[REVIEW] Vô Gian Đạo (Infernal Affairs) – Bộ phim hình sự đậm chất triết lí phương Đông

Vô Gian Đạo (Infernal Affairs) – bộ phim hình sự lấy chủ đề gián điệp của Hồng Kông đã thành công vang dội cả về mặt thương mại lẫn nghệ thuật,

Kéo xuống để xem tiếp

Các fan của dòng phim hình sự Hồng Kông hẳn đều biết đến Vô Gian Đạo (Infernal Affairs) – bộ phim hình sự lấy chủ đề gián điệp của Hồng Kông ra mắt vào năm 2002. Thành công vang dội cả về mặt thương mại lẫn nghệ thuật, bộ phim được xem là bước khởi sắc cho nền điện ảnh Hồng Kông khi ấy đang lâm vào khủng hoảng về ý tưởng sáng tạo. Với cốt truyện chặt chẽ và gay cấn đến từng giây phút, triết lí nhân sinh được lồng ghép khéo léo cùng những cảnh phim đã trở thành huyền thoại, Vô Gian Đạo hoàn toàn xứng đáng với thành công này.

Nguồn: Taste of Cinema

Vô Gian Đạo kể về câu chuyện của hai con người tựa như hai mặt của một đồng xu – cảnh sát Trần Vĩnh Nhân trà trộn trong băng xã hội đen dưới trướng ông trùm Hàn Sâm, và tay xã hội đen Lưu Kiến Minh do chính Hàn Sâm cài vào làm nội gián trong lòng lực lượng cảnh sát. Xuyên suốt bộ phim là cuộc đấu trí giữa hai thế lực nhằm loại bỏ gián điệp trà trộn trong phe mình và triệt hạ đối phương. Mạch phim dồn dập với hàng loạt màn đấu trí căng thẳng, kế hoạch đan xen kế hoạch, gay cấn và hồi hộp đến mức khiến khán giả không thể rời mắt, bởi nếu không theo dõi kĩ bạn có thể không theo kịp mạch phim. Kịch bản phim cực kì chặt chẽ, phát triển hợp lí và không hề đi vào lối mòn của dòng phim hình sự Hồng Kông. Tuy vậy, với những ai đã quen với các dòng phim đấu trí hiện nay, thì Vô Gian Đạo vẫn khá dễ hiểu và dễ theo dõi.

Nguồn: Taste of Cinema

Tất nhiên, nếu chỉ có những màn đấu trí và những pha hành động, thì Vô Gian Đạo sẽ không được đánh giá cao đến thế về mặt nghệ thuật. Điều làm nên tính nhân văn của bộ phim chính là câu chuyện về hai con người dằn vặt với bản ngã của họ. Cảnh sát Trần Vĩnh Nhân chìm sâu trong vai diễn xã hội đen đến mức anh dần tự hỏi mình có còn là cảnh sát không. Trải qua bao đau đớn khổ sở, đánh mất cơ hội có một gia đình bình thường, thậm chí có những lúc dao động trước tình cảm của các anh em trong băng đảng, nhưng anh vẫn đấu tranh đến giây phút cuối cùng để bảo vệ cái bản ngã cảnh sát của mình. Trong khi đó, Lưu Kiến Minh thì lại trăn trở với mong muốn rũ bỏ quá khứ tội lỗi của mình. Anh muốn trở thành một con người có thể tự hào ngẩng mặt mà sống, nhưng lại không biết liệu có thể gột bỏ quá khứ tội lỗi của mình hay không. Những mâu thuẫn nội tâm chồng chất cùng sự phát triển nhân vật kĩ lưỡng được lồng ghép vô cùng tinh tế vào giữa những trường đoạn đấu trí căng thẳng, khiến bộ phim vượt qua tầm vóc của một phim hình sự thông thường, trở thành một tác phẩm sâu lắng về nhân sinh và bản ngã con người.

Nguồn: Taste of Cinema

Tên phim được dịch ra tiếng Anh là Infernal Affairs, một cách chơi chữ ghép từ Infernal (địa ngục) với từ Internal affairs (Cơ quan mật vụ). Tuy vậy, cái tên ấy không thể lột tả được hết tinh thần triết lí đậm chất Phật giáo của phim, cũng như không thể hiện được hết hàm ý của cái tên gốc. Vô Gian Đạo là tên gọi khác của địa ngục A Tỳ trong Phật giáo, cảnh giới địa ngục đau khổ nhất. Tội nhân rơi vào ngục này không thể chết được, mỗi giây phút trôi qua đều là sự đày đọa tột cùng. Đối với Trần Vĩnh Nhân và Lưu Kiến Minh, những tháng ngày làm nội gián trong lòng địch cũng chính là ngục A Tỳ chốn nhân gian. Cuộc sống bị xáo trộn hay sinh mạng bị đe dọa là một nhẽ, nhưng điều dằn vặt họ khủng khiếp nhất, chính là cái cảm giác dần không còn biết mình là ai. Cuộc đời của họ từ đầu đã không do bản thân định đoạt. Kể cả khi họ đã đấu tranh để chọn con đường của riêng mình và tưởng như đã đạt được tâm nguyện của bản thân, thì cái kết cho cả hai người họ vẫn không thể trọn vẹn.

Nguồn: Into Film

Đoạn kết của phim thể hiện ý tưởng này vô cùng rõ ràng. Lưu Kiến Minh là người tiếp tục sống, và tưởng như đã có thể trở thành con người anh mong muốn. Nhưng rốt cuộc, cái nguồn gốc tội lỗi đã hình thành nên con người anh vẫn là thứ không thể xóa bỏ, và anh sẽ phải sống chung với nó đến hết đời. Anh vẫn còn một cuộc đời rất dài phía trước, nhưng giống như câu trích kinh Niết Bàn trong phim, “sự trường thọ cũng là một nỗi đày ải”, cuộc đời dằng dẵng phía trước của anh sẽ bị dằn vặt đến tận cùng với câu hỏi: thanh tra Lưu của bây giờ là con người thật của anh, hay vẫn chỉ là cái vỏ bọc tạm bợ che giấu quá khứ đen tối?

Nguồn: Twoeggz

Ngoài kịch bản xuất sắc, người viết còn đánh giá cao Vô Gian Đạo bởi sự tinh tế trong từng chi tiết nhỏ. Đa số các phim Hồng Kông hiện đại thường hay bị nhồi nhét những câu thoại sến súa, những tình tiết kịch tính một cách cường điệu và cố gắng lấy nước mắt khán giả một cách thô thiển. Nhưng Vô Gian Đạo lại không hề như vậy. Tình cảm của nhân vật chỉ được thể hiện qua biểu cảm khuôn mặt và ánh mắt, qua những hành động nhỏ, hay qua những câu thoại giản dị mà súc tích, nhờ vậy mà gợi lên được những cảm xúc phức tạp trong người xem chứ không cần phải vụng về cố gắng ép họ cảm nhận theo ý đồ của biên kịch. Chiếc đồng hồ mà thanh tra Hồng tặng Vĩnh Nhân vào ngày sinh nhật, cảnh Vĩnh Nhân và Kiến Minh nghe nhạc cùng nhau, hay cảnh Vĩnh Nhân ôm cô bác sĩ tâm lý Lý Tâm Nhi, những tình tiết giản dị như thế tựa như những nốt trầm đan xen giữa giai điệu hùng tráng của cả bộ phim. Nhờ vậy mà bộ phim trở nên đa dạng về mặt cảm xúc và đọng lại được trong lòng khán giả, chứ không khiến họ liên tục căng não và mệt mỏi với những màn đấu trí hay thanh toán lẫn nhau nhưng khi xem xong thì lại chẳng nhớ được gì.

Nguồn: Youtube

Dàn diễn viên xuất sắc cũng là một yếu tố không nhỏ làm nên thành công của Vô Gian Đạo. Lương Triều Vỹ đã thể hiện thành công một cảnh sát Trần dày dạn sương gió, khuôn mặt hằn sâu những dằn vặt và đau thương của một kiếp người không được làm chính mình. Cảnh diễn xuất sắc nhất của anh chính là ánh mắt bàng hoàng và đau đớn tột cùng của Vĩnh Nhân khi chứng kiến thanh tra Hồng bị giết. Nhờ vai diễn này mà Lương Triều Vỹ đã giành được giải Nam chính xuất sắc nhất của cả ba giải thưởng phim lớn. Hoàng Thu Sinh cũng thể hiện xuất sắc sự điềm đạm, ấm áp và khí chất lãnh đạo của thanh tra Hồng Chí Thanh, và giành được ba giải Nam phụ xuất sắc với vai diễn này. Tăng Chí Vĩ thì để lại ấn tượng mạnh với vai diễn tên trùm Hàn Sâm nóng tính, tàn nhẫn và thủ đoạn, nhưng cũng rất hào sảng và biết cách thao túng nhân tâm. So với những bạn diễn xuất sắc, Lưu Đức Hoa lại có phần kém nổi bật hơn. Dù vậy, anh cũng đã thể hiện tròn vai tên tội phạm Lưu Kiến Minh luôn phải dằn vặt giữa lằn ranh chính tà và tìm kiếm con người thật của mình – vai diễn có nội tâm phức tạp nhất theo đánh giá của người viết.

Nguồn: Taste of Cinema

Quay phim và âm nhạc xuất sắc cũng là một nhân tố góp phần làm nên giá trị điện ảnh của Vô Gian Đạo. Phim có những cảnh quay đậm chất nghệ thuật và đã trở thành huyền thoại trong làng điện ảnh, như cảnh hai nhân vật chính cùng nhau nghe nhạc trong tiệm băng đĩa với màu phim vàng đậm chất hoài cổ, hay cảnh bầu trời xanh kéo dài đến ngút ngàn trên sân thượng nơi những mâu thuẫn của họ được phơi bày dưới ánh sáng. Các bài hát lồng trong phim hầu như đều có giai điệu trầm buồn, tô đậm cái không khí đau buồn và tiếc nuối của bộ phim. Đặc biệt, bài hát Vô Gian Đạo mà hai nhân vật chính cùng nghe với nhau không chỉ có giai điệu trầm mặc day dứt đầy ấn tượng, mà ngay cả lời bài hát cũng đã nói lên được thông điệp chủ đạo của cả bộ phim.

Nguồn: Video Udn

Không chỉ là một bộ phim hình sự, Vô Gian Đạo còn là một bộ phim về nỗi đau của nhân sinh và sự mông lung trên con đường tìm kiếm bản ngã. Dù bạn là fan của những màn đấu trí cân não hay những câu chuyện đậm chất triết lí, thì Vô Gian Đạo cũng là lựa chọn hoàn hảo cho bạn.

[REVIEW] Vô Gian Đạo (Infernal Affairs) – Bộ phim hình sự đậm chất triết lí phương Đông

[Oscar Rewind] The Departed – Giữa thiện và ác, liệu có còn lằn ranh?

[REVIEW] True Detective mùa 3 – Sự trở lại đầy ngoạn mục của series trinh thám

[REVIEW] Chiến Binh Mexico - Nặng tâm lý, nghẹt thở và khó đoán