Điểm danh các đề cử phim xuất sắc nhất tại Oscar 2013
Tin điện ảnh · Acyslz ·
(Moveek) Năm nay, lần thứ hai trong lịch sử Oscar có 9 bộ phim được đề cử Phim xuất sắc nhất. Các đề cử trải rộng từ các thể loại, thời kì, ngôn ngữ cũng như công nghệ làm phim khiến cho mùa giải Oscar năm nay vô cùng đa dạng và đặc sắc. Một tuần trước khi lễ trao giả diễn ra, chúng ta hãy cùng điểm tên những cái tên sẽ cạnh tranh ở hạng mục quan trọng nhất.
Với việc được đề cử cả Phim tiếng nước ngoài xuất sắc nhất lẫn Phim xuất sắc nhất, Amour trở thành bộ phim thứ 5 có vinh dự này, sau Z (1969, Algeria), The Emigrants (1972, Thụy Điển), Life is Beautiful (1998, Ý) và Ngọa Hổ Tàng Long (2000, Đài Loan). Tuy vậy, chưa từng có phim nào trong số này giành giải Phim xuất sắc nhất. Nếu thắng, Amour sẽ tiếp tục làm nên lịch sử khi trở thành phim nói tiếng Pháp đầu tiên đăng quang (dù rằng đây là phim tranh giải của Áo – liên minh châu Âu là đây). Năm ngoái một phim Pháp đã chiến thắng là The Artist, nhưng đó lại là phim câm, phụ đề và lời thoại trong phim đều bằng tiếng Anh.
Có một điều thú vị: nam diễn viên Jean-Louis Trintignant của Amour cũng đóng chính trong Z – phim đầu tiên trong lịch sử nhận đề cử kép.
Bạn diễn của Trintignant, Emmanuelle Riva là diễn viên lớn tuổi nhất được đề cử Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Bà sẽ mừng sinh nhất lần thứ 86 đúng vào ngày diễn ra lễ trao giải Oscar 24/2/2013 (bà thậm chí còn lớn tuổi hơn chính giải Oscar – vừa bước sang năm thứ 85). Sau hơn nửa thế kỉ diễn xuất, đây là lần đầu tiên bà được đề cử Oscar, cũng như đạo diễn Michael Haneke.
Giới chuyên môn nhắc liên tục so sánh mùa giải Oscar năm nay với năm 1989, khi đó Driving Miss Daisy trở thành phim thứ ba giành giải Phim xuất sắc nhất khi không nhận đề cử Đạo diễn xuất sắc nhất. Hai bộ phim làm được điều tương tự là Wings (Oscar năm 1927/1928) và Grand Hotel (1931/1932), ở thời kì mà cách thức bầu chọn của Oscar còn chưa thống nhất và chặt chẽ như hiện nay.
Dù đạo diễn Ben Affleck không được đề cử, Argo vẫn giành được sự ưu ái rất lớn từ các giải thưởng khác, từ Quả Cầu Vàng, giải Hiệp hội Diễn viên SAG, Hiệp hội Đạo diễn DGA, Hiệp hội Nhà sản xuất phim PGA... Ngay cả Driving Miss Daisy cũng chưa từng nhận được sự ủng hộ lớn đến thế.
Alan Arkin là cái tên đại diện cho dàn diễn viên của Argo tranh giải diễn xuất với đề cử Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất. Ông đã phá kỉ lục về khoảng cách giữa đề cử Oscar đầu tiên và Oscar gần nhất, với thời gian là 46 năm tính lần đầu đề cử Nam diễn viên chính xuất sắc nhất trong The Russians Are Coming, The Russians Are Coming (1966). Kỉ lục ở nữ diễn viên thuộc về huyền thoại Katharine Hepburn, với khoảng thời gian 48 năm.
Nếu như Amour được xem là phim "già" nhất ở Oscar năm nay thì bộ phim độc lập của hãng Fox Searchlight Pictures lại trái ngược hoàn toàn. Cô bé 9 tuổi Quvenzhané Wallis sẽ cạnh tranh cùng những cái tên lớn hơn hẳn cả về tuổi đời lẫn tuổi nghề như Naomi Watts, Jennifer Lawrence, Jessica Chastain và Emmanuelle Riva ở hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Thực ra, cô bé chỉ mới 6 tuổi lúc đóng phim và đây chính là phim đầu tiên của cô cũng như hầu hết êkip làm phim.
Với kinh phí chỉ 1,8 triệu đô la (so với 120 triệu của Life of Pi), Beasts of the Southern Wild đã phải giảm đi nhiều thủ tục, một trong số đó chính là hợp đồng lao động tiêu chuẩn, vì thế bộ phim bị loại khỏi vòng tranh giải Hiệp hội diễn viên SAG (đây là yêu cầu quan trọng nhất để SAG có thể bảo vệ quyền lợi cho diễn viên).
Nếu thắng, Benh Zeitlin sẽ là Đạo diễn xuất sắc nhất trẻ nhất trong lịch sử Oscar ở tuổi 30. Tuy vậy, anh chỉ là người trẻ thứ 7 được đề cử, kỉ lục hiện nay được giữ bởi John Singleton của phim Boyz n the Hood khi mới 24 tuổi (Singleton cũng là đạo diễn da màu đầu tiên được đề cử).
Bộ phim thứ tám của "gã quái kiệt" Quentin Tarantino đánh dấu lần hội ngộ của vị đạo diễn với Christoph Waltz, người đã chạm vào tượng vàng Oscar với vai diễn trong Inglourious Basterds cũng của Tarantino. Lần này, Waltz tiếp tục có cơ hội ở hạng mục Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất, tranh tài với Robert De Niro, Alan Arkin, Philip Seymour Hoffman và Tommy Lee Jones – tất cả đều đã từng thắng Oscar ít nhất một lần.
Đứng đằng sau chiến dịch vận động Oscar cho Django không ai khác ngoài Harvey Weinstein, người nổi tiếng vì những "thủ đoạn" của mình, một trong số đó đã giúp Shakepeare In Love gây ra một trong những cú sốc lớn nhất Oscar khi thắng Phim xuất sắc nhất năm 1999. Một trong những "chiêu" thường được sử dụng nhất của Weinstein là việc gửi DVD phim trễ hơn các đối thủ. Theo quy định, hãng sản xuất phim có quyền gửi DVD trực tiếp đến từng thành viên Viện Hàn lâm, bên cạnh việc phải trình chiếu ngoài rạp. Chính Weinstein thừa nhận cách làm này giúp ban giám khảo có dịp theo dõi được bộ phim, mặt khác những phim gửi đến sau cùng thường dễ có tên trong phiếu bình chọn vì được nhớ đến nhiều hơn.
Trong lịch sử, thể loại nhạc kịch "làm ăn" khá tốt tại Oscar khi chiến thắng 10 lần, đặc biệt trong khoảng thời gian từ năm 1959-1969 có đến 5 phim nhạc kịch đoạt giải quan trọng nhất. Tuy nhiên sau đó là thời kì xuống dốc của dòng phim này cho tận khi Chicago lên ngôi vào năm 2003. Tròn 10 năm sau, Les Misérables mới có cơ hội tái lập kì tích này.
Nói cho chính xác, Les Misérables không phải tác phẩm chuyển thể trực tiếp từ tiểu thuyết của đại văn hào Victor Hugo. Cũng như rất nhiều phim cùng thể loại, phim là phiên bản điện ảnh của vở nhạc kịch được viết bởi hai soạn giả người Pháp Alain Boublil và Claude-Michel Schönberg, dựa trên nội dung tiểu thuyết Les Misérables.
Nếu giành chiến thắng, Hugh Jackman sẽ là diễn viên nam đầu tiên giành giải Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc nhất nhờ vai diễn trong một phim nhạc kịch sau gần 50 năm, kể từ Rex Harrison trong My Fair Lady (1964).
Bộ phim của đạo diễn Đài Loan Lý An có đề cử ở hầu hết cáchạng mục kĩ thuật: Quay phim, Dựng phim, Hòa âm, Dựng âm thanh, Nhạc nền, Ca khúc, Hiệu ứng hình ảnh, Thiết kế sản xuất. Chỉ có 3 phim có số đề cử hạng mục kĩ thuật tương đương hoặc nhiều hơn là Titanic, Master and Commander: The Far Side of the World và Hugo. Trong đó mỗi Titanic là chiến thắng.
Đây là lần thứ 5 có một phim được phát hành với định dạng 3D được đề cử Phim xuất sắc nhất, các phim trước đó là Avatar, Up, Toy Story 3 và Hugo. Có một điều đặc biệt là đạo diễn của các phim 3D kể trên đều nhận được đề cử cùng với phim của mình: James Cameron (Avatar), Martin Scorsese (Hugo), Lý An (Life of Li) được đề cử đạo diễn với các phim người đóng; Pete Docter (Up) và Lee Unkrich (Toy Story 3) có đề cử kịch bản với phim hoạt hình. Tuy vậy, không phim nào lẫn đạo diễn nào thắng cả. Có vẻ đây là một điềm báo không tốt đối với Life of Pi.
Dẫn đầu với 12 đề cử, Lincoln chắc chắn là phim có lý lịch hoành tráng nhất năm nay, thậm chí là tất cả kì tranh giải Oscar. Trước Lincoln, các phim của đạo diễn Steven Spielberg thu hoạch đến 112 đề cử Oscar. Riêng ông vừa nâng số đề cử Oscar của mình lên con số 15, trong đó có 3 lần thắng (chưa kể một giải Oscar danh dự). Còn dàn diễn viên trong phim cũng có sẵn trong tay 9 đề cử với 5 lần thắng trước đó. Tuy vậy, tất cả đều phải xếp hàng sau nhà soạn nhạc John Williams. Năm nay, ông tiếp tục phá kỉ lục của người sở hữu nhiều đề cử Oscar nhất còn sống với lần thứ 48 có tên ở hạng mục âm nhạc (hiện ông chỉ xếp sau nhà làm phim hoạt hình quá cố Walt Disney với 59 đề cử).
Nếu giành thắng lợi, Daniel Day-Lewis sẽ trở thành nam diễn viên đầu tiên nhận Oscar khi vào vai một tổng thống Mỹ. Các diễn viên từng nhận đề cử trước đó gồm có Raymond Massey cũng hóa thân thành Abraham Lincoln trong Abe In Illinois (1940), Alexander Knox vai Woodrow Wilson trong Wilson (1994), James Whitmore vai Harry Truman trong Give 'em Hell, Harry! (1975), Anthony Hopkins đóng vai Richard Nixon trong Nixon (1995) và John Quincy Adams trong Amistad (1997), và Frank Langella cũng trong vai Nixon trong Frost/Nixon (2008).
Silver Linings Playbook là phim đầu tiên kể từ Reds (1981) nhận được bốn đề cử ở cả bốn hạng mục diễn xuất, đồng thời là phim duy nhất trong năm nay có cơ hội giành được năm giải thưởng lớn nhất ("Big Five" – gồm Phim, Đạo diễn, Kịch bản, Nam và Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất). Mới chỉ có 3 phim giành được "Big Five" là It Happened One Night (1934), One Flew Over the Cuckoo's Nest (1975), The Silence of the Lambs (1991). Không có phim nào trong ba phim trên được đề cử đủ cả 4 hạng mục diễn xuất, nhưng cũng chưa có phim trong nào "ẵm" trọn cả 4 hạng mục này.
Kathryn Bigelow ghi dấu ấn khi là nữ đạo diễn đầu tiên có hai phim từng được đề cử Oscar. Tác phầm trước của bà là The Hurt Locker đã giành chiến thắng rực rỡ tại Oscar năm 2010 khi vượt mặt Avatar. Còn với Zero Dark Thirty – bộ phim được giới phê bình tôn vinh nhất năm nay với số điểm 95 trên trang Metacritic –việc đối mặt với quá nhiều tranh cãi ngoài vấn đề chuyên môn điện ảnh đang khiến bộ phim mất khả năng chiến thắng.
Nói vậy không có nghĩa là bộ phim không có cơ hội ở những giải khác. Jessica Chastain hiện là ứng viên nặng kí cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất, năm ngoái cô đã có đề cử đầu tiên trong sự nghiệp với vai diễn trong The Help. Chuyện luôn có ít nhất một diễn viên được đề cử trong hai năm liền gần như là một "truyền thống bất thành văn" từ rất lâu ở Oscar, ví dụ như Michelle Williams được đề cử hai năm 2011 và 2012, Colin Firth và Jeff Bridges cùng cạnh tranh nhau trong năm 2010 và 2011. Lần gần đây nhất thông lệ này bị gián đoạn là năm 2006 khi không có diễn viên nào được đề cử năm 2005 tranh giải.
