Là cái nôi chắp cánh cho các Tứ Đại Thiên Vương, Ngũ Hổ Tướng đình đám màn ảnh, sản sinh nhiều phim bộ gây dấu ấn trong lòng khán giả. Có thời gian mà cứ đến giờ cơm hay mỗi tối là trong nhà nhà trong xóm kéo nhau ra cùng xem đài TVB. Nhưng cho đến nay, TVB gần dư mất đi tầm ảnh hưởng của mình. Chuyện gì đã xảy ra với đế chế TVB?
1. TVB - Thời hoàng kim
TVB được thành lập bởi ông trùm truyền thông Thiệu Dật Phu vào năm 1967. Trong giai đoạn đầu thành lập, TVB là giấc mơ, là đỉnh cao của bao chàng trai, cô gái mong muốn được nổi tiếng và đổi đời. Những thanh niên thời đó ấp ủ khát khao ứng tuyển lớp đào tạo diễn xuất do Thiệu Dật Phu thành lập. Đó là chàng trai nhà nông Châu Nhuận Phát, gã thanh niên lêu lỏng, chơi bời Châu Tinh Trì, anh chàng hướng nội trầm tư Lưu Triều Vỹ…
Không dừng lại ở đó, TVB còn tổ chức các cuộc thi hoa hậu Hong Kong, tạo cơ hội để bồi dưỡng, chắp cánh cho các mỹ nhân như Trương Mạn Ngọc, Lý Gia Hân, Triệu Nhã Chi… Trong thời đại hoàng kim của mình, TVB là bệ phóng tạo ra những những minh tinh, ngọc nữ, thiên hậu, thiên vương mà có lẽ chẳng ai thay thế nổi.
Sang thập niên 1990, TVB phát huy thế mạnh ở dòng phim kiếm hiệp đồng thời mở rộng sang các đề tài như hình sự, tâm lý gia đình… Ở Việt Nam, khi thị trường băng đĩa nở rộ, các phim TVB sản xuất được nhập về ồ ạt. Một thế hệ khán giả lớn lên cùng các tác phẩm của Hong Kong. Thời kỳ mà người ta háo hức đi thuê băng đĩa, nhà nhà trong xóm kéo nhau cày chung TVB đến nửa đêm sẽ mãi mãi là kỷ niệm xưa cũ đẹp đẽ với nhiều người.
Vậy nhưng ở đời, cực thịnh tất suy. Những năm huy hoàng của TVB cũng có lúc phải đi vào hồi kết.
2. TVB và cú lao dốc không phanh
2008, Thiệu Dật Phu (năm đó 101 tuổi) nhập viện vì bệnh nặng, cục diện lãnh đạo đài rối loạn. Năm 2011, ông Thiệu bán toàn bộ cổ phiếu ở TVB, báo hiệu thời đại TVB của Thiệu Dật Phu chấm dứt. Ông qua đời năm 2014. Sang đến thời ông Lương Nãi Bằng, đài không còn nhiều phim gây tiếng vang. Sau thời khai sinh thế hệ vàng của làng phim Hong Kong, TVB chưa làm nên ngôi sao trẻ nào có sức ảnh hưởng đáng kể.
Sự suy thoái của TVB thể hiện rõ qua các con số. Thập niên 1990, đa số phim đạt tỷ lệ người xem trên 30% như Thần điêu đại hiệp, Tây du ký, Hồ sơ trinh sát... Có những tập đạt tỷ lệ trên 45%. Nhưng ngày nay, khán giả xem phim ngày càng giảm. Theo Kknews, tỷ lệ người xem đi xuống rõ rệt từ năm 2012, ở mức trung bình 22 đến 26%. Năm 2014, một biên kịch của TVB tiết lộ trên tạp chí ICEO sự khó khăn của TVB sau khi Thiệu Dật Phu không trực tiếp lãnh đạo. Nhân viên TVB từ 4.500 người giảm còn 3.000 người, cả những người có công với đài cũng bị cho nghỉ việc.
3. Lý do cho sự trượt ngã
Có nhiều lý do dẫn đến sự tụt dốc không phanh này. Đầu tiên là sự chuyển giao mạnh mẽ của các phim truyền hình đa quốc gia. Nếu như thời đó, TVB giữ vị trí độc tôn về phim truyền hình, khán giả có ít lựa chọn xem phim thì giai đoạn sau, các phim truyền hình Hàn Quốc, Đài Loan, Đại lục càn quét khắp châu Á. Sự xuất hiện làn sóng phim truyền hình từ nhiều nước châu Á khác đã nhanh chóng lấn át, đẩy phim TVB vào thế yếu.
Con người là nhân tố chính yếu tạo nên đại cuộc, TVB lại đối diện với nạn chảy máu nhân tài. Nếu như ngày xưa, đây là nơi chắp cánh ước mơ của bao thanh niên, thiếu nữ thì giờ đây các gương mặt quen thuộc của TVB như Trần Pháp Lai, Lâm Phong, Hồ Hạnh Nhi... cũng lần lượt rời bỏ đài. Tờ The Time Weekly nhận định TVB đang đối mặt với sự thiếu hụt tài năng trầm trọng nhất trong lịch sử 50 năm.
Tiếp đến là kịch bản đi vào lối mòn, lạm dụng cốt truyện đã trở nên cũ kĩ từ nhiều năm, đến độ khán giả gọi đó là “công thức TVB” – cụm từ ám chỉ mô típ quen thuộc: tình yêu tay ba, tranh đoạt gia tài, thân thế bí ẩn, truy đuổi tội phạm… Theo một tiết lộ, lãnh đạo nhà đài tiết kiệm cả tiền đầu tư phim đến mức, dây cáp để quay phim kiếm hiệp bị thay bằng loại rẻ tiền hơn, khiến một diễn viên bị thương trên trường quay. Phim trường chật hẹp, phông nền giống nhau, đạo cụ tái chế cũ kĩ... mọi thứ chắp vá như nồi lẩu thập cẩm, cộng thêm việc dàn diễn viên trẻ diễn xuất yếu kém là các nguyên nhân lớn khiến các bộ phim TVB trở nên lạc hậu nghiêm trọng trong thời đại "bùng nổ" hiện nay.
Tóm lại là…
Vào ngày 04.08.2023, Bão Trắng 3: Thiên Đàng Hay Địa Ngục sẽ đánh dấu sự trở lại của hai sao nam TVB đình đám một thời là Quách Phú Thành và Cổ Thiên Lạc, dù đến nay hai nam diễn viên đều đã ở độ tuổi trung niên nhưng vẫn luôn mang niềm đam mê với phim ảnh, không ngại dấn thân, thử thách.
Bão Trắng 3: Thiên Đàng Hay Địa Ngục (White Torm 3: Heaven Or Hell) khởi chiếu tại rạp từ ngày 04.08.2023.