Nguyễn Nhật Ánh không phải là cái tên xa lạ đối với nhiều bạn trẻ yêu thích các câu chuyện học đường trẻ trung và đáng yêu của chú. Đối với nhiều bạn chưa bao giờ đọc truyện của Nguyễn Nhật Ánh, tựa truyện nổi tiếng nhất phải kể đến Kính Vạn Hoa do sự ra đời của bộ phim truyền hình chuyển thể cùng tên, rất quen thuộc đối với nhiều bạn trẻ thời đó. Thế nhưng, không chỉ Kính Vạn Hoa, Nguyễn Nhật Ánh còn sở hữu nhiều truyện ngắn rất nổi tiếng như Ngồi Khóc Trên Cây, Tôi Là Bê Tô, Mắt Biếc, Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh…
Các truyện của Nguyễn Nhật Ánh thường có nhiều điểm chung, vì thế ý tưởng về một vũ trụ chung kết hợp các truyện của chú không phải là không thể thành hiện thực.
Vũ trụ điện ảnh là liên kết giữa các tác phẩm văn học, điện ảnh với nhau dựa trên các bối cảnh, nhân vật. Các vũ trụ nổi tiếng nhất phải kể đến vũ trụ văn học kinh dị của Stephen King, vũ trụ điện ảnh Marvel, DCEU… Chính vì khái niệm này đang dần trở nên phổ biến mà người ta đang bắt đầu để ý đến các truyện của Nguyễn Nhật Ánh, vốn có nhiều yếu tố tương đồng, có thể lồng ghép được.
Xét về các tác phẩm của chú thì có thể nói chú chưa bao giờ nghĩ đến điều này. Các nhân vật, thông điệp, quá trình trưởng thành… được đặt trong một thế giới riêng của truyện đó. Các tác phẩm của chú là niềm cảm hứng cho rất nhiều phim truyền hình, điện ảnh.
Một số tác phẩm đã chuyển thể thành phim và kịch có thể kể đến bao gồm Kính Vạn Hoa, Nữ Sinh, Chú Bé Rắc Rối, Nữ Sinh, Cô Gái Đến Từ Hôm Qua… Trong đó, nổi tiếng nhất phải là series phim truyền hình Kính Vạn Hoa của đạo diễn Nguyễn Minh Chung, với sự góp mặt của 3 gương mặt trẻ Ngọc Trai (Quý Ròm), Anh Đào (Hạnh “Bò Viên”), Vũ Long (Tiểu Long), và 2 bộ phim điện ảnh mới nhất Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh cùng Cô Gái Đến Từ Hôm Qua. Sắp tới đây, đạo diễn Victor Vũ cho biết anh có ý định sẽ đưa Mắt Biếc lên màn ảnh rộng.
Fan truyện thì có thể dễ dàng nhận ra, còn nếu bạn không thường xuyên đọc Nguyễn Nhật Ánh thì trước hết, truyện của ông phần lớn có các đặc điểm như nhân vật đều đang ở trong độ tuổi thiếu nhi, thanh thiếu niên, hoặc người lớn nhưng hồi tưởng lại tuổi trẻ. Bối cảnh chính nếu không phải là trường lớp thì cũng là làng quê. Các truyện phần đông đều có phần tình cảm đôi lứa mới lớn, tình bạn, gia đình, tập trung khai thác cảm xúc cũng như các cuộc phiêu lưu của các nhân vật trẻ tuổi.
Nhưng hầu như các nhà làm phim khi chuyển thể đều làm riêng biệt, không phim nào dính với phim nào, đơn giản là vì ekip làm phim khác biệt hoàn toàn. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là kết hợp nhân vật, hoàn cảnh từ các truyện khác nhau là điều không thể. Năm 2017, bộ phim Cô Gái Đến Từ Hôm Qua của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh đã khéo léo lồng ghép các chi tiết nhỏ từ các truyện khác vào phim rất thú vị. Chẳng hạn như nhân vật Thư có chú chó nhỏ tên Bê Tô, hay trong lớp của Thư có nhân vật tên Chuẩn...
Hãy thử tưởng tượng xem, nếu các nhân vật trong các truyện nổi tiếng khác của Nguyễn Nhật Ánh đều nằm chung trong một bối cảnh, chứ không hẳn chỉ là vai ba chi tiết như phim Cô Gái Đến Từ Hôm Qua nữa thì sao? Lấy ví dụ bộ phim này có thể kết hợp với một số truyện như Chú Bé Rắc Rối với Bàn Có Năm Chỗ Ngồi, Trước Vòng Chung Kết cùng một số tập trong Kính Vạn Hoa có đề tài học sinh cấp 2. Series truyện dài về ba cô bạn thân Xuyến, Thục, Cúc Hương, gồm ba truyện Nữ Sinh, Bồ Câu Không Đưa Thư, Buổi Chiều Windows đã được lồng ghép trong một phiên bản truyện hình dài 10 tập, nhưng nếu khéo léo một chút, ta có thể ghép rất nhiều tác phẩm về các học sinh cấp 3 của chú vào thành một series lên đến trăm tập.
Thử tưởng tượng nhé, một lớp học cấp 3 do lớp trưởng Xuyến “cầm đầu” cùng hai cô bạn Thục, Cúc Hương, trong lớp học ấy có những mảnh đời với số phận khác nhau. Anh chàng Thường nhà nghèo, đi bán kẹo kéo đỡ đần cho gia đình, gặp cô bé bán bong bóng Tài Khôn, hay anh chàng Thư chuyên “trồng cây si” cô bạn cùng bàn Việt An (Tiểu Li), nhưng bị cô nàng “quay như dế” do khi nhỏ nàng hay bị chàng bắt nạt. Rồi còn chàng Khoa từ dưới quê lên trọ học, ở cùng dãy nhà với những anh chàng Phòng Trọ Ba Người...
Trong môi trường học đường, sẽ có những biến cố, những sự kiện rất quen thuộc đối với các bạn học trò như lễ hội thể thao, bắt nạt học đường (Thằng Quỷ Nhỏ), tình cảm, gia cảnh khó khăn, gia đình, anh em… Tất cả các câu chuyện với nhân vật còn đang ngồi trên giảng đường như Những Chàng Trai Xấu Tính, Hoa Hồng Xứ Khác, Những Cô Em Gái… đều có thể dễ dàng gom vào chung một bối cảnh trường học, liên đới với nhau hay thậm chí là mở rộng bối cảnh ra cả một thành phố nho nhỏ.
Không chỉ về đời học sinh, một số truyện của Nguyễn Nhật Ánh còn có nội dung nói về đời sinh viên, xoay quanh chuyện tình cảm trong sáng của thời tuổi trẻ, về chuyện thi rớt, học lại, đi làm, mưu sinh và xa xứ của các bạn trẻ đang dần bước vào đời như Phòng Trọ Ba Người, Quán Gò Đi Lên, Ngồi Khóc Trên Cây… Chỉ cần cải biên một số chi tiết như phim Cô Gái Đến Từ Hôm Qua (2017) thì các nhà làm phim sẽ có thể tạo ra một thế giới với đầy đủ các nhân vật, tình tiết có liên quan mật thiết với nhau.
Đi xa hơn một chút, nếu bạn còn nhớ bộ phim truyền hình Kính Vạn Hoa có một tập phim mang tên Phù Thủy trong phần 2, dù chỉ là hiểu lầm của nhóm bạn trẻ, nhưng không phải là không thể khai thác thêm. Bạn cũng nên biết rằng Nguyễn Nhật Ánh có sở hữu tập truyện dài về phù thủy mang tên Chuyện Xứ Lang Biang – được mệnh danh là Harry Potter của Việt Nam. Xuất phát từ mong muốn có một bộ truyện về phù thủy cho thiếu nhi, nhưng không quá đau buồn như Harry Potter, Nguyễn Nhật Ánh đã bắt tay vào phát triển câu chuyện này và khi ra mắt đã được độc giả đón nhận nồng nhiệt. Kết hợp hai truyện lại với nhau, chúng ta có sự kiện Nhỏ Hạnh và Tùng tình cờ gặp, tình cờ nghe kể hoặc tình cờ được biết câu chuyện về Nguyên và Kăply, từ đó trí tưởng tượng về phù thủy của các bạn nhỏ sẽ trở nên phong phú, mở ra thêm nhiều tình tiết tiếp nối nhau chẳng hạn.
Không chỉ có các truyện về đời sinh viên, về tuổi học trò, Nguyễn Nhật Ánh còn rất nhiều tựa truyện về về làng quê như Đi Qua Hoa Cúc, Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh, Mắt Biếc, Hạ Đỏ… Đặc điểm chung của các truyện này là đều có kết thúc buồn. Nghĩ xem, xóm bên này có thằng Trường hay quậy phá, nhưng thương thầm chị Ngà, người đến tá túc nhà ông ngoại. Xóm kế có 2 anh em Thiều với Tường nhà nghèo, nhưng luôn yêu thương và che chở cho nhau dù cho bao nhiêu sóng gió có ập đến. Và cách một bờ ruộng, có cuộc tình buồn của anh Ngạn yêu chị Hà Lan…
Đây sẽ là một ý tưởng không tồi, khi càng lúc càng có nhiều bộ phim chuyển thể từ truyện của Nguyễn Nhật Ánh ra đời. Tiếp sau vũ trụ siêu anh hùng DC, Marvel, vũ trụ kiếm hiệp của Kim Dung, tại sao điện ảnh Việt Nam lại không thể có một vũ trụ cho riêng mình, xuất phát từ những câu chuyện có nhiều nét tương đồng của Nguyễn Nhật Ánh. Nếu được khai thác và kết nối tốt, chắc chắn sẽ khiến bộ phim thêm phần thú vị, đối với fan truyện lẫn fan phim ảnh.