The 8 Show (Netflix) - Bóc tách nỗi vô vọng trong series sinh tồn đình đám

Sau Squid Game làm mưa làm gió Netflix, The 8 Show hiện tại được khen ngợi như một series kế nghiệp ít máu hơn (tương đối) tiếp nối vai trò bóc tách và châm biếm một xã hội xấu xí. Dù không bạo lực bằng, người viết mạnh dạn đánh giá, bộ phim này còn đáng sợ hơn trò chơi con mực năm nào.

Điều mà The 8 Show làm được hơn hẳn series tiền nhiệm chính là sử dụng trò chơi 8 người ẩn dụ hoàn hảo cho 3 thứ vô vọng bạn có thể rút ra từ đây.

Tòa chung cư đau khổ của The 8 Show

The 8 Show bắt đầu với những con người lận đận từ mọi ngành nghề trong xã hội cùng tham gia một trò chơi bí ẩn hòng nhận được một số tiền thưởng khổng lồ. Những người hoàn toàn xa lạ ấy cùng nhau tập họp trong một tòa chung cư bí ẩn. Mỗi người được chọn tùy ý một con số từ 1 đến 8 tượng trưng cho phòng của mỗi người trong tòa nhà và một tờ hướng dẫn luật chơi cơ bản.

Những điều cấm kỵ bao gồm không được che máy quay, bất cứ thứ gì họ mua trong phòng đều phải ở đó. Bất cứ thứ gì để sử dụng bên ngoài phòng đều có thể được mua ở quảng trường chung, nhưng điều đó có nghĩa là họ sẽ dành ít thời gian hơn trong trò chơi, nghĩa là ít tiền hơn.

Một điều luật nhỏ nữa là Tầng 8 sẽ nhận thức ăn và thức uống và phân phối cho các tầng còn lại qua hệ thống thang máy. Tuyệt đối không được để ai thiệt mạng, nếu không, trò chơi sẽ dừng lại và không tầng nào giành được tiền.

Lâu dần, cả nhóm nhận ra họ có thể giải trí những “người theo dõi” vô hình của chương trình để nhận thêm giờ, từ đó, số tiền sẽ tăng lên. Tuy nhiên, số tiền họ nhận được không đồng đều. Các tầng cao hơn sẽ nhận tiền nhiều hơn, tức tầng 8 sẽ tụ nhiều tiền nhất. Nhận ra sự thật đó cũng là khởi đầu của bất hạnh.

Bằng một tòa chung cư 8 tầng, The 8 Show đã cho chúng ta thấy cách biệt giàu nghèo và sự phân bố tài sản dựa trên tầng lớp rõ ràng như thế nào qua các tầng lầu và nó nhanh chóng biến con người thành quái vật ra sao.

Thật trớ trêu thay, khi đề ra điều luật họ không được để ai trong số 8 người chơi thiệt mạng, The 8 Show đã trở thành một trò chơi độc ác hơn cả Squid Game. Quy tắc đôi bên cùng có lợi buộc cả 8 người phải hình thành một cộng đồng cùng nhau vượt qua thử thách. Tuy nhiên, về lâu dài, sự phân phối của cải và cán cân lợi ích chênh lệch khiến cộng đồng dần trở thành một xã hội thu nhỏ ác mộng.

Sống trong một xã hội là đối mặt với vấn đề nan giải của xã hội. Mặc dù chỉ có 8 người, những vấn đề đó không hề mất đi. Người chơi The 8 Show hy vọng có thể đổi đời, kiếm tiền dễ dàng, nhưng trò chơi chỉ đơn thuần là quy thời gian ra tiền tệ. Còn lại, nó tiếp tục hệ thống tư bản khắc nghiệt của thế giới bên ngoài.

Nếu người chơi muốn nhiều tiền hơn, họ vẫn phải lao động. Muốn sống thoải mái, họ phải kiếm đủ tiền để mua hẳn căn phòng trên. Tài chính hạn chế thì chi tiêu hạn chế. Tiền ít không thể mua sự thoái mái, chỉ đủ để làm phí sinh tồn. Nhu cầu vệ sinh cũng có thể khiến bạn phá sản. Đây chẳng phải là cuộc sống mà họ luôn sống trước đó hay sao? 

Để kiếm thêm thời gian, 8 người chơi quyết định tổ chức chương trình tài năng để mua vui cho những người tổ chức hoặc theo dõi chương trình. Và nó đã thành công. Tuy nhiên, đều cống hiến cho “xã hội” nhưng khoảng cách “thu nhập” của mỗi người chơi trên phút không thay đổi, những người tầng dưới sẽ không bao giờ nhận được số tiền nhiều như tầng trên ngay cả khi năng suất lao động là như nhau.

Những căn phòng tượng trưng cho vị trí của mỗi người chơi được phân phối theo lựa chọn của từng người nhưng không hề đưa cho họ đầy đủ thông tin. Như vậy, vị trí “xã hội” từng người chơi có được hoàn toàn nhờ vào vận may nằm ngoài tầm kiểm soát. Một sự thật chẳng khác nào một cú đấm vào mặt từng cá nhân.

Ai trong số họ cũng muốn được đổi chỗ cao hơn. Nhưng họ chỉ được mua phòng mà thôi, với cái giá trên trời không thể chạm tay đến. Tồi tệ hơn, họ không thể rời khỏi cuộc chơi một khi đã dấn thân. Quyền đi hay ở phụ thuộc hoàn toàn vào tâm trạng tùy hứng những kẻ theo dõi giấu mặt, thứ một lần nữa nằm ngoài tầm kiểm soát của họ.

Đó là sự thật nghiệt ngã dồn hết vào một tòa nhà oan nghiệt. The 8 Show phản ánh những cái tàn nhẫn của “xã hội” lớn hơn. Nơi mà hệ thống giai cấp và tư bản siết chặt những nạn nhân đến mức họ không thể thoát ly một khi đã “vào guồng”. Nhưng trớ trêu hơn nữa, nếu ra đi tay trắng, họ sẽ không sống nổi đúng nghĩa đen.

Màn trình diễn tàn khốc của Tầng 1

Theo sau một xã hội vô vọng sẽ là một thực tại vô vọng, nơi mà sự chăm chỉ thậm chí là tài năng cũng không thể kéo gần khoảng cách giàu nghèo. Chưa nói đến hiệu suất lao động, sẽ luôn có một ai đó kiếm nhiều tiền hơn họ chỉ đơn giản là ở sẵn giai cấp giàu có hơn. Tầng 1 có lẽ là hình ảnh buồn bã nhất cho thông điệp u ám này.

Trong phần thi tài năng của tập 3, ngoại trừ Tầng 8, Tầng 1 là người kiếm được nhiều thời gian nhất nhờ màn diễn xiếc của mình. Về lý thuyết, điều này sẽ khiến 1 trở thành thí sinh có giá trị nhất, tuy nhiên trong hệ thống mà The 8 Show đã thiết kế, anh ta chẳng qua là một con tốt để bị lợi dụng.

Trong khi Tầng 8 sống cuộc sống xa hoa, Tầng 1 sống trong rác thải và trong căn phòng chật hẹp nhất, nhưng không thể phản kháng hay bất đồng với bất cứ tầng trên nào. Đó là một lời bình rõ ràng về việc tầng lớp lao động có tay nghề giá trị hơn lại phải chịu sự đe nẹt từ những người nắm giữ tiền và quyền lực được phân phối một cách ngẫu nhiên trong trò chơi cuộc đời.

Màn trình diễn cuối cùng của 1 đã gói gọn điều này một cách hoàn hảo. Màn trình diễn trên dây của anh ấy mang lại nhiều thời gian hơn bao giờ hết, khiến tiềm năng kiếm tiền của anh ta là vô hạn. Tuy nhiên, ngay cả khi vậy, những thí sinh mà anh ta trói vào ghế, tức những người ở tầng trên anh ta, sẽ luôn kiếm được nhiều tiền hơn trên thành quả của Tầng 1, bất kể anh ta có cố gắng thế nào đi chăng nữa.

Sự tuyệt vọng khiến anh ta ngày càng liều lĩnh hơn trước khao khát muốn thoát ly tầng lớp thấp kém của bản thân. Mỗi một lần nhảy là một lần Tầng 1 mơ về những tòa nhà chọc trời chỉ để kết thúc với cái chết đau đớn.

Các thí sinh khác được quay trở lại cuộc sống của họ với số tiền thưởng kếch xù, Tầng 1 mãi mãi là nạn nhân lớn nhất của cả trò chơi tàn khốc trong đây và thực tại vô vọng ngoài kia. Anh không bao giờ nhận được số tiền mà anh đã làm việc chăm chỉ để kiếm lại. Thay vào đó, Tầng 1 đã hy sinh cả cuộc đời mình để theo đuổi một giấc mơ không thể thành hiện thực.

Tầng 1 đại diện cho một thực tế ảm đạm. Dù sinh ra ai cũng như nhau nhưng những người ở bậc cuối cùng của xã hội sẽ luôn bị thiệt thòi và bị lợi dụng bởi những người ở trên, bất kể tài năng của họ có giá trị đến đâu. Câu nói vu vơ “...sinh ra vạch đích” là mơ ước của rất nhiều người và đã qua rồi cái thời cứ làm việc chăm chỉ là được thành quả xứng đáng.

The 8 Show và sự vô vọng của con người

Vậy ý nghĩa của The 8 Show là gì? Châm biếm thì có, diễn giải xã hội cũng có, nhưng có lẽ, khía cạnh tăm tối nhất của series là cách nó chỉ trích và lột trần cách con người tự gây ra mớ tuyệt vọng của họ.

Người viết nhận định The 8 Show đáng sợ hơn cả Squid Game. Ở Squid Game, sau khi những màn bạo lực lắng xuống, những thử thách đẫm máu qua đi, thí sinh có thể đổ lỗi cho đám nhà giàu đã làm nên trò chơi bất nhân này. Nhưng ở The 8 Show, chẳng có ai để người chơi đổ lỗi cả.

Squid Game ít nhất đặt các thí sinh vào tình huống bất khả kháng, biến cuộc chơi vì tiền thành một cuộc vật lộn cho mạng sống. The 8 Show lại thực hiện mọi thứ trên cơ sở tự nguyện với quy tắc không giết người. Nên các thí sinh có quyền kiểm soát trong đây dù chỉ một phần.

Họ có hàng ngàn cách họ có thể chọn trong tình huống của mình. Họ có thể hợp tác để cùng nhau có lợi, gặp biến có thể đoàn kết để chống lại những kẻ ngồi bên ngoài màn hình, hoặc từ bỏ vật chất để bảo bọc lẫn nhau ngay khi nhân cách và tinh thần của họ bị chà đạp. Họ có thể thiết lập một hệ thống công bằng cho các tầng...nhưng viễn cảnh ấy chỉ là bánh vẽ của con người trong thời buổi sung túc. 

Chối bỏ trách nhiệm, tịch thu cơm nước đàn áp tầng dưới, liên tục gây chia rẽ, hành hạ những tầng dưới một cách không cần thiết, điều duy nhất khiến cô ta có quyền lớn như vậy là do ban tổ chức trao tặng cộng với một chút may mắn. Cô ta có chọn làm người tử tế với toàn bộ tài sản và đặc quyền đó không? Tất nhiên là không. 

Nhưng nếu đổi lại là bất cứ người chơi khác thay thế vị trí của Tầng 8, liệu họ sẽ hành xử cao thượng hơn? Bộ phim, đại diện cho thực tế, trả lời là không chỉ với một cuộc bầu cử ai nên giữ chất thải của các tầng còn lại - khung cảnh với nhiều ngụ ý đủ để thấy lối suy nghĩ của họ. Người tốt đến mấy, sống trong vật chất và thiếu thốn đủ lâu cũng sẽ bộc lộ những góc khuất nhân cách lớn, nhỏ như một cơ chế sinh tồn. Nếu dính dáng đến lợi ích riêng, ai cũng có thể trở thành kẻ nhiều mặt.

Nhân vật trong đây có nhiều lý do để tham gia cuộc chơi, nhưng họ cũng có thể không tham gia, hoặc nổi loạn trong trò chơi, khiến trò chơi hoàn toàn chững lại. Có thể đó là lỗi kịch bản, hoặc chúng ta đã đánh giá thấp sự tuyệt vọng của họ, đó vẫn là chi tiết bóc trần sự trái khoáy của chúng ta.

Con người là loài động vật duy nhất tự đề ra những quy chuẩn đạo đức và lý tưởng cao thượng. Song, một khi có đầy đủ thuận lợi hoặc trong tình huống phải lựa chọn để thực thi lý tưởng đó, con người đã và sẽ thất bại trong cuộc đấu tranh giữa lòng tham và lý tưởng. The 8 Show truyền tải một thông điệp u ám, rằng mọi sự đau khổ của chúng ta là thành phẩm của chính mình. 

Squid Game có cái kết xoa dịu một chút sự bất mãn của chúng ta, nhưng The 8 Show thì không. Số tiền từ sự đánh đổi đó không thể làm cuộc sống của họ tốt hơn như họ tưởng, nhưng họ không thấy hối hận về cách đã kiếm được nó. Đó được xem là một đánh đổi xứng đáng trong thế giới tầng trên bóc lột tầng dưới. Họ sẽ tiếp tục sống tốt sau đám tang tiễn đưa một người cùng chí hướng.

Sẽ không có gì thay đổi. Sự hy sinh nhân tính của họ là vô nghĩa khi không ai biết đến. Họ không truyền tải bài học nào, thông điệp nào đến những con người cùng cảnh ngộ ngoài kia, trừ những kẻ đã làm nên trò chơi.