Cruella (2021) - Tại sao bộ phim này là một ý tưởng tồi?

Trailer của Cruella đem đến rất nhiều câu hỏi. Không, không phải về liệu người xem có hào hứng đón chào một Cruell thời còn trẻ (trâu) hay không? Liệu Cruella (2021) có phải là một ý hay? 

Màn theo “trend” bất chấp của Disney?

Về hình tượng mà nói, Cruella của Emma Stone không phải là một ý hay, mà giống như một màn cố đấm ăn xôi theo xu hướng của Disney.

Trailer đã tiết lộ tiền đề của Cruella. Bộ phim lấy bối cảnh London vào năm 1970, giai đoạn trào lưu Punk Rock đang nổi. Estella (Emma Stone) là một tay lừa gạt có khiếu về thời trang, ôm tham vọng sáng tạo những kiệt tác thời trang. Nữ Nam tước Hellman (Emma Thompson) nhận ra năng khiếu của Estella và thuê cô ta về nhà thời trang của bà ta. Từ đây, mối quan hệ của hai người bỗng hóa kình địch. Kết cục là một Cruella ra đời.

Collider

Estella trong phim thích ăn diện khác biệt, tự nhận mình bị điên, tính cách khác thường, nhìn thế giới theo một hướng khác, phạm tội và phá hoại tài sản. Nghe có quen không? Đó chính là hình ảnh của Harley Quinn (Margot Robbie). Thật khó mà hình dung Cruella do Emma Stone đảm nhận với Harley Quinn trong phương diện tính cách và khí chất, nhất là khi cô liên tục khẳng định bản thân nhân vật cũng có máu điên. Dù thành hay bại, Cruella của Stone cũng không tránh khỏi việc bị so sánh với Harley Quinn của Robbie.

Về nội dung, Cruella lại thể hiện ý định đi theo xu hướng của Joker (2019) năm nào. Câu chuyện của Estella có lẽ “sạch sẽ” hơn, phong cách hơn, nhưng không thể che được ý tưởng “tôi sống trong một xã hội không chấp nhận tôi vì tôi quá khác người” gào thét trong mỗi khung hình. Cái kết ai cũng đoán được là sự ra đời của Cruella de Vil cuối phim càng củng cố ý nghĩ Cruella bằng cách nào đó sẽ trở thành một Joker của Disney theo tiêu chuẩn PG (Parental Guide).

Có lẽ lý do Disney tiếp tục “tặng” cho những kẻ phản diện của họ một “character arc” (nói nôm na sự phát triển nhân vật) có thể nhận được cái nhìn cảm thông của khán giả là vì điều đó dường như trở thành một xu hướng ở Hollywood ngày nay.

Digital Spy

Sự thật không thể chối cãi là chúng ta – khán giả phim ảnh – ngày càng đồng cảm với các nhân vật phản diện của các câu chuyện anh hùng hơn là chính các anh hùng và thực sự xem xét những “lý tưởng” của họ. Thanos với ý tưởng diệt một nửa dân số để nửa kia có cơ hội sống trong một thế giới tài nguyên đang cạn dần. Erik Killmonger chỉ trích sự thụ động của Wakanda khi sắc tộc của hắn đang bị áp bức. Magneto của loạt phim X-men chỉ muốn bảo vệ chủng tộc của ông ta khỏi sự diệt chủng dưới tay con người bình thường. Evelyn trong The Incredible 2 (2018) chỉ muốn con người tự dựa vào bản thân thay vì các anh hùng ẩn danh. Loki chỉ nhận được tình cảm của người xem vì họ đồng cảm với sự bỏ bê và thiên vị mà anh ta chịu đựng từ bé. Kylo Ren bị giằng xé bởi hai bản ngã. Có thể thấy, Hollywood đang thích thú với việc tái định hình những kẻ phản diện người xem đáng lẽ phải ghét thành một hình tượng phức tạp nên được đồng cảm.

Nhưng đồng cảm và đồng tình là hai chuyện khác nhau. Chúng ta hiểu được tại sao Arthur Fleck ngày càng suy đồi và điên loạn đến mức trở thành Joker và chúng ta thông cảm với anh ta (thì anh ta bị tâm thần mà), nhưng điều đó không có nghĩa chúng ta đồng tình với hành động của gã hề.

Nhận định này áp dụng cho Cruella. Chúng tôi hiểu tại sao Estella trở thành Cruella, vì tham vọng vươn lên, vì muốn chứng tỏ bản lĩnh và tài năng, nhưng hành động lột da chó con là một chuyện không tài nào được chấp nhận.

Insider

Hơn nữa, Cruella còn phạm vào một trong những điều gây tranh cãi nhất trong giới phim ảnh: thay đổi nguyên tác. Dù có là văn học hay dựa vào 101 Dalmatians, Cruella vẫn là một kẻ rất tàn nhẫn và có hơi… thiếu não. Nhân vật này bị qua mặt bởi 2 chú chó đấy. Nên, nếu Cruella lại sắc sảo như Estella trong Cruella, thì toàn bộ các phần phim được coi là sequel của phim này đều trở thành mối mâu thuẫn rối bời.

Đồng cảm với Maleficent thì được, Cruella thì không

Mặc khác, những kẻ tâm thần như Hannibal Lecter (Silence of the the Lambs) hay Joe (You) lại khiến người xem vừa mê mẩn vừa khiếp sợ. Chúng ta có xu hướng bị cuốn hút bởi các những kẻ tâm thần như thế. Cruella của 101 Dalmatians (1996) là một nhân vật như thế, vừa có khí chất thời thượng, vừa là một kẻ nông cạn loạn trí. 

Screen Rant

Điều làm Maleficent đặc biệt là nó “reboot” Sleeping Beauty - tài sản trí tuệ lâu đời của Disney – bằng một nhân vật phản diện và để nhân vật phản diện này làm trung tâm chính thay cho nàng Aurora. Việc này có sáng tạo không? Dĩ nhiên là có. Các câu chuyện về người đẹp ngủ trong rừng lưu truyền trong nền văn học dân gian chưa từng khắc họa rõ ràng người đưa ra lời nguyền. Phiên bản của nhà thơ người Ý Giambattista Basile chỉ nói cha của công chúa nhờ người đoán mệnh cho nàng bằng cách xem tinh tượng và nhận được lời tiên tri một chiếc dằm gỗ trên khung dệt sẽ gây nguy hiểm cho con gái.

Trong khi đó, nhà văn người Pháp Perrault thì viết một bà tiên bị lãng quên đã gieo lời nguyền vì giận dữ. Anh em nhà Grimms thì gom hết của 2 người trên. Nhiều dị bản cũng chỉ rõ phản diện thật sự của câu chuyện là một bà mẹ chồng/một người phụ nữ khác cay nghiệt muốn ăn thịt công chúa và những đứa trẻ của nàng.

Khoảng trống này là cơ hội tuyệt vời cho kẻ có biệt tài đi “tẩy trắng” truyện cổ tích như Disney hành động. Và nhà chuột đã thêm thắt vào đó nhiều chi tiết biến một Maleficent lạnh lùng và tàn ác nguyền rủa một đứa trẻ vì không được mời đến dự tiệc thành một nhân vật bị hiểu lầm, bị dối gạt và được cơ hội để bộc lộ bản tính tốt của mình, sau cùng là chuộc tội với bản thân và Aurora.

Tumblr

Đúng là Maleficent không hoàn hảo, nhưng cách nhìn mới lạ này về nhân vật phản diện đã tạo nên một nhân vật thú vị - dĩ nhiên là một nửa nhờ vào diễn xuất của Angelina Jolie. Phim làm nên một hình tượng phản diện có nhiều góc khuất. Các góc khuất đó lại khiến người xem đồng cảm. Vì lý do hóa ác của Maleficent là bình thường trên phim ảnh, và được coi là chấp nhận được.

Về cơ bản, Cruella đưa ra một tiền đề tồi tệ. Công thức ở Maleficent không được áp dụng trong đây. Estella có khởi đầu là kẻ yếu thế, nhưng sau này ai cũng biết cô ta sẽ trở thành một kẻ muốn lột da chó con để làm áo lông.

Trong khi đó, Hellman cũng không phải kiểu người dễ đồng cảm, còn được làm nhân vật phản diện. Cruella nhìn chung vẫn bắt người xem chọn phe giữa ác và ác hơn. Và không có phe tốt để khán giả lựa chọn và dành tình cảm. Hơn nữa, trailer đang ngụ ý rằng Cruella có phẩm chất gì đó để thuyết phục người xem nên đồng cảm với cô. Chưa kể đến câu thoại “I’m a woman. Hear me roar” được xem như là tuyên ngôn của nữ quyền của thập niên 70.

Khác với Maleficent, nhân vật không có phiên bản hoạt hình có thể làm người ta sởn da gà, Cruella không những có một nguồn gốc rõ ràng, mà còn là một nhân vật biến thái xã hội điển hình trên phim, trong sách và cả trong hoạt hình. Cruella mà chúng ta thấy trên màn ảnh nhỏ, trong các phần phim do Disney sản xuất từ trước như 101 Dalmatians (1996), 101 Dalmatians (1961) đã là một phiên bản được “tẩy trắng” rồi.

Collider

Theo nguyên tác văn học, Cruella là một nữ thừa kế ở London nhưng gia cảnh đã sa sút, đã lấy chồng và thường xuyên bạo hành ông ta. Cruella còn bạo hành cả cô mèo Ba Tư bà ta nuôi để lấy tiếng sang chảnh và nhiều lần dìm chết những lứa mèo con của cô mèo đó. Nhưng hành động nổi tiếng nhất của Cruella vẫn là bắt cóc và có ý định lột da chó đốm con để làm áo lông – điều này được thể hiện rất trung thành khi lên phim.

Như vậy, Disney đang truyền tải đến khán giả một nhân vật gắn liền nữ quyền với tính cách phản xã hội, nhân cách biến thái xã hội và có sở thích hành hạ động vật vốn được coi là biểu hiện ban đầu của những kẻ giết người hàng loạt tâm thần. Đây là một hỗn hợp hết sức tồi tệ và dễ gây hiểu lầm trong thông điệp, so với một nàng tiên bị phụ bạc nên lạc lối. 

Liệu có cần thiết?

Pinterest

Giả sử Cruella cho cái ác đối đầu với cái ác, thì phim lại giống với Joker phiên bản hào nhoáng hơn vì có yếu tố thời trang. Sau cùng, phim sẽ trở thành câu chuyện nguồn gốc của một trong những tượng đài phản diện của Disney. Và giống như Joker, phim sẽ có thể gây tranh cãi.

Nếu Cruella thật sự có một cú “bẻ lái” ngoạn mục và để Cruella là một con người tồi tệ như chính bản chất của bà ta, phim sẽ là một dự án đáng mong chờ. Nhưng không có nghĩa là hình tượng của Cruella sẽ không bị so sánh với Harley Quinn.

Giả sử phim thành công, Disney sẽ thôi thúc phải thực hiện nhiều phần phim tương tự như vậy nữa. Việc này có cần thiết không? Câu trả lời là không. Không phải tên phản diện Disney nào cũng cần một “character arc” khiến họ dễ nhận được sự đồng cảm của người xem. Cruella là một trong số đó. 

Screen Rant

Disney vẫn là nên tập trung sáng tạo cái mới thì hơn, vì những lần reboot, chuyển thể gần đây của nhà chuột đối với các bộ phim hoạt hình kinh điển ăn may nhờ vào sự hoài niệm của khán giả nhiều hơn chất lượng của chính dự án đó. Mulan là điển hình. Ngay cả Cruella cũng có chút dựa vào cảm giác này để gây tò mò cho người xem. Đến một lúc nào đó, người xem cũng không chịu nổi cảm giác bị “vắt sữa” nữa.