[CẢM NHẬN] Black Swan – Khi một vở kịch tưởng chừng diễn xong quên hoá bi kịch đời thật

Ra mắt vào năm 2010, Black Swan (Thiên Nga Đen) gây ấn tượng mạnh với khán giả vì nội dung mang nặng các vấn đề tâm lý xã hội. Dựa trên vở kịch Hồ Thiên Nga cực kỳ nổi tiếng, đạo diễn Darren Aronofsky cùng bộ ba biên kịch Mark Heyman, Andres Heinz, John J. McLaughlin đã vẽ nên một bi kịch đầy ám ảnh của một nữ vũ công ballet khao khát được vào vai Swan Queen với sự tham gia của dàn diễn viên chất lượng như Natalie Portman, Mila Kunis, Vincent Cassel, Barbara Hershey và Winona Ryder. Black Swan nhận được 5 đề cử Oscar, 4 đề cử Quả cầu vàng, riêng bản thân Natalie Portman nhận được 1 giải Oscar và 1 giải Quả cầu vàng ở hạng mục Nữ diễn viên xuất sắc nhất khi hoá thân thành nhân vật Nina Sayers.

Phim xoay quanh quá trình khổ luyện của Nina cho vai diễn Swan Queen, không chỉ cố gắng tập những kỹ thuật ballet khó nhằn một cách hoàn hảo, Nina phải trải qua việc biến đổi tâm lý đầy đau thương, từ một cô gái ngây ngô trong sáng thành một nàng thiên nga đen đầy dục vọng tăm tối. Với một nội dung tưởng chừng như đơn giản thế, các biên kịch và đạo diễn đã khai thác hết sự tận khổ của một diễn viên sống chết hết mình cho vai diễn cũng như mặt tối trong các mối quan hệ tưởng chừng như lành mạnh của Nina. Suy cho cùng, dù Nina phải đánh đổi bản thân thế nào, bị người khác chi phối ra sao nhưng sự thao túng của chính bản thân cô mới chính là rào cản lớn nhất. Không cần một phản diện nào tốt hơn bản thân nhân vật chính diện.

Nói về Black Swan, các nhà phê bình đã dành cho bộ phim kha khá lời khen ngợi về các yếu tố như diễn xuất, sự nỗ lực miệt mài của hai nữ diễn viên chính là Natalie Portman và Mila Kunis, kinh dị theo hướng ám ảnh tâm lý, cốt truyện hay... thì cá nhân người viết lại ấn tượng với cách phát triển nhân vật và mỗi cá nhân được ví von với một hình tượng cụ thể. Nói thêm một chút về vở kịch Hồ Thiên Nga trong phim, thay vì đi theo một nội dung quá quen thuộc, vở kịch này là sự đấu tranh giành tình yêu của một nàng công chúa bị phù phép thành thiên nga. Chỉ có tình yêu chân thành mới hoá giải lời nguyền cho nàng nhưng người chị em song sinh thiên nga đen lại cố quyến rũ hoàng tử và đẩy nàng tới cái chết.

Nina vốn là một vũ công tuyệt vời với những kỹ thuật điêu luyện cùng vẻ đẹp trong sáng, ngoan ngoãn chuẩn mực của một người con gái nhà lành vô cùng phù hợp với sự trinh trắng, mong manh của nàng thiên nga trắng. Thế nhưng, nếu muốn toả sáng và để lại dấu ấn cho đời thì vai thiên nga trắng vẫn chưa đủ, Nina cần diễn được vai thiên nga đen – người chị em song sinh đầy dục vọng đối lập hoàn toàn với thiên nga trắng và bản thân cô. Chính vì thế, Nina cần phải bức phá, hoàn toàn lột xác, rủ bỏ nét ngây thơ non nớt mà hoá thân thành nàng Swan Queen một cách trọn vẹn. Thay vì trình diễn kỹ thuật hoàn hảo đến cứng nhắc, Nina phải học cách đẩy cảm xúc, mặt tối của bản thân nhiều hơn. Với người con gái suốt ngày được mẹ che chở như Nina, thật khó khăn cho cô khi phải một bước biến đổi thành một con người khác. Vì thiếu kinh nghiệm với những sự cám dỗ, khiêu gợi, Nina dần đánh đổi cuộc sống của chính cô, những ảo giác về thiên nga đen bắt đầu xâm chiếm tâm trí cô và đỉnh điểm khi cô nhận ra bản thân tự làm tình với chính mình, Nina biết cô đang đánh mất bản thân cho một vai diễn để đời.

Diễn xuất tuyệt vời của Natalie Portman làm khán giả quên mất họ đang xem một bộ phim mà hoàn toàn nhập tâm vào hành trình biến đổi tâm lý của nhân vật Nina. Mới vài phút trước, người xem thấy đó chỉ là một cô gái cứng nhắc, dễ bị chi phối bởi những người xung quanh nhưng khi Nina bước lên sân khấu trong bộ dạng hoá thân thành thiên nga đen, tất cả đều cảm thấy nghẹt thở với từng bước nhảy của cô nàng. Không cần quá đam mê, hiểu biết về ballet, bạn cũng bị lôi cuốn theo những vòng xoay chuyển đầy mê hoặc nhục tình của thiên nga đen. Giây phút cánh tay Nina hoá thành những cánh thiên nga đen, cô đã thật sự đánh đổi và trả một cái giá thật đắc trong sự tán dương hò reo từ khán giả và đồng nghiệp.

Đối lập với Nina Sayers là Lily do Mila Kunis thủ vai. Lily sở hữu một sự quyến rũ, từng trải mà Nina không bao giờ có. Lily biết rõ bản thân cô muốn gì và thay vì giành vai với Nina, chính Lily là người có thể khơi dậy bản năng của cô bạn đồng nghiệp cứng nhắc. Không ai khác, Lily thật sự là Black Swan trong cuộc đời của Nina. Thay vì tranh giành tình yêu của hoàng tử như vở kịch, Lily khơi lên ngọn lửa đam mê ballet bùng cháy sâu thẳm trong Nina. Dù Nina luôn cho rằng Lily lăm le vai diễn của cô nhưng phải chăng đó chính là động lực để Nina lột xác. Lily giống như một phiên bản mà Nina khao khát trở thành nhưng chẳng bao giờ chạm tới và tự lúc nào, ảo giác mặt tối của Nina chính là Lily và ngược lại. Đến phút cuối cùng, Nina ra tay giết mặt tối đó nhưng hoá ra là Lily nhưng rốt cuộc, đó vẫn chính là bản thân Nina mà thôi.

Ngoài Black Swan của Lily, những nhân vật khác cũng ít nhiều tác động lên cuộc đời hoặc trong thời điểm diễn tập của Nina. Nổi bật không kém là người mẹ The Queen. Ai ngờ một vũ công về hưu lại chi phối Nina nhiều như thế. Dẫu biết mẹ quan tâm con nhưng hành động bảo bọc thái quá đến mức kiểm soát như bà chẳng trách sao con người Nina khô cằn đến thế. Bên cạnh đó là đạo diễn vở kịch Thomas The Gentleman, người luôn cho Nina một cơ hội nhưng thúc ép cô đến bờ vực của giới hạn và tác động cô. Nếu trong vở kịch nàng thiên nga bị tên phù thuỷ biến đổi thì chính Thomas là người đẩy Nina trở thành chính nhân vật mà cô diễn. Tuy chỉ xuất hiện vài phút ngắn ngủi nhưng nàng thiên nga hết thời Dying Swan cũng ít nhiều tạo áp lực cho Nina và khẳng định tài năng diễn xuất của nữ diễn viên Winona Ryder. Hình mẫu ngôi sao sân khấu quyền lực của Dying Swan như mục tiêu của đời Nina nhưng cũng là ác mộng của chính cô vì đến lúc nào đó hết thời, khán giả sẽ quên mất người diễn viên đó đã từng xuất sắc thế nào.

Cùng cốt truyện đặc sắc và diễn xuất tuyệt vời của dàn diễn viên, từng khung hình, góc quay đầy ma mị, bất phân giữa hư và thật cùng những đoạn nhạc nền dạt dào cảm xúc đã góp phần vào thành công của Black Swan. Nếu chưa xem phim, người viết khuyên bạn hãy lựa một buổi tối yên tĩnh mà thưởng thức và sau đó suy ngẫm cuộc đời của nàng Swan Queen Nina và cô ấy sẽ theo bạn vào giấc ngủ.