The Addams Family (2019) và sở thích "tân trang đồ cũ" của Hollywood

Làm thế nào mà một gia đình quái dị như Addams có thể có mối liên hệ với một kẻ mặc áo choàng nhảy qua các mái nhà ở Gotham (Batman)? 2 hình tượng này không liên quan với nhau ở phương diện hình ảnh, mà tương quan ở cách Hollywood đã sử dụng hai cái tên này.

The Addams Family (2019), đến từ hãng phân phối phim ảnh United Artist Releasing (UAR) và studio MGM, sau hai tuần công chiếu tại quê nhà Bắc Mỹ, doanh thu của phim đạt $30 triệu. Đây được coi là một con số khả quan, so với kinh phí $40 triệu, nhất là trong bối cảnh UAR đang rất cần một chiến thắng tuyệt đối tại thị trường nội địa (hãng Universal là bên chịu trách nhiệm phân phối bộ phim ở nước ngoài).

The Addams Family - comic (Nguồn: Youtube)

Mặc dù được Charles Addams sáng tạo dưới dạng những trang truyện tranh, The Addams Family được biết đến rộng rãi thông qua series hoạt hình truyền hình cùng tên gồm 64 tập phim lên sóng đài ABC vào năm 1964. Chính sự yêu mến nhất định từ phía khán giả đối với series khi ấy đã tạo động lực cho Orion xây dựng một phiên bản live-action (ra mắt năm 1991) cho gia đình Addams kì dị. Tuy nhiên, kinh phí của bộ phim vượt quá con số $25 triệu ban đầu khoảng $5 triệu, khiến Orion rơi vào khủng hoảng và đồng ý bán bộ phim cho Paramount. Đến nay, đó được xem như một bước đi sai lầm của hãng phim này. Nhưng nói đi cũng phải nói lại, khi ấy, không ai có thể chắc chắn Orion có thể quảng bá bộ phim tốt như Paramount đã làm, hay đủ tiền để mời rapper MC Hammer đến biến tấu bài hát chủ đề của The Addams Family thành một ca khúc rap được nhiều người biết đến cho đến tận thời điểm hiện tại.

Dù nhận được nhiều lời nhận xét trái chiều khi công chiếu vào ngày 22.11, trước lễ Tạ Ơn 1991 (28.11.1991) 6 ngày, phiên bản live action được đạo diễn Barry Sonnenfeld cầm trịch và quy tụ dàn diễn viên như Raul Julia (Gomez Addams), Angelica Houston (Morticia Addams), Christina Ricci (Wednesday Addams)… với phong cách hào nhoáng, kiểu cách, và khác thường, vẫn chinh phục được người xem.

The Addams Family 1991

Xoay quanh sự trở về của người anh trai thất lạc nhiều năm Fester Addams (Christopher Lloyd) của Gomez, năm đó, The Addams Family đạt doanh thu $24 triệu trong tháng 11, đưa bộ phim lên vị trí thứ 12 trong danh sách những tác phẩm điện ảnh có doanh thu mở màn cao nhất. Đến hết tuần lễ Tạ Ơn, gia đình Addams quái dị thu thêm $20 triệu nữa, trở thành một trong số ít những bộ phim có doanh thu mở màn sau tuần ra mắt cao nhất năm ấy. Kết quả này làm The Addams Family trở thành một trong cho nỗ lực đầu tiên tái hiện thành công mà thương hiệu Batman đã mang đến cho Hollywood.

Batman là một IP (thuật ngữ chỉ tài sản được một hãng làm phim sở hữu, được coi như là tài liệu gốc. Nếu một hãng phim mời một ê-kíp làm phim về để chuyển tải tài liệu gốc ấy thành phim ảnh, tài liệu đó được gọi là IP) lâu đời tại kinh đô điện ảnh Hoa Kỳ, được tác giả Bob Kane và Bill Finger đồng sáng tạo vào năm 1939. Bắt đầu xuất hiện trên màn ảnh nhỏ vào những năm 40, IP này đã thổi hồn cho vô số các dự án phim ảnh, gồm các chương trình truyền hình lẫn phim điện ảnh. Nhờ thế mà Batman trở thành một phần của văn hóa đại chúng.

Các đời Batman trên phim ảnh (Nguồn: Youtube)

Trong suốt những giai đoạn từ năm 40 đến nay, hình ảnh Người Dơi cũng thay đổi theo thị hiếu của khán giả. Ở năm 60, Batman được biết đến rộng rãi qua một chương trình truyền hình cùng tên xoay quanh sự nghiệp hành hiệp của Người Dơi và Robin, lần lượt do Adam West và Burt Ward thủ vai, với một phong cách khá đơn giản và phù hợp với trẻ em. Mãi đến năm 80 trở lại đây, hình ảnh vị anh hùng này được làm mới theo chiều hướng tăm tối và người lớn hơn qua Batman (1989), Batman Return (1992), Batman Forever (1995), Batman Trilogy (2005 - 2012)… Điểm chung giữa các bộ phim này không chỉ nằm ở biểu tượng chính của phim, mà còn được thể hiện ở lý do tại sao chúng ra đời. Khi sự nổi tiếng của Batman suy giảm, hình tượng anh hùng này ngay lập tức được làm mới trở lại, dù không phải thay đổi nào cũng được khán giả hoan nghênh. Một số bộ phim về Batman trong thời kì này có chất lượng khá tệ. Nhưng chúng không làm giảm đi giá trị lợi nhuận của Batman. 

Cũng nhờ nền công nghiệp phim ảnh, mặc dù vẫn được coi là một thương hiệu điện ảnh sáng giá, Người Dơi đã trở thành cái tên quá quen thuộc của nền điện ảnh, thay vì là một hiện tượng mang tính đột phá lớn lao như ngày xưa. Tương tự, việc The Addams Family (2019) vừa được kì vọng là bộ phim đủ tốt, vừa là một bước đột phá trong tuần ra mắt cho thấy phim là một ví dụ nữa của một thương hiệu điện ảnh từng được coi là một thương hiệu lớn lao giờ chỉ còn là một cái tên bình thường khác ở Hollywood.

The Addams Family (2019)

The Addams Family không phải là bộ phim đầu tiên của nỗ lực làm mới một IP sau cái tên Batman. Trước đó, Teenage Mutant Ninja Turtles của New Line đã mang về cho hãng $200 triệu doanh thu toàn cầu, so với kinh phí chỉ $13.5 triệu vào đầu 1990. Hè năm 1989, Dick Tracy của Walt Disney thu về $162 triệu so với kinh phí $47 triệu. Tuy nhiên, The Addams Family vẫn được coi là trường hợp cho thấy Hollywood đang "tân trang" lại nguồn nguyên liệu đã cũ thành một dự án điện ảnh bom tấn, như họ đã làm cho Batman.

Thành công về mặt thương mại chứng tỏ The Addams Family rất hợp ý với khán giả đại chúng, có thể vì họ thích nó hơn các nhà phê bình hoặc chỉ đơn giản là họ tò mò muốn xem phim bom tấn lớn nhất mùa lễ năm ấy ra sao. Với doanh thu nội địa lên đến $113.5 triệu và $191 triệu ở thị trường quốc tế, lẽ ra Orion nên giữ bộ phim lại.

Morticia và Gomez

Còn về lí do cho kết quả ngọt ngào của phim, The Addams Family được xây dựng trên IP được những ai đã sống qua nhưng năm 60 yêu mến và được trải nghiệm chúng thường xuyên. Bản thân phim lại có cốt truyện dễ hiểu (phim chỉ đơn giản kể về một gia đình quái dị xem tất cả các ngày trong năm là lễ Halloween), có dàn nhân vật hấp dẫn (cuộc hôn nhân kì lạ nhưng bền chặt giữa Morticia và Gomez được xem như tiêu chuẩn vàng cho các mối quan hệ trong điện ảnh đương đại) và phong cách độc nhất vô nhị của phim trong thị trường phim ảnh đương thời.

Trong khi các bộ phim khác đều tập trung vào thể loại phiêu lưu ở những năm 30 hoặc 40, câu chuyện về gia đình Addams lại lấy cảm hứng từ thành công của Batman nhưng lại không phỏng theo nó. Gia đình Addams khác xa với Batman như chính Hunger Games khác biệt với Twilight và với Harry Potter vậy, mặc cho cả ba đều hướng đến chung một đối tượng khán giả.

The Addams Family Values (1993) 

Mặc dù có khởi đầu thuận lợi ở cuối năm 1991, phần 2 của The Addams Family sau đó lại không được lòng khán giả, dù nhận được đánh giá khả quan của giới phê bình. The Addams Family Values (1993), cũng mở màn vào dịp lễ Tạ Ơn và mang đến 3 tuyến truyện đặc sắc hơn, vẫn ngậm ngùi thu về tổng $48 triệu ở thị trưởng nội địa, một con số khá khiêm tốn so với phần 1. Có thể do khán giả đã hết hứng thú với gia đình Addams, hoặc có khi họ không thích phần 1 nên làm lơ luôn phần 2. Dù cho bất cứ lí do gì đi nữa, The Addams Family Values đã gặp phải trường hợp “thích một lần rồi thôi” như Wayne’s World 2 trước đây. So với phần 1 đạt chiến thắng với doanh thu nội địa $183 triệu, Wayne’s World 2 chỉ đạt mức $48 triệu. Điều đáng nói là cả hai phần phim đều có chất lượng như nhau.

The Addams Family (2019)

Quay trở lại cái tên Addams Family, vào năm 1998, phiên bản VHS (băng đĩa) Addams Family Reunion ra đời, nhưng do dành cho lứa tuổi thiếu nhi, nên chất ma quái làm nên đặc trưng phần nào đã bị giảm bớt. Đối với thương hiệu này, chính sự ma mị quyến rũ khác người, kết hợp với khả năng kết nối với những tâm hồn đã lớn lên cùng cảm giác bản thân là một kẻ kì quái, The Addams Family đã trường tồn qua hơn nửa thế kỷ.

Thành công của Batman và một IP khác tương đồng với The Addams Family là Teenage Mutant Ninja Turtles (phiên bản hoạt hình năm 2007 mở đầu với $25 triệu và phiên bản live-action có tổng doanh thu toàn cầu lên đến $491 triệu) cho thấy một thương hiệu dù đã ngủ đông đã lâu vẫn có thể được hồi sinh nếu nó vẫn thu hút được lòng yêu mến của khán giả và vẫn giữ được vị trí nào đó trong văn hóa đại chúng. Bản thân người viết đang mong chờ xem The Addams Family sẽ lập được thành tích gì khi ra mắt trong năm nay bởi 2019 không phải là năm tốt lành gì cho các bộ phim hoạt hình, dù là độc lập hay là hậu truyện. Hơn nữa, thời trang Gothic và chất giọng châm biếm ma mị đã không còn là điều độc nhất trong nền điện ảnh nữa, và dàn diễn viên ngôi sao gồm Oscar Isaac, Charlize Theron Chloe Grace Morretz, Finn Wolfhard, Nick Kroll, Snoop Dogg, Bette Midler, và Allison Janney chỉ có thể gồng gánh phần nào phim mà thôi.

Nguồn: Forbes