Mulholland Drive - Ảo mộng chốn phồn hoa

Kéo xuống để xem tiếp

Nhắc tới David Lynch, không ai là không biết tới phong cách làm phim độc đáo và kì quái của ông, phim của ông lúc nào cũng mang màu sắc kì bí và có phần khó hiểu, hòa trộn giữa các yếu tố siêu thực, hão huyền với tầng tầng lớp lớp các ý nghĩa ẩn dụ tài tình. Vì sự kì ảo và nặng tính ẩn dụ như vậy nên đa phần các tác phẩm của ông có phần khó thẩm thấu với phần đông khán giả, nhưng tính bất ngờ và sự thú vị của nó là điều không thể chối cãi. Trong số các phim nổi bật nhất của ông, được biết đến nhiều nhất chính là tác phẩm Mulholland Drive.

Vốn có nguồn gốc là một tập pilot cho một bộ phim truyền hình nhằm mở đường cho hàng loạt phần phim tiềm năng sau này. Thế nhưng do sự từ chối của nhà sản xuất khi biết được ý định, Lynch từ bỏ hẳn và chuyển hướng sang một bộ phim dài hai tiếng. Mulholland Drive mang đầy tính biểu tượng và ý nghĩa, khi mỗi khung cảnh, mỗi chi tiết đều do người xem tự giải mã, phim sẽ khiến mỗi người xem đều có một góc nhìn riêng, một ý nghĩa riêng qua quá trình xem phim, đó chính là cái hay của bộ phim.

Betty - nữ diễn viên chân ướt chân ráo có tham vọng trở nên nổi tiếng, bị vướng vào một âm mưu đen tối khi vô tình gặp gỡ một cô gái mất trí nhớ sau vụ tai nạn xe. Cả hai dần bị kéo vào vòng xoáy của tình yêu, danh vọng cũng như sự ảo mộng của chốn phồn hoa, cùng với đó là những câu chuyện ngoài lề xoay quanh Hollywood đầy cám dỗ. Thế nhưng, câu chuyện có đơn giản là như vậy không?

Cảnh mở đầu phần nào đã khiến người xem khá bối rối khi ném người xem vào một sự kiện gây "sốc", mà ở đây là vụ tai nạn xe ngay tại đường Mulholland mà không có bất kì sự giải thích nào, kéo theo đó là hàng loạt sự kiện khó hiểu như cuộc trò chuyện của hai người đàn ông trong quán ăn, cùng với đó là sự xuất hiện của một thế lực ngầm kiểm soát mọi khía cạnh làm phim của vị đạo diễn đáng thương Kesher.

Chúng diễn ra như cách mà chúng ta xuất hiện trong giấc mơ, ta chỉ biết là ta ở đó, sự việc đó đang diễn ra chứ không hề biết nó bắt nguồn từ đâu. Tất cả các chuỗi hình ảnh không liên quan tới nhau như vậy lại từ từ được dẫn dắt một cách hợp lí, trở thành một câu chuyện mà mỗi người xem sẽ có cách hiểu riêng qua quá trình trải nghiệm bộ phim, khiến bạn đi từ bất ngờ này tới bất ngờ khác.

Lynch khiến bạn bất ngờ vì những tình tiết tưởng chừng đã sắp đặt sẵn để dẫn tới, nhưng lại không hề có. Sự bất ngờ đó sẽ diễn ra liên tục lúc bạn xem phim, ông gài sẵn những tình tiết, xây dựng dần để trông có vẻ giống với thứ bạn mong đợi, rồi để bạn rơi vào "cái bẫy" đó, đầy những cảm xúc ngạc nhiên, vì nó xảy ra trái với gì ta mong đợi, giống như việc bạn mở một gói chocolate nhưng ở trong lại là kẹo bạc hà vậy, thích hay không thích thì nó vẫn làm bạn bất ngờ. Thật khó để kể về cái hay của bộ phim mà không spoil bất kì chi tiết nào liên quan trực tiếp tới nội dung phim, khi mà mỗi khung hình trong phim đều có một chi tiết nào đó ẩn giấu một cách tài tình.

Điểm hay của phim nằm ở cách diễn giải của mỗi người xem đối với ý nghĩa và thông điệp của nó. Những bài viết phân tích bộ phim cho thấy một vài quan điểm, nhưng nếu bạn có quan điểm riêng của mình đối với Mulholland Drive, điều này cũng không có gì lạ. Điểm đặc biệt nữa của bộ phim chính là sự phi tuyến tính của nó, tuy vẫn bám theo một tuyến nhân vật chính (Betty và cô gái), nhưng đan xen vào những phân đoạn tưởng chừng như chẳng liên quan, để khán giả có thể hiểu thêm về thế giới của phim cũng như câu chuyện thật sự xoay quanh hai nhân vật chính. 

Một cách diễn giải dễ hiểu nhất với đại đa số người xem là áp dụng nguyên tắc về sự ảnh hưởng của yếu tố vật lí bên ngoài vào thế giới nội tâm, hay còn gọi là giấc mơ của chúng ta. Bất kì sự tổn thương, hay tác động nào kể cả tinh thần lẫn vật lí nào vào con người cũng sẽ trở thành một phần của thế giới trong mơ. Khi mọi thứ đi quá giới hạn thông thường, con người sẽ có xu hướng tạo nên một thế giới ảo nhằm quên đi cái thực tại khắc nghiệt đó, bất kì sự đau thương nào đều sẽ được giải quyết trong giấc mơ. Bằng cách này, bộ phim đã "vẽ" ra thế giới hão huyền mà nhân vật chính của bộ phim đã tạo ra, một giấc mộng để quên đi những khổ đau của thực tại, đây là yếu tố mà Lynch thường đề cập hay sử dụng trong các tác phẩm của mình. Nguyên tắc vừa đưa ra ở trên chính là một phần của ý nghĩa bộ phim, hướng tiếp cận dễ dàng nhất để chúng ta bớt bối rối khi đi tìm lời giải cho ảo mộng.

Các yếu tố ẩn dụ nằm ở mọi ngóc ngách trong phim, từ đặc điểm những đồ vật cũng như màu sắc của nó, quần áo mà các nhân vật đều có ý nghĩa riêng liên quan đến diễn biến phim mà không thừa thãi. Các nhân vật phụ đều mang một vẻ bí ẩn, kì quặc hoặc thậm chí là đáng sợ. Họ cùng tạo nên một thế giới đa chiều cho bộ phim, kết hợp với âm nhạc mang âm hưởng cổ điển, vừa đẩy cảm xúc người xem, vừa đưa người xem quay trở lại thời điểm những năm 90. 

Tất cả pha trộn nên nhằm xây dựng một thế giới nửa thực nửa ảo của thế giới phồn hoa Hollywood mà Lynch muốn cho người xem trải nghiệm, khiến bộ phim trải qua như một giấc mơ vậy, vô lí nhưng lại vô cũng hợp lí. 

Có thể nói, David Lynch là vị đạo diễn kì quái nhất Hollywood, phong cách làm phim siêu thực của ông chưa bao giờ lẫn vào đâu được, đến độ khi nhắc tới phong cách phim đó, người ta có luôn một tính từ mang tên ông là "Lynchian". Ông là một kẻ có tâm hồn vô cùng bay bổng, ám ảnh với sự kì ảo của giấc mơ, cũng giống như những gì mà Mulholland Drive mang lại, đầy sự hão huyền và mê hoặc, một chuyến du hành về vùng đất mộng mị trong chính tâm trí của ông, khó hiểu và bối rối vậy, nhưng một khi bạn đã hiểu được, bạn sẽ cảm nhận được trải nghiệm vô cùng độc nhất mà bộ phim mang lại.

Nguồn: Fordonfilm, Taste of Cinema