[REVIEW] Don’t Look Up (Netflix) - Có hài nhưng cười không nổi với sự phũ phàng trong đây!
Don’t Look Up là một bộ phim hài đen, nhưng bạn sẽ không cười nổi khi có dịp ngẫm nghĩ lại nó.
Don’t Look Up bắt đầu với việc hai thầy trò Randall Mindy (Leonardo DiCaprio) và Kate Dibiasky (Jennifer Lawrence) phát hiện ra một thiên thạch lớn hơn thứ đã tiễn vong loài khủng long vài chục triệu năm trước đang lao thẳng vào Trái Đất. Sau 6 tháng và 14 ngày nữa, khi va chạm, thiên thạch này sẽ gây nên sự kiện tuyệt chủng toàn cầu. Randall và Kate cố gắng thuyết phục người dân và chính quyền tin tưởng và cùng nhau hành động. Nhưng với một Nhà Trắng hầu như vô dụng, xã hội chia rẽ sâu sắc, hy vọng cứu lấy hành tinh đang dần vụt khỏi tầm tay.
Từ khi hé lộ trailer, Don’t Look Up đã cho thấy nó có mặt là để “tấu hài”. Là một bộ phim hài đen, và như các phim hài đen khác, Don’t Look Up là tấm gương méo mó phản ánh thế giới thực tế, mô tả các thực tại của chúng ta qua các lăng kính giấu sự sâu cay sau những tràng cười. Không khó để thấy sự tương quang giữa phim và tình hình thực tế mà chúng ta đang sống. Và nếu bạn là người Mỹ, nó càng thấm thía hơn.
Sự kiện làm chao đảo thế giới ngày nay không còn nghi ngờ gì nữa chính là đại dịch Covid-19 càn quét toàn cầu từ năm 2020. Thế giới đã trải qua nhiều trận dịch khủng khiếp, nhưng điều khiến Covid-19 trở thành sự kiện thế kỷ là những vấn đề xã hội-chính trị-nhân đạo mà nó “khai quật” – những vấn đề được đánh giá còn tệ hại hơn cả bản thân con virus. Don’t Look Up rõ ràng là lấy cảm hứng từ đó. Thay vì Corona, bộ phim ném thẳng một viên thiên thạch vào Trái Đất như một cách để châm biếm trực diện thế giới ngày nay: ngay cả khi bạn chọi thẳng sự thật to như thiên thạch vào mặt họ, chưa chắc họ đã nhận ra.
Tính châm biếm hiện lên rất rõ trong phim, nhưng khiếu hài hước thì quá tàn nhẫn để cười nỗi. Don’t Look Up không cần “bánh vẽ” nên một hiện thực giả tưởng nào cả. Mọi thứ trong phim không thể gần gũi hơn với thực tế. Khi một sự kiện mang tính hủy diệt nổi lên, người ta chẳng buồn quan tâm đến nó. Ngược lại, họ hỏi những câu hỏi chẳng liên quan, reo rắc nghi ngờ và trở nên “dị ứng” với sự thật đến mức chọn quan tâm đến những thứ phù phiếm và nông cạn, chỉ vì sự thật đón chờ họ thật khó chịu.
Don’t Look Up thể hiện cái nhìn thực tế hết sức nghiệt ngã về con người trong thời đại của công nghệ. Việc có thể tiếp xúc với vô vàn dữ liệu đáng ra phải khiến sự thật đến với công chúng dễ dàng hơn, nhưng nó đã phản tác dụng. Xã hội trong Don’t Look Up đã quá chia rẽ bởi tin giả và sự nghi ngờ để tự nguyện xem xét những khía cạnh của các nhận định một cách khách quan, không bị ảnh hưởng bởi những tư tưởng chính trị cá nhân. Hệ quả từ nó thật tai hại, kể cả trong phim và đời thực.
Nhìn chung thì kịch bản của Don’t Look Up khá đơn giản, nhưng hoàn toàn khó đoán, hoặc cái kết đã quá rõ ràng, chỉ có chúng ta vẫn mang hy vọng nó là một bộ phim tuân thủ công thức điển hình, hay ôm kỳ vọng con người trong đây, và ngoài đời, tự nhiên thông minh hơn và được “khai sáng” gì đó, có khả năng nào đó phim kết thúc thật có hậu, để xoa dịu nỗi khó chịu phim đã từ từ gieo rắc vào khán giả. Câu trả lời không thể đen tối hơn. Và đó là một quyết định đúng đắn. Don’t Look Up nhờ vậy mà giữ được tính châm biếm sâu cay của nó đến cùng, đồng thời hoàn thiện thông điệp mà nó nhắm đến.
Quy tụ những gương mặt bậc nhất của Hollywood là một điều tuyệt vời đối với Don’t Look Up. Sức mạnh ngôi sao hoàn toàn neo giữ bộ phim với cốt truyện thẳng tính với khiếu khôi hài không mấy hài hước. Diễn xuất chất lượng là điều không phải bàn cãi ở đây, cũng phần nào bù đắp được nhịp phim dàn trải của bộ phim. Nhiều khi Don’t Look Up không làm việc xem phim dễ chịu, nhiều khi nó khiến người xem thấy câu chuyện của nó quá dài và không mấy hào hứng. Trong các khoảnh khắc đó, những gương mặt như DiCaprio, Lawrence, Meryl Streep, Cate Blanchet…làm mọi thứ tốt lên nhiều.
Dù tiền đề Don’t Look Up rất u ám, trong đây vẫn ẩn chứa những tia sáng hiếm hoi. Bên cạnh những các chính trị gia vô dụng, một tỷ phú công nghệ lai giữa Elon Musk và Joe Biden, cánh truyền thông theo đuổi các giá trị gây sốc và những kẻ tin vào thuyết âm mưu thay vì khoa học, dự án hài đen của đạo diễn Adam McKay vẫn làm nổi bật thứ duy nhất mang ý nghĩa trong giờ phút đen tối nhất: sự gắn kết của con người và gia đình.
Tóm lại là Don’t Look Up không có gì nhiều để phàn nàn, cũng không hẳn kén người xem. Và nếu chịu kiên nhẫn, bạn vẫn có một bộ phim khá hay với khiếu hài hước có phần cay cú và độ châm biếm phũ phàng.