The Lord of the Rings - Liệu chúng ta có được chứng kiến một hiện tượng như vậy nữa trong thập kỷ tới?

Nhân dịp The Lord of the Rings sắp tái chiếu ngoài rạp, hãy cùng Moveek nhìn lại hành trình của loạt phim trước khi trở thành một huyền thoại và đi tìm nguyên do một trilogy tầm vóc như vậy sẽ khó ra đời trong thập kỷ sắp tới.

Đã 2 thập kỷ từ khi trilogy The Lord of the Rings trở thành một thương hiệu điện ảnh kinh điển. Ai mà ngờ được 3 bộ phim chuyển thể từ một loạt tiểu thuyết chưa từng được đánh giá cao tại thời điểm ra mắt lại có thể lay chuyển cả nền điện ảnh. Bộ ba này đã hồi sinh và củng cố thể loại phim “fantasy” – thể loại phim tại thời điểm đó đã bị chối sự công nhận đúng đắn. The Lord of the Rings đã thay đổi cục diện. Hiện tại, fantasy là một trong thể loại sinh lời nhất. Tuy là thế, chẳng có bộ phim fantasy có thể bì được với tầm vóc của The Lord of the Rings, ngay cả với tính thương mại khổng lồ của MCU.

Wealth of Geek

Khi The Lord of the Rings trở thành một dấu ấn vàng son của Hollywood, nguyên tác của bộ phim cũng nổi như cồn. Nên nhiều người lầm tưởng rằng Warner Bros. đã còng cả lưng giành lấy quyền chuyển thể công trình cả đời của nhà văn Tolkien. Thực tế hoàn toàn ngược lại. Warner Bros. chỉ thấy một cộng đồng hâm mộ nhỏ, ngầm, lập dị và những cuốn sách văn học Anh cũ kỹ.

Bộ não đằng sau bộ trilogy cũng không khá hơn. Thời điểm ấy, Peter Jackson không phải là một đạo diễn tiếng tăm. Nhưng ông tràn đầy nhiệt huyết. Nhưng tại thời điểm Jackson đưa ra ý tưởng của mình về cuốn sách của Tolkien, thành công lớn nhất mà Jackson đạt được là bộ phim kinh phí thấp mang tên Heavenly Creatures.

Screen Daily

Vào thời kỳ mà người viết gọi là Hollywood tiền The Lord of the Rings, thể loại fantasy là một thể loại không thể sinh lời trong mắt các studio điện ảnh. Vào thời điểm ấy, chỉ có Star Wars và Star Trek là 2 thương hiệu thành công trường tồn, nhưng 2 cái tên này hầu như không được coi là “fantasy”, mà nghiêng về khoa học viễn tưởng nhiều hơn. Bộ phim fantasy thực thụ được xem là thành công thời đó chỉ có The Princess Bride (1987). Nên thái độ chần chừ của các hãng phim là có thể hiểu được…cho đến khi New Line Cinema quyết định thực hiện một “cú nhảy niềm tin”.

Tưởng như kinh phí là vấn đề duy nhất mà The Lord of the Rings phải đối mặt, câu hỏi lớn hơn là làm sao để chuyển thể thế giới Tolkien lên màn ảnh khi công trình văn học này được đánh giá là không thể chuyển thể.

Cuộc chiến biến giấc mơ Tolkien thành hiện thực

Variety

Chuyển thể nguyên tác của The Lord of the Rings là một trận chiến thực sự ngay cả khi Jackson thuyết phục được New Line Cinema Studio. Kinh phí là một chuyện, việc đưa một công trình đồ sộ như thế này lên màn ảnh là một chuyện rất khác. Thế giới viễn tưởng của Tolkien không những có lịch sử riêng, mà còn có ngôn ngữ riêng, những dân tộc với truyền thống, phong tục, giá trị văn hoá đặc thù. Và những tuyến truyện đưa những chủng tộc này lại với nhau biến Trung Địa thành một thế giới đa văn hoá, nơi mà những điểm mạnh và điểm yếu giữa họ giao thoa trong cuộc chiến chống lại thế lực tà ác.

Khi loạt phim trở nên thành công không tưởng ngay từ phần đầu tiên, nhiều người dành tặng lời khen cho đạo diễn Peter Jackson, nhưng nỗ lực điện ảnh hoá The Lord of the Rings là một nỗ lực của sự đoàn kết giữa Jackson, Walsh, Philippa Boyens và Stephen Sinclair, cùng đội ngũ VFX đã kiên nhẫn với đội ngũ biên kịch.

The Guardian

Họ phải ngồi lượt qua từng dòng chữ của những cuốn sách, soi từng tuyến truyện chính đến phụ, vừa cắt tỉa cốt truyện, vừa cô đọng nội ý nghĩa, vừa giải mã và thấu hiểm nhân vật, vừa sàng lọc các yếu tố có thể là bật cốt truyện, vừa phải cắt bỏ vô cùng thận trọng những chi tiết có thể kéo lùi câu chuyện.

Trong mớ bòng bong này, Jackson thể hiện bản năng tuyệt vời về những chi tiết mà theo ông sẽ khiến The Lord of the Rings kém đi. Nhân vật công nương Arwen là bằng chứng cho điều này. Theo nguyên tác, Arwen có vai trò vô cùng mờ nhạt với 2 lần xuất hiện rõ ràng. Tolkien có thể có tài xây dựng nhân vật nam rất tốt nhưng nhân vật nữ là một điểm mù của nhà văn. Lớn lên trong một xã hội thường xuyên bị gạt ra bên lề xã hội, Tolkien sáng tạo các nhân vật nữ cho thế giới của mình không khác gì những bóng hình đẹp đẽ để trang trí hơn là đóng góp vào câu chuyện chung, ngoại lệ duy nhất là công nương Galadriel.

Variety

Nhận thức được điều này, Jackson và đội ngũ biên kịch đã thực hiện một thay đổi lớn. Ông để Arwen nắm giữ vai trò quyết định trong trận chiến chống lại Sauron mà không làm gãy gượng nội dung của The Lord of the Rings. Không chỉ bảo vệ Frodo, Arwen là người thuyết phục cha đừng từ bỏ niềm tin vào hội Hộ Nhẫn và rộng hơn nữa là con người. Hơn nữa, khi trở thành nguồn động lực cho Aragorn, việc Arwen chọn cuộc sống trần tục để đến bên cạnh anh có trọng lượng hơn hẳn những gì được mô tả trong sách.

Eowyn và Arwen là hai nhân vật ấn tượng nhất loạt phim The Lord of the Rings. Một nhờ vào tính trung thành của Jackson với nguyên tác gốc, trường hợp còn lại là can đảm để thay đổi nguyên tác gốc. Một trường hợp cần sự can đảm nữa là Aragorn. Những nhân vật thứ chính là một chuyện, thay đổi một nhân vật nam chính trọng yếu trong tuyến truyện là một chuyện rất khác. Và Aragorn là một nhân vật như vậy.

Jackson nhận ra dù đóng vai trò rất lớn trong trận chiến thiện ác cuối cùng của Trung Địa, Aragorn không phải là một nhân vật sâu sắc. Trên giấy, anh chỉ được mô tả một người trọng danh dự và quyết đoán, giống một hiệp sĩ cao quý. Đây là một ác mộng với người xem và Jackson nhận biết được điều này. Tính một màu không thể liên hệ của nhân vật gánh vác cả tương lai của Trung Địa, cộng với sự đồ sộ của nội dung và thời lượng 2 tiếng, Jackson thấy được những cái ngáp dài đang chờ đợi mình nếu ông giữ nguyên một Aragorn bước ra từ những trang sách.

Một quá trình đầu tư và làm giàu cho Aragorn diễn ra, biến anh thành một nhân vật đậm đặc nhân tính hơn, với những mối nghi hoặc và mâu thuẫn về xuất thân của bản thân và nỗi sợ trở thành một Isildur thứ 2, mang nặng mối tình thủy chung với Arwen bất chấp khác chủng loài, nhưng vẫn giữ được bản tính cao thượng của mình. Điều làm anh trở thành một người hùng không phải là màn đấu một mất một còn giữa anh và Sauron, mà là nỗ lực liều mình hy sinh để bảo vệ hi vọng cuối cùng đang ngày càng trở nên mong manh của Trung Địa – hành trình đưa Frodo đến nơi khai sinh của chiếc nhẫn. Đây là một Aragorn sâu sắc mà khán giả có thể liên hệ và ngưỡng mộ. Nói ngắn gọn, The Lord of the Rings đã khắc hoạn một Aragorn vượt lên những dòng văn của Tolkien.

Screen Rant

Không chỉ vậy, trong suốt năm tháng loạt phim được trình chiếu, dù là trong rạp hay trên internet, loạt phim phản ánh tầm nhìn của Jackson đã chứng minh chúng vô cùng hiệu quả không chỉ với những ai đam mê tác phẩm gốc, mà cả những ai chưa từng nghe đến cái tên Frodo, Legolas hay Gandaft. Và đây là kết quả có thể khiến bộ phận fandom độc hại hơn của Tolkien không thể phê phán điều gì.

Vậy chúng ta có thể có một The Lord of the Rings thứ 2 trong những thập kỷ sắp tới?

Hollywood hiện nay có thể tạo nên một hiện tượng như The Lord of the Rings?

Through the silver screen

Có một giả định rằng trong thế giới hậu MCU, bộ phim chuyển thể lần đầu tiên của The Lord of the Rings sẽ được coi như một mỏ vàng tiềm năng và không bao giờ được giao cho một đạo diễn như Peter Jackson - một người có vẻ như rất ít khả năng kinh nghiệm, mặc dù niềm đam mê sâu sắc và bền vững đối với nguyên tác gốc. Thực tế đã chứng minh, phim Marvel, phim về Godzilla và thậm chí cả Star Wars đôi khi được giao cho các đạo diễn độc lập tương đối chưa có thành tựu chắc chắn, một số người cuối cùng đã bị sa thải sau đó hoặc các phần phim của họ bị chỉ trích thậm tệ. Nếu cả ba phần trong một loạt phim quan trọng như bộ ba phần tiếp theo của Star Wars của Disney đều được viết và đạo diễn bởi những người khác nhau, kết quả sẽ thật tồi tệ.

Slash Film

Hơn nữa, trong thời đại của MCU, cũng có lý khi cho rằng sẽ có nhiều áp lực hơn đối với hãng phim đối với những người sáng tạo không chỉ lấp đầy bộ phim của họ bằng những gương mặt có khả năng tiếp thị, “những ngôi sao đang lên” và những nghệ sĩ có danh tiếng, mà còn phải cởi mở với viễn cảnh các phần tiếp theo trong Tolkien Cinematic Universe liên tục ra đời cho đến khi người ta ngàn chúng đến tận cổ mới thôi.

Amazon đang có loạt phim truyền hình trực thuộc The Lord of the Rings, nhưng sẽ không có chuyện một loạt phim như vậy sẽ xuất hiện sau gần hai thập kỷ tới. Thay vào đó, phần ngoại truyện thực tế sẽ là lý do để thực hiện bộ ba phim ngay từ đầu. Tất cả chúng ta đều đang xem loạt phim phiêu lưu “thú vị” đậm những thông điệp hiện đại hơn là tinh thần Tolkien. Còn bên ngoài khung hình, các studio dường như đang chơi trò chơi ai "fake woke" hơn ai. Ai biết được những điều “sởn da gà” khác mà Hollywood sẽ gây ra, nếu có cơ hội?

The Little Mermaid - Một nàng tiên cá da màu và chúng ta đều thua cuộc trước Hollywood 2020

Một nàng tiên cá da màu không phải là chuyện đáng để bạn quan tâm, chuyện bạn nên quan tâm to lớn hơn nhiều.

Cuối cùng, thế hệ các mọt phim 9x đời đầu may mắn hơn khi không phải chịu đựng những gì gen Z đang hứng chịu với những gì Hollywood đang làm với những thương hiệu yêu thích của họ, bởi vì The Lord of the Rings, và cả The Hobbit, của Peter Jackson đã đến đúng thời điểm để tận dụng các đột phá công nghệ và không bị cản trở bởi cách tiếp cận công thức đến trong sự trỗi dậy của các bộ phim siêu anh hùng hiện đại. Nhưng một điều chắc chắn là trong các thập kỷ tới, khi MCU phần nào định hình Hollywood trong thời đại của nó, một hiện tượng như The Lord of the Rings sẽ khó mà xảy ra. Nên nếu chúng ta muốn tận hưởng những cảm giác mà Hollywood hiện nay không thể đem lại, thì chỉ có thể trông chờ những lần hãng phim quyết định chiếu lại bộ ba này và ra rạp mỗi khi điều đó đến.