Thần Dược – Khi nỗi sợ nguyên bản của nữ giới thành hiện thực
Đánh giá phim · linhhuynh0257 ·
Kỳ lạ và đáng sợ chính xác là những cảm xúc mà khán giả nhận được sau khi xem Thần Dược. Nhiều người đã choáng váng, khó chịu đến mức bỏ về, thậm chí nôn thốc nôn tháo ngay sau khi xem phim tại rạp.
Kéo xuống để xem tiếp
Nghe thì có vẻ như là những chiêu trò marketing phim ảnh thường thấy. Nhưng Thần Dược (The Substance) vốn dĩ là một phim indie không được chú ý mấy. Vậy mà phim nhận được đến 13 phút vỗ tay tại LHP Cannes 2024, đồng thời giật luôn giải Kịch bản xuất sắc nhất. Vậy bộ phim body horror về nỗi sợ tuổi già này có gì mà lại đặc sắc đến vậy?
Gây náo động tại LHP Cannes 2024
LHP Cannes 2024 vô cùng nhộn nhịp với nhiều tác phẩm đến từ những bậc thầy phim ảnh lừng danh. Người ta dễ dàng choáng ngợp nhưng lại nhanh chóng quên đi một đô thị viễn tưởng mang dáng dấp của thành phố New York trong Megalopolis của “Bố già” Francis Ford Coppola. Hay cuộc đời thời trẻ của cựu tổng thống Mỹ Donald Trump trong The Apprentice của đạo diễn người Đan Mạch gốc Iran Ali Abbasi.
Anora kể về mối tình giữa một vũ nữ thoát y New York và một anh chàng giàu có người Nga tuy thắng giải thưởng cao nhất là Cành cọ vàng nhưng vẫn có lời chê phim là bản sao của Pretty Woman nổi tiếng một thời.
Vậy mà Thần Dược lại thực sự gây bão truyền thông, nhận được sự khen ngợi nồng nhiệt của giới phê bình lẫn khán giả đại chúng. Trong khi nó mới là bộ phim dài thứ hai của nữ đạo diễn trẻ Coralie Fargeat (cô cũng là người viết kịch bản cho Thần Dược) với một ngôi sao ngoài 60 tưởng đã hết thời.
Sau khi ra mắt và gây chú ý tại LHP Cannes, Thần Dược đã thu về 14 triệu USD tại thị trường trong nước, 28 triệu USD ở quốc tế. Doanh thu toàn cầu của phim ở thời điểm hiện tại đang là 42 triệu USD. Quá ấn tượng với một phim indie bị xếp loại R có nội dung ngập tràn những cảnh bạo lực, máu me, khỏa thân, đặc biệt là khi kinh phí ban đầu của Thần Dược chỉ vỏn vẹn 17 triệu USD. (số liệu từ boxofficemojo.com)
Kiệt tác nghệ thuật gây tranh cãi
Như đã nói trên Thần Dược tuy không nhận được giải thưởng cao nhất, nhưng lại là phim tạo được sức hút lớn từ giới truyền thông kể từ buổi chiếu ra mắt tại LHP Cannes. Và bên cạnh những lời khen phim như một kiệt tác kinh dị của thời đại mới (tờ Time Out) thì vẫn còn những ý kiến trái chiều xoay quanh phim.
Ngay từ tháng 5, nhà phê bình David Ehrlich của Indiewire đã ca ngợi bộ phim là “Một kiệt tác của dòng phim body horror hoành tráng, táo bạo và cực kỳ thô thiển.”
Một số nhà phê bình khác thì cho rằng phim tiếp nối bước chân của phim body horror kinh điển Titane (kể về một cô gái có khoái cảm với xe hơi, thậm chỉ tưởng tượng mình mang thai với một chiếc xe cổ) – kết hợp da thịt và kim loại với mục đích giành giải Cành cọ vàng.
Bên cạnh những lời khen ngợi về cách khai thác nỗi sợ hãi mất đi nhan sắc, thanh xuân của phụ nữ, Nhiều nhà phê bình đã chỉ trích phim chiều theo cái nhìn của nam giới, khiến cơ thể phụ nữ lớn tuổi trở nên đáng sợ và thiếu đi thứ có trong tiêu đề của phim: thần dược.
Nhưng có vẻ như đây là phong cách của Coralie Fargeat. Bộ phim đầu tay của cô Revenge (2017) cũng tạo nên sự tranh luận dữ dội trong giới phê bình. Phim kể về một phụ nữ bị bạo hành khủng khiếp rồi bỏ rơi đến chết trong sa mạc. Nhưng bằng cách nào đó cô ta đã sống sót rồi trở lại tìm những gã đàn ông đã hại mình, trả thù một cách ghê rợn.
Revenge được cho là ít chất kinh dị hơn so Thần Dược, nhưng lại đẫm máu và tàn khốc hơn. Bên cạnh những lời khen về việc cách tân dòng phim báo thù, thể hiện tuyên ngôn nữ quyền trong thời đại mới, phim vẫn đối mặt với những chỉ trích về những phân cảnh nữ chính xuất hiện quá nóng bỏng, khêu gợi tựa như một phim hạng B.
Một phim đậm chất nữ tính
Thần Dược là câu chuyện về Elizabeth Sparkle (Demi Moore) – một ngôi sao điện ảnh từng vô cùng nổi tiếng, cô thậm chí đã thắng giải Oscar và có một ngôi sao trên đại lộ danh vọng. Nhưng đó là chuyện của quá khứ, Elizabeth ở thời điểm hiện tại khi đã ngoài 50 chỉ là một ngôi sao đã hết thời, bấu víu chút danh tiếng với một chương trình thể dục nhịp điệu trên truyền hình.
Nhưng sự đào thải của giới giải trí luôn vô cùng tàn khốc. Elizabeth dù vẫn còn rất xinh đẹp, nóng bỏng so với độ tuổi vẫn bị tay giám đốc Harvey (Dennis Quaid) sa thai để tìm kiếm một người khác trẻ trung hơn.
Quá thất vọng, buồn khổ Elizabeth tìm đến một sản phẩm có tên gọi Thần Dược – một loại thuốc bí ẩn được cho là có thể mang đến tuổi trẻ, sắc đẹp trở lại cho người dùng. Oái oăm là loại thần dược này không khiến cho Elizabeth trẻ trung lại như xưa. Mà nó lại tạo ra một phiên bản khác của cô, cũng chính từ ADN của mình với tên gọi Sue (Margaret Qualley) – một cô gái trẻ trung có vẻ đẹp hoàn hảo.
Nói cách khác Elizabeth đã nhân bản chính bản thân mình. Tuy nhiên, thay vì tạo ra một Elizabeth trẻ y như bản gốc. Thì nó lại mang đến một cá nhân với suy nghĩ và quan điểm riêng biệt.
Khi sử dụng thần dược thì cả hai bản thể phải tuân thủ theo những nguyên tắc nghiêm ngặt. Đó là cả hai thực chất chỉ là một và mỗi bản thể sẽ thay nhau tồn tại trong vòng 7 ngày. Khi Elizabeth rơi vào giấc ngủ thì Sue sẽ thức dậy rồi bước ra thế giới bên ngoài và ngược lại.
Khi Sue xuất hiện khán giả dễ dàng choáng ngợp bởi vẻ đẹp tươi trẻ, thân hình bốc lửa hoàn hảo một cách phi thực của cô. Thế giới xoay xung quanh, đàn ông gục ngã trước Sue, cô nhanh chóng trúng casting, thay thế vị trí của Elizabeth và leo lên những nấc thang của sự nghiệp.
Nhưng qua 7 ngày, Sue phải quay về trạng thái ngủ đông, nhường chỗ cho Elizabeth già nua, buồn chán. Trong 7 ngày của mình, Elizabeth chẳng làm gì, tự nhốt mình trong phòng, ăn uống, xả rác vô tội vạ.
Cả hai tuy cùng là một người nhưng lại chán ghét nhau cùng cực. Sue thích thú tận hưởng thế giới bên ngoài, bài xích thái độ sống của Elizabeth ra mặt. Còn Elizabeth cảm thấy Sue giả tạo, rồi trở nên ám ảnh với vẻ tươi trẻ của Sue từng ngày.
Kỳ thực Sue không bao giờ nói dối. Cô ta có thể kiêu ngạo, tự luyến. Nhưng cô ta lại luôn thành thật. Trong chương trình truyền hình, khi được hỏi về việc trở thành người thay thế Elizabeth. Sue đã nói rằng cả hai cách nhau quá nhiều thế hệ nên cô ta không cảm được Elizabeth.
“Tuy nhiên mẹ tôi thích bà ta, và bằng cách nào đó chúng tôi có một mối liên kết đặc biệt.”
Elizabeth khi tỉnh dậy đã xem chương trình và thể hiện thái độ khó chịu, chán ghét với Sue. Nhưng thực chất, cả hai tuy hai mà một. Sue theo một cách nào đó còn có thể nói là con gái của Elizabeth. Bởi Sue chui ra từ cơ thể và được tạo ra bởi máu thịt, sự đau đớn của Elizabeth.
Sự chống đối của cả hai bản thể với nhau. Giống như đang ám chỉ Elizabeth không biết cách yêu thương bản thân mình, tự cô chán ghét mình, do đó không thể yêu thương nổi Sue. Ở tuổi 50, cô không hề thiếu tiền nhưng lại sống cô đơn trong căn hộ xa hoa sang trọng, đầy ắp hình ảnh của bản thân lúc trẻ. Không hề thấy bóng dáng của chồng, con, hay bất cứ người thân nào quanh Elizabeth.
Có lẽ vì nổi tiếng từ quá sớm, quen với hào quang ngôi sao nên Elizabeth không thể chịu đựng nổi việc mình đã trở nên hết thời. Rằng cô không còn khán giả, người hâm mộ nữa – những người duy nhất cho cô thứ tình cảm ấm áp, nồng nhiệt. Và việc tìm lại tuổi trẻ, thanh xuân – mà hiện thân là Sue chính là cách cô tìm lại giá trị cho bản thân mình.
Tuy nhiên, Sue ngày càng bị ham muốn từ bên ngoài cám dỗ. Vì thế cô ta đã phá vỡ nguyên tắc của thần dược. Dùng nhiều hơn 7 ngày so với quy định. Càng rút đi tinh chất từ cơ thể, bản gốc Elizabeth càng trở nên héo úa, già cỗ. Trong khi Sue càng trở nên rạng rỡ, xinh đẹp hơn. Cả hai cùng nhau giành giật cơ hội sống rồi dẫn đến bi kịch ở cuối phim.
Dù thấy được hậu quả khi không kiểm soát được Sue và có cơ hội dừng tình trạng này lại. Elizabeth vẫn không có can đảm ngừng dùng thần dược. Bởi đối với cô, khi chỉ còn lại một mình già nua, xấu xí, thì chẳng ai có thể yêu thương nổi cô.
Nhiều ẩn dụ, mỉa mai về thế giới thực
Xuyên suốt Thần Dược ngập tràn những cảnh khoe thân nóng bỏng của Sue và cả cơ thể già nua ngày càng trở nên khó coi của Elizabeth. Như một ẩn dụ cho việc phụ nữ phải gò mình theo tiêu chuẩn sắc đẹp của đàn ông. Bất kể hậu quả. Và thế giới trong phim được vận hành bởi đàn ông, những kẻ hiện lên một cách tệ hại, chỉ chăm chăm nhìn vào ngoại hình của phụ nữ.
Như gã hàng xóm của Elizabeth – Sue. Sẵn sàng to tiếng với một phụ nữ lớn tuổi như Elizabeth, nhưng lại ngọt ngào, đưa đẩy với cô gái Sue trẻ đẹp.
Trong cảnh đám chuyên gia casting tìm kiếm người thay thế Elizabeth. Họ không quan trọng việc đánh giá năng lực các nữ diễn viên. Mà chỉ chăm chăm vào gương mặt và số đo 3 vòng của những cô gái. Thậm chí họ còn nói sau lưng một nữ diễn viên.
“Giá như ngực cô ta ở trên mặt, thay cho cái mũi quá xấu.”
Hay như tay giám đốc Harvey quyền lực của đài truyền hình. Có vẻ được lấy cảm hứng từ nhà sản xuất phim Harvey Weinstein với vụ bê bối tình dục liên quan đến 80 cô gái trẻ. Ông ta cư xử chẳng ra gì với một ngôi sao lớn tuổi như Elizabeth, nhanh chóng đá cô đi và o bế, nâng niu cô nàng trẻ đẹp Sue. Đối với ông ta thì phụ nữ qua 25 là coi như xong. Và “gái đẹp thì luôn luôn phải mỉm cười.”
“Bạn đã bao giờ mơ về một phiên bản tốt hơn của chính mình chưa - trẻ hơn, đẹp hơn, hoàn hảo hơn?”
Đây là lời giới thiệu trong video tiếp thị cho thần dược mà Elizabeth đã xem đầu phim. Nhưng cũng tựa như bao lời quảng cáo vể các sản phẩm làm đẹp, liệu pháp thẩm mỹ đang tiếp cận phụ nữ hiện nay. Những căng thẳng và cái kết bi kịch của nhân vật chính giống như một hồi chuông cảnh tỉnh khi người ta bắt đầu lạm dụng khoa học, công nghệ để mong có những thứ đi ngược với tự nhiên.
Giới thiệu ngôi sao thế hệ mới Margaret Qualley
Margaret Qualley với vẻ đẹp siêu thực trong Thần Dược là một trong hai gương mặt trung tâm, làm nên thành công của phim. Cô xuất thân con nhà nòi có mẹ là nữ diễn viên Andie MacDowell và cha là cựu người mẫu Paul Qualley nổi tiếng.
Sinh năm 1994, Margaret Qualley bắt đầu được biết đến khi xuất hiện cùng Brad Pitt trong tác phẩm Once upon a time in Hollywood.
Dù sở hữu nhan sắc ấn tượng, Margaret Qualley lại không xuất hiện nhiều trong những phim thương mại. Cô gây dấu ấn với những phim độc lập, nghệ thuật độc đáo, dù không phải lúc nào cũng thủ vai chính như The Leftovers, The Vanishing of Sidney Hall, Kinds of Kindness, Maid, Poor Things, Drive-Away Dolls, Stars at Noon.
Trong số đó bộ phim truyền hình Maid giúp cô lần đầu được đề cử giải Nữ diễn viên chính xuất sắc tại Emmy, vai phụ trong ấn tượng trong bộ phim Poor Things thắng 4 giải Oscar. Và Stars at Noon là bộ phim đầu tiên giúp cô được bước chân đến thảm đỏ Cannes với vai trò diễn viên 1 phim tranh giải.
LHP Cannes 2024 là cột mộc sự nghiệp quan trọng của mỹ nhân 30 tuổi này. Cô có hai phim tranh giải và đạt được thành tích ấn tượng tại Cannes là Kinds of Kindness và Thần Dược.
Trong Thần Dược dù không có nhiều đất diễn như đàn chị Demi Moore, Margaret Qualley vẫn có một màn trình diễn tốt. Vẻ đẹp ấn tượng của cô sáng bừng từng khung hình. Tạo mối liên kết độc đáo giữa hai nhân vật Sue – Elizabeth. Đồng thời mang đến một đối trọng đáng gờm, làm nổi bật chiều sâu tâm lý của nhân vật chính Elizabeth.
Màn tái xuất ngoạn mục của ngôi sao một thời Demi Moore
Demi Moore từng là một trong những nữ diễn viên nổi tiếng, xinh đẹp nhất tại kinh đô điện ảnh Hollywood thập niên 90. Nhưng đến những năm 2000 tên tuổi cô mất hút trên màn ảnh và bắt đầu xuất hiện nhiều trên… các báo lá cải với cuộc tình cùng anh chồng trẻ hơn 16 tuổi Aston Kutcher.
Sau khi ly hôn, tên tuổi của cô gần như biến mất. Thỉnh thoảng xuất hiện trên mặt báo vì… xuống sắc, đau khổ hậu ly hôn. Đến thời điểm hiện tại, Demi Moore có cuộc sống kín tiếng, ăn chay và sống độc thân sau 3 cuộc hôn nhân sóng gió.
Nữ đạo diễn kiêm tác giả kịch bản của Thần Dược Coralie Fargeat đã tìm đến Demi với mong muốn cô sẽ đóng vai nữ chính Elizabeth – một ngôi sao xế chiều vẫn còn tiếc nuối vinh quang. Thực tế đạo diễn Coralie Fargeat cũng chia sẻ với Demi là rất khó để tìm được một nữ diễn viên nổi tiếng nhận vai diễn gai góc này.
Đời thật của Demi có nhiều nét tương đồng với nữ chính Elizabeth. Có lẽ vì thế mà cô cũng mang một số trải nghiệm cá nhân để diễn giải nhân vật này. Một trong những khung hình ấn tượng nhất của Thần Dược là khi Elizabeth trang điểm, ăn mặc đẹp để đi gặp một người bạn học cũ.
Dù đã rất đẹp, hấp dẫn nhưng khi đối diện với gương mặt trẻ trung của Sue, cô lại không hài lòng, cứ bôi xóa mãi lớp trang điểm, chỉnh sửa lại trang phục. Mà càng chỉnh sửa, cô lại càng trở nên bất ổn và kinh dị hơn.
Đặc biệt những cảnh Elizabeth khỏa thân được Demi tự thực hiện hoàn toàn. Một điều đáng kinh ngạc và dũng cảm đối với một diễn viên đã 62 tuổi.
Màn trình diễn bùng nổ của Demi Moore trong Thần Dược nhận được rất nhiều lời khen từ giới phê bình. Nhiều người còn nói Elizabeth là vai diễn hay nhất trong sự nghiệp của cô. Các chuyên gia đánh giá vai diễn này nhiều khả năng sẽ mang đến cho Demi một đề cử Oscar. Điều mà thời tuổi trẻ cô chưa thể làm được.
Không chỉ có những cảnh đáng sợ, Thần Dược (The Substance) ngập tràn những ẩn dụ về cách mà những người phụ nữ phải gò mình vào tiêu chuẩn sắc đẹp do đàn ông đặt ra, sự khắc nghiệt của giới giải trí và cả sự thiếu yêu thương, trân trọng bản thân. Một phim như Thần Dược xứng đáng được trải nghiệm ngoài màn ảnh rộng, tất nhiên là chống chỉ định cho những người yếu bóng vía.
