn.

Trải qua 106 phút, Contagion như một sự cảnh báo để người xem tự giác bảo vệ và giữ gìn sức khỏe của bản thân hơn giữa sự bùng phát của dịch virus, cũng như khiến người xem thắc mắc rằng liệu đó có chỉ là những gì xảy ra trên màn ảnh hay chính con người chúng ta cũng không khác mấy những nhân vật giả tưởng trong bộ phim. Nhưng dù thế nào đi nữa, bộ phim vẫn có thể cho chúng ta thấy phần nào đó một chút tia sáng, một chút hy vọng, một chút tình người giữa thời khắc hỗn loạn của một cơn đại dịch.