Xu hướng chuyển thể tiểu thuyết YA sẽ không có thời hoàng kim thứ 2 ở Hollywood

Trong một vài năm ngắn ngủi, các bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết dành cho giới trẻ (young adult - YA) trên màn ảnh rộng là những người hái ra tiền lớn ở Hollywood, vậy tại sao xu hướng này lại lụi tàn nhanh chóng như vậy?

Năm 2020 chứng kiến sự ra mắt của 2 tiểu thuyết lớn gắn liền với 2 thương hiệu tiểu thuyết giới trẻ có ảnh hưởng nhất mọi thời đại: The Ballad of Songbirds and Snakes phần tiền truyện của The Hunger Games do nhà văn Suzanne Collins chấp bút và Midnight Sun của Stephanie Meyer – mẹ đẻ của loạt truyện. The Ballad of Songbirds and Snakes đã bán được 500 ngàn bản khi ra mắt và Midnight Sun bàn được hơn 1 triệu bản trong tuần đầu tiên nó được bày lên kệ. Đối với bất kỳ ai nghi ngờ sức mạnh của thể loại YA và những tựa phim đáng chú ý nhất của nó, lợi nhuận của Collins và Meyer là bằng chứng hùng hồn cho mối hoài nghi đó là vô nghĩa.

Mặc dù văn học dành cho người lớn trẻ tuổi, thanh thiếu niên, còn được gọi là YA, không phải là một khái niệm mới, nhưng vị thế của nó đã được củng cố trong văn hóa đại chúng vào giữa những năm 2000 nhờ một loạt các cuốn sách bán chạy nhất đã bùng nổ tại thời điểm ấy. Twilight Saga là một ví dụ điển hình cho điều đó, và chẳng bao lâu nữa, các kệ sách trên toàn thế giới đã chật kín các đầu sách khao khát được đông đảo công chúng chú ý đến như vậy.

YA đã phát triển trong những năm qua, mở rộng phạm vi hoạt động và nỗ lực để trở nên toàn diện hơn về nội dung với những người sáng tạo đa dạng. Nhưng nhìn chung, nó vẫn bị mọi người xem là một xu hướng đang chết dần kể từ khi Hunger Games kết thúc. Hollywood đã đầu tư rất nhiều vào YA trong một vài năm ngắn ngủi nhờ chiến thắng hàng tỷ đô la của Harry Potter và Chạng vạng tại phòng vé, nhưng việc tái tạo thành công đó tỏ ra khó khăn. Sau một vài thất bại về doanh thu phòng vé, Hollywood dường như đã sẵn sàng tuyên bố từ bỏ YA, như họ đã làm với những bộ phim cướp biển trong thập niên 90 và thể loại miền viễn tây trước đó vậy.

Hollywood dường như chưa bao giờ thực sự coi trọng YA. Bên cạnh đó, khán giả nhanh chóng cảm thấy mệt mỏi với ngành công nghiệp điện ảnh. Nên ngay cả khi tiểu thuyết YA tiếp tục bán chạy với số lượng lớn và tạo ra các xu hướng mới, dòng phim chuyển thể của YA chưa chết hẳn nhưng có vẻ như thể loại này đang dần tiến đến sự tuyệt chủng trong tương lai không xa và chúng ta không thể trách họ - Hollywood - vì đã góp phần khai tử dòng phim này.

1. Hollywood cố gắng làm quá nhiều phim YA cùng lúc và quá trễ

Vấn đề với việc cố gắng theo đuổi xu hướng là bạn chắc chắn sẽ bị tụt lại phía sau hoặc phần còn lại của thế giới sẽ ngừng quan tâm vào thời điểm bạn bắt đầu phát hành sản phẩm của mình. Việc xuất bản YA gặp phải những vấn đề tương tự nhưng ở quy mô ít tốn kém hơn và dễ thấy hơn so với thế giới điện ảnh. Khi Twilight trở thành một trong những tác phẩm ăn khách nhất trong văn học, một loạt các câu chuyện về mối tình huyền bí tương tự nối tiếp nhau ra đời, nhiều trong số đó đã trở thành cú hit lớn theo nghĩa của riêng chúng. Một mô hình tương tự đã xuất hiện sau thành công của The Hunger Games, dẫn đến việc các tiểu thuyết YA trở nên vô cùng dồi dào. Nếu bạn là độc giả của một thể loại cụ thể và muốn có nhiều thứ bạn yêu thích hơn, thì việc đọc sách sẽ dễ dàng hơn hơn là điện ảnh, như nỗ lực nắm bắt được sự cuồng nhiệt chớp nhoáng của Twilight và The Hunger Games đã chứng minh.

Hãy nghĩ về những bộ phim như loạt phim Divergent. Dựa trên bộ truyện bán chạy nhất của Veronica Roth, sách ra mắt vào đúng thời điểm khán giả háo hức với những câu chuyện khác tương tự như The Hunger Games và các nhà xuất bản đã khéo léo tiếp thị tác phẩm của Roth để phù hợp với nhu cầu của bộ phận độc giả đó. Trong khi phần phim đầu tiên của loạt phim thể hiện mạnh mẽ tại phòng vé, các phần tiếp theo đã chứng kiến lợi nhuận giảm dần đến mức phần cuối cùng của Divergent không bao giờ được thực hiện vì có vẻ như khán giả đã ngừng quan tâm đến phim.

Looper

Những người hâm mộ cuốn sách có thể thất vọng, nhưng bộ phim cần doanh thu bán vé hơn và đối với những người xem thích The Hunger Games, Divergent không thể tránh được việc trở thành phiên bản rẻ tiền và ít trí tưởng tượng hơn. Hunger Games có thể đã truyền cảm hứng cho một xu hướng trong giới xuất bản nhưng thế giới điện ảnh lại không mặn mà như vậy. Sự dư thừa về mặt xuất bản đã khiến các bộ phim không thể cạnh tranh lại và đã không thu hút được sự chú ý của khán giả nói chung để tồn tại trong thời gian dài.

2. Hollywood không hiểu được thành công của thể loại YA

Ngành công nghiệp giải trí được xây dựng dựa trên một mô hình đơn giản “Nếu nó không hư, đừng sửa nó”. Nếu điều gì đó hiệu quả, có thể là thể loại hoặc đạo diễn hoặc hình thức nhượng quyền, thì mọi hãng phim trong doanh nghiệp sẽ vội vàng nhân rộng mô hình đó cho đến khi nó đi vào nền nếp, khiến khán giả dễ cảm thấy nhàm chán sau một thời gian. Điều này có thể thấy rõ khi ngành công nghiệp sản xuất phim YA, o ép mọi câu chuyện vào một khuôn mẫu vừa vặn, bỏ qua điều cốt lõi đã khiến rất nhiều câu chuyện này trở nên hấp dẫn ngay từ đầu.

Ví dụ như The Hunger Games, vừa là một cuốn sách vừa là một bộ phim thành công vì cả tác giả và đạo diễn đều hoàn toàn coi trọng khái niệm trung tâm. Đó là một câu chuyện đen tối sâu sắc, không xoay quanh sự cấp bách của thế giới mà nó đặt ra, một thế giới mà trẻ em đọ sức với nhau cho đến chết vì mục đích giải trí và lợi ích chính trị. Khán giả theo dõi câu chuyện đó bởi vì nó cảm thấy nó quá độc đáo và mạo hiểm vào thời điểm đó, ngay cả khi những ảnh hưởng của nó, chẳng hạn như Battle Royale, là rõ ràng. Tuy nhiên, bài học mà nhiều hãng phim rút ra được từ thành công của nó chỉ là công thức tạo ra một câu chuyện cổ tích mang yếu tố dystopian giống giống nhau và hy vọng khán giả sẽ dễ dàng hài lòng.

The Darkest Mind | The Hotcorn

Chẳng hạn, Divergent hay The Darkest Minds thiếu sức mạnh và tính đặc biệt của The Hunger Games. Miễn là chúng không phản cảm, điều đó là đủ tốt, nhưng khán giả ít bị thuyết phục hơn. Tất cả đều ở trong các chi tiết, không phải trong tổng thể. Vấn đề này cũng dần hiện rõ trong thương hiệu lớn như MCU và những bản thể cố gắng tái hiện thành công của MCU.

3. Hollywood đã phớt lờ các câu chuyện YA hay nhất

Do nền văn hóa đại chúng nói chung thường liên tưởng YA với hai loạt phim Twilight và The Hunger Games. Nên không có gì ngạc nhiên rằng ngành công nghiệp điện ảnh đã bỏ qua một số loạt phim YA thú vị và độc đáo hơn cả 2 cái tên trên. Loạt phim The Diviners của Libba Bray kết hợp huyền bí với bí ẩn giết người lấy bối cảnh ở New York những năm 1920. Bộ ba phim Daughter of Smoke and Bone của Laini Taylor là một bộ phim giả tưởng xa hoa bao gồm các thiên thần, con người lai giữa động vật và con người, và cánh cổng đến thế giới mới. The Lunar Chronicle của Marissa Meyer mô phỏng lại những câu chuyện cổ tích cổ điển với hơi hướng khoa học viễn tưởng và tràn đầy cảm hứng về Thủy thủ Mặt trăng. Có rất nhiều thứ khác có thể được nêu tên ở đây.

YA không được xác định bởi một câu chuyện, nhưng đó dường như là cách mà nhiều người nhìn nhận thể loại này. Đúng là Twilight và The Hunger Games đã thành công vang dội, nhưng chúng không đại diện cho toàn thể loại.

4. Xu hướng của YA không phù hợp với đường lối của Hollywood hiện đại ngày nay

Trong khi Hollywood đã quay cuồng theo xu hướng loạt thương hiệu phim ảnh bom tấn kinh phí lớn, thì các bộ phim chuyển thể của dòng văn học YA lại không được đưa vào cuộc chơi. Các siêu anh hùng, loạt phim của Disney, chiến tranh giữa các vì sao và các loạt phim khác thường xuyên tạo nên kỷ nguyên mới trị giá hàng tỷ đô la. Vì những bộ phim này ngày càng đình đám cho đến khi quá lớn để thất bại - kinh phí $300 triệu không còn là điều hiếm thấy ngày nay nữa. Kết quả là bộ phim kinh phí trung bình đã phải gánh chịu rất nhiều thiệt hại khi không thể cạnh tranh nổi. Đây là một hệ quả đã được nhiều đạo diễn, trong đó có James Gray, lên tiếng cảnh báo. Và ảnh hưởng của xu hướng này đến các lĩnh vực như phim YA là rõ rệt nhất.

Thật đáng tiếc vì rất nhiều câu chuyện YA thực sự nổi tiếng ngày nay sẽ rất phù hợp cho các nguồn ngân sách từ nhỏ đến trung bình và có những ví dụ gần đây để chứng minh điều này, bao gồm The Hate U Give và Love, Simon. Những câu chuyện như Twilight hay The Hunger Games sẽ không bao giờ tắt trong YA - những xu hướng như vậy diễn ra theo chu kỳ trong nền văn hóa đại chúng - nhưng hiện tại, trọng tâm là chủ nghĩa hiện thực, bình luận xã hội và những câu chuyện đương đại, nhiều trong số đó giải thích các chủ đề tiến bộ và rao giảng nhận thức chính trị.

The Hate U Give | The New York Times

Chúng có thể không kiếm được hàng tỷ đô la nhưng có một lượng khán giả dành cho chúng. Thật vậy, khán giả đó vẫn sống khỏe và mong muốn nhiều hơn nữa trên các nền tảng như Netflix. Một phần lớn công cuộc hồi sinh thể loại rom-com được ca ngợi rất nhiều của dịch vụ phát trực tuyến bắt nguồn từ các bản chuyển thể của YA như To All the Boys I’ve Loved Before và The Kissing Booth.

Sẽ là sai khi nói rằng phim YA đã chết thực sự. Những câu chuyện YA sẽ tìm thấy nhà trên Netflix hay nền tảng streaming nào đó, bằng chứng là Disney quyết định bán bản chuyển thể tai hại của Artemis Fowl trên Disney+ bất chấp kinh phí $125 triệu tiền vốn. Điều này cũng nêu bật một vấn đề khác đối với Hollywood: sự thèm khát của một bộ phận khán giả đối hành động hào nhoáng và các câu chuyện chung chung đang được thỏa mãn bởi những công ty như Marvel, vì vậy không cần phải tạo thêm nội dung có thể cạnh tranh với các ưu tiên lớn hơn của họ. Tất cả những điều này, tất nhiên, có thể thay đổi.

To All the Boys I’ve Loved Before | Glamour

Khoảnh khắc những cuốn tiểu thuyết YA bán được hàng triệu bản khác xuất hiện, khởi động một xu hướng hoàn toàn mới cho thể loại này, Hollywood sẽ gấp rút bắt kịp. Mọi người vẫn đang chờ đợi Twilight hoặc Hunger Games tiếp theo.

Nguồn: Screen Rant