[REVIEW] Cười (Smile)

Cười (Smile) vốn được dự tính ra mắt trên nền tảng streaming Paramount+, hãng phim lại quyết định sẽ đem phim đến màn ảnh rộng, và đó là quyết định không thể đúng đắn hơn.

Thuộc thể loại tâm lý kinh dị, Cười là câu chuyện về bác sĩ tâm lý Rose (Sosie Bacon), người vẫn bị ám ảnh bởi cái chết của người mẹ, đồng thời là lý do cô trở thành bác sĩ tâm lý. Trong lần tham vấn cho một bệnh nhân nữ đang hoảng loạn tột độ, Rose chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng – bệnh nhân đó đã tự kết liễu đời mình với một nụ cười quỷ dị trên môi. Nhưng thứ còn đáng sợ hơn là sự kiện đó đã vô tình lôi kéo Rose vào một lời nguyền ma quỷ quái ác. Nếu không tìm được cách phá vỡ nó, thời hạn sống của nữ bác sĩ giờ chỉ được tính bằng giờ bằng phút trước khi thực thể bí ẩn này lấy mạng nạn nhân.

Người viết luôn tin rằng, phim kinh dị đáng sợ nhất là những bộ phim quỷ hóa những gì bình thường và nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống của chúng ta. So với những tên sát nhân đeo mặt nạ bất tử mà tỷ lệ gặp gỡ vô cùng nhỏ, việc thấy một bóng đen dưới cuối hành lang sau khi tắt đèn – thứ chúng ta làm hằng ngày, chắc chắn khiến tóc gáy của bạn dựng đứng hơn cả. Người viết cũng áp dụng nguyên lý này với phim Cười và kết quả nhận được ngoài mong đợi. Bộ phim này có thể không thể khiến bạn tái mặt vì sợ, nhưng chắc chắn sẽ để lại trong khán giả một cảm giác bất an, một nỗi buồn vô hạn và nỗi ám ảnh dài lâu về sự mong manh của con người trước các sang chấn tâm lý.

Nhưng trước khi làm điều đó, Cười đầu tiên sẽ dọa khán giả chết khiếp với những màn jump-scare có tiết chế. Bộ phim này đúng là quan tâm đến việc nó có thể khiến bạn phải giật mình thoăn thoắt hay không, song, nó cũng để tâm đến kể một câu chuyện thuyết phục với chiều sâu và nhiều lớp lang. Tức, Cười không lạm dụng những cảnh hù dọa đến mức sáo rỗng, ngay cả những pha đẫm máu cũng được dùng đúng lúc, đúng chỗ, khiến bộ phim có nhiều khoảng trống để phát triển nội dung.

Sự ưu tiên đúng đắn này đã tạo cơ hội cho Cười phát huy lối kể “show, don’t tell” không phải bộ phim nào cũng làm được. Từng khung hình trong đây đều mang ý nghĩa nhất định. Những khoảng nghỉ của máy quay cũng soi rọi được những tình tiết mà phim muốn nói, không cần một diễn viên nào độc thoại hay kể lể. Tất cả các chi tiết trong đây đều góp phần làm nên câu chuyện tổng thể lớn hơn. Từ đó, các nhân vật được khắc họa sâu sắc và đa chiều.

Đây mới là điểm sáng nhất của bộ phim. Lấy cảm hứng từ phim ngắn Laura Hasn’t Slept cũng do chính tay đạo diễn Parker Finn chỉ đạo, Cười chú trọng yếu tố kinh dị tâm lý của nó. Nhưng hiếm có bộ phim cùng thể loại có thể làm được như Cười. Những cái tên như Lights Out, It Follows, Truth or Dare chỉ khám phá chủ đề của nó ở bề mặt, The Babadook và Oculus cố gắng đi sâu hơn nhưng cách sắp xếp chi tiết lại khó hiểu ở nhiều chỗ. Cười triển khai chủ đề của nó sâu rộng, theo các giai đoạn được kết nối mạch lạc, điểm lên mình hình ảnh mang tính ẩn dụ cao – nụ cười, đồng thời lột tả tính tàn phá của trầm cảm rùng rợn đúng như bản chất của nó.

Toàn bộ Cười là một cái nhìn chi tiết vào những sang chấn tâm lý và hậu quả chết chóc nó để lại. Thực tế thì Cười không phải là bộ phim kinh dị đầu tiên sử dụng các chấn thương tâm lý, nhưng phim là bằng chứng cho thấy tầm quan trọng đều ở cách làm.

Câu chuyện kinh dị sạch sẽ này dàn xếp vô cùng tốt các tình tiết để nhấn mạnh hố sâu tâm lý mà Rose không thể vùng vẫy thoát ra. Cô đang chìm dần và mọi thứ trở nên ngộp thở, quá sức chịu đựng. Người xem thật sự cảm nhận được cơn tuyệt vọng đau đớn của Rose. Đó là sự tàn bạo của thực thể trong đây. Nó làm mọi thứ thật điêu luyện để cô lập con mồi, khiến họ tự hủy hoại bản thân. Nhưng điều đáng sợ nhất về thực thể là con người mới là chủ thể đem đến cho nó sức mạnh. Bản năng chạy trốn khi đứng trước những gì khó khăn, tự huyễn hoặc bản thân, chối bỏ quá khứ, dồn nén đau thương, và cuối cùng là xua đuổi những tiếng kêu cứu chỉ vì nó gợi lại thứ mà họ muốn vứt bỏ đến tuyệt vọng, tất cả những bản năng nguyên thủy này đã sinh ra con quái vật với nụ cười chết chóc.

Thật trớ trêu thay, cười là hành động chúng ta thường làm nhất để tỏ ra bản thân vẫn ổn, dù bên trong đang gào thét, bây giờ là dấu hiệu cuộc sống sẽ kết thúc trong đau đớn. Tồi tệ hơn nữa là đau thương này sẽ dẫn đến một nỗi đau khác và khác nữa, tạo thành một sợi dây liên kết bi kịch không hồi kết. Âu đó cũng là hậu quả từ bản tính chạy trốn và vô tâm đến độc ác của con người. Vậy, theo Cười, con quái vật đáng sợ nhất nào có phải thực thể ma ám trong đây? Là bộ phim lấy chủ đề thực tế, Cười cũng kết thúc thực tế như vậy đó.

Mặc dù là một bộ phim kinh dị được là vô cùng xuất sắc. Cười vẫn không tránh khỏi những hạn chế. Nhịp phim của nó chắc chắn là một trở ngại. Phần dẫn truyện chậm rãi sẽ không được lòng những ai đã quen với thước phim sôi động hơn. Cốt truyện dù xây dựng được tính bí ẩn đến phút cuối cùng nhưng hành động của nữ chính khá dễ đoán, khiến tính gay cấn bị ảnh hưởng. Song, tâm lý và cuộc vật lộn của Rose đã kéo lại được khuyết điểm này với cú twist không ai ngờ đến.

Về tổng thể, Cười là một phim kinh dị xuất sắc với ý tưởng không hẳn là độc đáo nhưng có cách thực hiện không thể “ngọt” hơn. Parker Finn đã tạo nên một dự án kinh dị phá vỡ mong đợi của khán giả với dòng kinh dị kinh phí thấp. Với kịch bản chất lượng như vầy thì vấn đề kinh phí hay thiếu vắng các ngôi sao lớn không còn lớn lao gì. Đến cuối cùng, bất chấp những điểm chưa hoàn thiện, Cười vô cùng đáng xem. Tuy vậy, hãy để người viết cảnh báo các mọt phim, Cười sẽ khiến bạn chết lặng với tầng ý nghĩa của nó.