[PHÂN TÍCH] Xã hội và truyền thông trong Incredibles 2 - Liệu có đơn giản là một bộ phim hoạt hình?

Kéo xuống để xem tiếp

Hơn 1 thập niên chờ đợi sau cái kết bỏ ngỏ của phần 1, Gia Đình Siêu Nhân của Disney – Pixar cuối cùng cũng không phụ lòng người hâm mộ. Nếu The Incredibles đơn giản là câu chuyện về một gia đình với siêu năng lực thì sang phần 2, nội dung của phim mang nhiều ẩn ý hơn về cuộc sống xung quanh, những vấn nạn và niềm tin cũ kỹ đang dần ăn mòn đầu óc con người… Disney và đặc biệt là Pixar thành công và gần như đứng đầu trong nền công nghiệp hoạt hình không chỉ bởi tính sáng tạo mà còn vì phim của họ không đơn giản gói gọn chỉ để chiếu cho trẻ con.

Nhìn trên góc nhìn của một đứa bé, Incredibles 2 là một bộ phim hoạt hình với các nhân vật siêu phàm, những cảnh đánh đấm, cháy nổ hoành tráng và câu chuyện truyền thống về cái tốt luôn luôn chiến thắng cái xấu. Nhưng dưới góc độ và cái nhìn của một người lớn, Incredibles 2 còn là thông điệp về chính trị, luật pháp, bình đẳng giới, gia đình, trách nhiệm… chứ không chỉ đơn thuần là một bộ phim hoạt hình.

Vậy thì những vấn đề này được thể hiện trong phim như thế nào? Mời bạn cùng Moveek điểm qua một số thông điệp nổi bật trong phim và nếu bạn có ý kiến gì khác thì có thể để lại suy nghĩ của mình dưới phần bình luật nhé!

Bình đẳng giới, gia đình và cách nuôi dạy con cái

Nếu ở phần 1, Helen/Elastigirl phải tối mặt tối mũi chăm con ở nhà để Bob/Mr. Incredible lo giải cứu thế giới thì ở phần tiếp theo, vai trò 2 bên được các nhà làm phim đảo ngược. Nhiều người cho rằng mục đích của việc này là để nhấn mạnh vào nữ quyền nhưng theo người viết, nó nhấn mạnh vào bình đẳng giới và việc san sẻ trách nhiệm trong gia đình cho nhau nhiều hơn.

Các phong trào nữ quyền cốt lõi không phải để đòi một “quyền” gì đặc biệt cho phụ nữ, mà là đòi hỏi được chia sẻ và nhìn nhận đúng với năng lực, vai trò… một cách công bằng như nam giới. Khi Helen được người ta đánh giá cao hơn và được đề bạt làm người tiên phong đưa các siêu anh hùng trở lại, Bob gần như không thể tin được và cảm thấy rất bất mãn. Mặc dù thoại của anh không cho thấy rõ ràng điều đó nhưng cách phản ứng và vẻ mặt của anh lại chính là yếu tố thể hiện kiểu suy nghĩ truyền thống của đa phần nam giới: Việc đại sự nên để cho nam giới, còn nữ giới thì nên ở nhà chăm con.

Anh cho rằng việc chăm sóc gia đình mà trước giờ Helen đảm đương chẳng có gì khó khăn cả, và với tư cách là Mr. Incredible, nếu vợ anh có thể làm tốt thì anh đương nhiên cũng vậy. Ngày đầu tiên đổi vai trò, anh mới biết rằng vợ anh quả thực là người phụ nữ “dẻo dai” cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Vừa phải lo giải quyết mặt tình cảm cho cô con gái tuổi mới lớn, vừa phải dạy học cho cậu con trai, vừa phải chăm cho đứa út tinh nghịch với năng lực “tối thượng”, vừa phải chăm sóc nhà cửa… phải chi ông chồng nào trên thế giới này cũng trải nghiệm được điều đó thì cánh phụ nữ đã chẳng phải cay đắng từ bỏ ước mơ, từ bỏ việc chăm sóc bản thân như Helen, năm xưa từng là Elastigirl đình đám một thời nhỉ?

Incredibles 2 cũng qua đó mang đến cho chúng ta một thông điệp rất đáng quý: Làm một bậc cha, mẹ có trách nhiệm cũng vĩ đại chẳng kém làm một siêu anh hùng.

Luật pháp

Tuân theo luật pháp hay đi ngược lại luật pháp luôn là chủ đề gây tranh cãi. Vấn đề này thực ra đã từng được đề cập khi Iron Man và Captain America đối đầu nhau trong Captain America: Civil War – một phim siêu anh hùng khác của Disney – Marvel, nay được lật lại trong Incredibles 2. Trường đoạn từ lúc Rick nói chuyện với Helen và Bob tại nhà trọ cho đến khi hết giờ cơm tối mang rất nhiều ẩn ý, khuyến khích chúng ta suy nghĩ và đặt câu hỏi về niềm tin tuyệt đối của bản thân vào bất cứ thứ gì, cho dù đó có là luật pháp – thứ được tạo ra với mục đích ban đầu được nhắm đến là công bằng và giữ yên bình cho đời sống của tất cả mọi người.

Trước khi nhận được lời mời trở lại làm Elastigirl, Helen nhất mực cho rằng: chúng ta phải làm theo luật, phải tôn trọng luật, cho dù luật pháp về cơ bản đang nhìn nhận sai về hành động của Gia Đình Siêu Nhân, ảnh hưởng tiêu cực đến người thân và chính bản thân cố. Trong khi đó, Bob đại diện cho một tư tưởng khác, trái ngược với Helen: chúng ta tạo nên luật, luật không tạo nên chúng ta. Nếu luật pháp coi thường chúng ta thì chúng ta không cần phải tôn trọng nó, mà phải hành động để thay đổi nó.

Truyền thông và thế giới ảo

Thông qua phản diện The Screenslaver, Incredibles 2 cũng khai thác nhiều về vấn đề truyền thông và việc con người đang dần đắm chìm vào thế giới ảo. Truyền thông được bộ phim ví von như một con dao hai lưỡi. Nó có thể đưa những người hùng ra ánh sáng, nhưng một mặt, nó cũng có thể là công cụ, là con lắc thôi miên điều khiển trí óc và “dắt mũi” chúng ta. Mỗi người đều sẽ có lúc bị buộc phải đeo “cặp kính thôi miên” của The Screenslaver, nhưng quan trọng là chúng ta có đủ tỉnh táo để tháo nó xuống và giúp những người xung quanh giẫm nát nó nhằm tìm thấy sự thật hay không.

Một trong những phát biểu của phản diện khi Helen đang lần theo dấu vết của hắn có thể làm cả rạp phim “bị nhột” khi hắn cho rằng con người đang dần trở nên ù lì, thụ động, ăn quá nhiều thức ăn nhanh, xem gameshow thay vì chơi thể thao, chờ đợi một siêu anh hùng xuất hiện thay vì hành động để tự giúp đỡ bản thân và những người xung quanh… vì thế mà hắn âm mưu tiêu diệt tất cả các siêu anh hùng một lần và mãi mãi. Mặc dù chắc không thể vĩ đại như Thanos, nhưng sao có thể nói tư tưởng của Screenslaver là sai?

Trên đây là một vài vấn đề nổi bật nhất có thể đúng với bất kỳ nền văn hóa và quốc gia nào được thể hiện trong phim. Tùy mỗi bối cảnh, người ta sẽ tìm thêm được nhiều thông điệp đúng với xã hội xung quanh mà mình đang sống. Hoạt hình đâu chỉ dành cho trẻ nít nhỉ?